Semantyka i pragmatyka 3201-1SMPROP
Celem kursu jest: kształtowanie umiejętności samodzielnej pracy z monografią naukową oraz z encyklopediami i słownikami terminologii językoznawczej; opanowanie podstawowej terminologii semantycznej, pragmatycznej i syntaktycznej; zapoznanie studentów z najważniejszymi osiągnięciami współczesnego funkcjonalizmu.Główne tematy: definicja znaczenia, typy definicji, prototypy i inwarianty; semantyka a pragmatyka; P.Grice, jego układ; pragmatyka Londyńska, jej odmienności; pragmatyka w analizie leksykalnej; pragmatyka w gramatyce: narzędnik, pragmatyczny wymiar aspektu rosyjskiego; składnik pragmatyczny w znaczeniu krótkiej formy przymiotnika; pragmatyka tzw. "uzgodnionej" i "narzędnikowej" formy rosyjskich imion predykatywnych; syntaktyka: składnia tradycyjna a składnia relacyjna; przewagi składni relacyjnej; walencja, predykaty, argumenty, predykaty pierwszego i wyższych rzędów; projekcja roli semantycznych na strukturę formalną; wyrazy referencyjne; problem definicji rzeczowników konkretnych i zaimków osobowych; typy referencji (konkretna, egzystencjalna, predykatywna itd.); zastosowanie aparatu pojęć referencyjnych w analizie lingwistycznej: gramatykalizacja statusu referencyjnego w językach świata, "zwyrodniały" paradygmat referencyjny właściwy niektórym wyrazom (np. oceniającym), idiosynkrazje referencyjne przysłówków typu RZADKO, ZAWSZE; semantyka czasowników; problemy aspektu, czasu, strony; wyrazy o znaczeniu kwantyfikacyjnym; definicja, problem semantycznej pierwotności słów WIELE i MAŁO; typy kwantyfikatorów; partykuły i spójniki, natura metatekstowa tych wyrazów; komunikatywna struktura zdania a "wewnętrzna" komunikatywna struktura słowa; asercja, presupozycja; problem tzw. "słabych znaczeń"; ich podstawowe cechy, moc eksplanatoryczna tego pojęcia.
Rodzaj przedmiotu
Wymagania (lista przedmiotów)
Gramatyka opisowa języka C - rosyjskiego - poziom 2
Założenia (lista przedmiotów)
Gramatyka opisowa języka C - rosyjskiego - poziom 2
Założenia (opisowo)
Efekty kształcenia
Po ukończeniu konwersatorium student:
– analizuje strukturę semantyczną wyrazu;
– zna podstawowe metody opisu znaczeń;
– analizuje strukturę komunikatywną wyrazu i zdania;
– analizuje strukturę walencyjną predykatów;
– rozpoznaje typy referencji;
– rozpoznaje składnik semantyczny i składnik pragmatyczny w znaczeniu wypowiedzi;
– rozpoznaje wyrazy ściśle „tekstowe” i metatekstowe
Kryteria oceniania
Śródsemestralne ustne kolokwia, kontrola obecności, referowanie tekstów naukowych i wygłoszenie referatów, zaliczenie ustne z oceną
Literatura
Apresjan Ju., 1974, Leksiczeskaja Semantika, Moskwa, Nauka. (Przekład polski: Semantyka leksykalna. Wrocław, 2000).
Dowty D., 1991, Thematic proto-roles and argument selection // Language, Vol. 67, N 3, 547-619.
Grice, P., 1975, Logic and Conversation, in.: P.Cole, J.Morgan (eds.) Syntax and Semantics, Vol. 3, Speech Acts, New York: Academic Press, 41-58. (Przekład polski: Logika i konwersacja, tłum. J. Wajszczuk, "Przegląd Humanistyczny", 1977, z. 7).
Levinson S., 2000, Presumptive Meanings, Cambridge.
Paduczewa E., 1985, Wyskazywanie i ego soontesennost' s dejstwitel'nost'ju, Moskwa, Nauka 1985. (Przekład polski: Wypowiedź i jej odniesienie do rzeczywistości. Warszawa, PWN, 1992).
Sperber D., D.Wilson, 1986/1995, Relevance, Oxford.
Taylor J., 1995, Linguistic Categorization, Oxford, University Press. (Przekład polski: Kategoryzacja w języku. Kraków 2004).
Tesniere L., 1965, Élements de syntaxe structurale, Paris.
Wierzbicka A., 1972, Semantic Primitives, Frank./am M.
Wierzbicka A., 1980, Lingua Mentalis, Sydney.
Wierzbicka A., 1988, The Semantics of Grammar, Amsterdam, John Benjamins.
Zeldowicz G., 2005, Russkij vid, Toruń, UMK.
Zeldowicz G., 2005, Russkoe predikativnoe imja, Toruń, UMK.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: