Język łaciński 4103-LAC11
Cele nauczania:
- przygotowanie studentów I-roku do czekających ich w dalszym toku studiów zajęć z gramatyki historycznej języków nowożytnych języków germańskich i romańskich: nauczenie studentów korzystania z instrumentarium (słowniki, tabele deklinacji i koniugacji)
- cel ogólnokształcący: przez wieki w krajach cywilizacji zachodu znajomością łaciny mierzono poziom wykształcenia; dzisiaj, choć łacina wypadła z powszechnego użytku, bez choćby elementarnej znajomości tego czym była, i w jaki sposób funkcjonuje dziś w językach europejskich trudno mówić o humanistycznym wykształceniu.
Treści programowe:
- łacina jako język cywilizacji zachodniej: ukazanie studentom, przez krótkie wykłady o historii Rzymu i Europy, że łacina jest językiem, w którym powstały podstawy cywilizacji zachodniej, począwszy od starożytności, przez średniowiecze, aż do czasów nowożytnych; wykształcenie u studenta świadomości, że dla europejczyka łacina nie jest tylko jednym z wielu dawnych i dziś już martwych języków, ale że jest to język, który w znacznej mierze zadecydował o tożsamości cywilizacji zachodniej
- obecność elementów łacińskich w nowożytnych językach germańskich i romańskich; przekonanie studentów, przez dostarczenie licznych przykładów, że, ucząc się podstaw języka łacińskiego, jednocześnie poznają pośrednio (a często także bezpośrednio) język niemiecki/angielski/francuski; wykształcenie w studentach ogólnej świadomości językowej
- gramatyka i morfologia (podstawy) języka łacińskiego: opanowanie elementarnego słownictwa łacińskiego (np. pater, mater, civis, amare itp.); czterech koniugacji łacińskich (indicativus, imperativus, infinitivus praesentis activi); pięciu deklinacji; podstawowe konstrukcje składniowe (np. accusativus cum infinitivo); tłumaczenie na język polski prostych zdań, sentencji z autorów klasycznych, przysłów; rozpoznawanie i precyzyjne określanie form gramatycznych
- słowotwórstwo łacińskie: poznanie podstawowych zasad słowotwórczych w języku łacińskim, pomocne w późniejszej nauce gramatyki historycznej języka niemieckiego oraz w nauce języka angielskiego i języków romańskich; omówienie porównawcze podstawowych procesów językowych - fonetycznych, fleksyjnych i składniowych - w tych językach
- praca ze słownikiem i tablicami gramatycznymi: przygotowanie studenta do samodzielnej pracy w przyszłości szczególnie podczas zajęć z gramatyki historycznej języka niemieckiego/angielskiego/francuskiego; zdobycie umiejętności samodzielnego tłumaczenia prostych zwrotów, formuł, zdań łacińskich funkcjonujących w codziennym języku polskim
- alfabet grecki: poznanie alfabetu greckiego i zasad transkrypcji greckich wyrazów na alfabet łaciński nie jest ani trudne ani czasochłonne, a przynosi duże korzyści: duża część słownictwa języków europejskich wywodzi się z greki i na grece opiera swoją ortografię; poznanie słownictwa konstytuującego europejskie dziedzictwo językowe i myślowe
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Efekty kształcenia
Po ukończeniu ćwiczeń student:
-wyjaśnia zagadnienia dotyczące rozwoju języka łacińskiego na przestrzeni wieków oraz jego wpływ na kształtowanie się języków romańskich
-rozpoznaje w jakim stopniu łacińskie słownictwo oraz elementy gramatyki i składni są obecne w językach germańskich (niemieckim i angielskim) oraz romańskich
-rozpoznaje łacińskie i greckie przedrostki, przyrostki i rdzenie w wyrazach niemieckich i angielskich/francuskich
-potrafi odczytać alfabet grecki oraz zdefiniować znaczenie przykładowych słów w języku greckim, które funkcjonują w świadomości językowej każdego europejczyka
-wyjaśnia znaczenie i pochodzenie wielu "wyrazów obcych" w języku polskim
-potrafi korzystać z podstawowego instrumentarium łacińskiego, tj. słownika oraz tabeli deklinacyjnych i koniugacyjnych
-analizuje pod względem gramatycznym i tłumaczy z pomocą słownika łacińskie zwroty, wyrażenia, przysłowia, zdania
Kryteria oceniania
-kolokwium cząstkowe, obejmujące omawiane zagadnienia dotyczące języka greckiego: transkrypcję wyrazów z alfabetu greckiego na łaciński, tłumaczenie wyrazów z języka greckiego na polski i odwrotnie
-ocena ciągła: czynny udział w ćwiczeniach: min. indywidualna praca ze słownikiem i tłumaczenie tekstów z łaciny na język polski; sprawdzanie pracy domowej - przygotowywanie się do ćwiczeń - dopuszczalne są dwa nieprzygotowania w semestrze; obecność na zajęciach - dopuszczalna jest jedna nieobecność nieusprawiedliwiona w semestrze
-kolokwium końcowe, obejmujące całość omawianego materiału: od zagadnień dotyczących języka greckiego, poprzez sprawdzenie znajomości form deklinacyjnych i koniugacyjnych, posługiwanie się terminologią gramatyczną języka łacińskiego, po tłumaczenie zdań z łaciny na język polski.
Ilościowe-procentowe kryteria oceny testów kontrolnych:
0%-50% punktów – ocena 2
51%-66% punktów – ocena 3
67%-75% punktów – ocena 3+
76%-86% punktów – ocena 4
87%-90% punktów – ocena 4+
91-100 % punktów – ocena 5
Literatura
" K. Kumaniecki, Słownik łacińsko-polski, Wydawnictwo Szkolne PWN
" J. Korpanty, Mały słownik łacińsko-polski, Wydawnictwo Szkolne PWN
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: