Język staro-cerkiewno-słowiański (1) 3005-SCS-OG

Tematem poszczególnych spotkań będzie:
Przypomnienie podziałów języków indoeuropejskich i rodziny słowiańskiej; grupa „satem” i „kentum”; relacje bałto-słowiańskie; cechy ogólne języka scs; okoliczności powstania pisma słowiańskiego (głagolica a cyrylica; grażdanka). Misja Konstantego i Metodego; zabytki kanonu scs.
Pochodzenie i rozwój samogłosek prasłowiańskich i scs. Prawo otwartych sylab. Prawo korelacji miejsca artykulacji, działanie joty na samogłoski i spółgłoski, palatalizacje. Rozwój systemu spółgłoskowego i samogłoskowego scs. Faza schyłkowa scs – redakcje narodowe.
Morfologia: afiksy; rdzeń a temat ie. i ps. Deklinacja scs (rzeczownik, przymiotnik, zaimek, liczebnik).
Czasownik: koniugacje pie. i psł.; tematy czasownika; aspekt; tryby, system temporalny; bezokolicznik a supinum; imiesłowy.
Indeclinabilia.
Ważniejsze osobliwości syntaktyczne języka scs.
Po opanowaniu podstaw gramatyki zajęcia będą poświęcone analizie tekstów.

Rodzaj przedmiotu

ogólnouniwersyteckie

Tryb prowadzenia

w sali

Założenia (opisowo)

Celem zajęć jest zapoznanie studentów z gramatyką języka staro-cerkiewno-słowiańskiego z uwzględnieniem relacji do języka prasłowiańskiego i innych języków słowiańskich.

Koordynatorzy przedmiotu

Ignacy Doliński

Efekty kształcenia

Uniejętności studenta po odbyciu zajęć (m.in.): umiejętność tłumaczenia tekstu scs, znajomość zasad zapisu uproszczonego zapisu fonetycznego, przeprowadzenia analizy morfologicznej poszczególnych słów; umiejętność rekonstrukcji do postaci prasłowiańskiej.
Po odbyciu zajęć student także:
- krytycznie odnosi się do różnych metod badawczych oraz tez zawartych w tekstach teoretycznych,
- potrafi korzystać z metod badawczych właściwych dla różnych dyscyplin obszaru nauk humanistycznych oraz w uzasadniony sposób dokonywać ich syntezy w wieloaspektowych badaniach kultury i języka wybranego kraju słowiańskiego,
- ma świadomość kompleksowej natury języka oraz jego złożoności i historycznej zmienności jego znaczeń.

Kryteria oceniania

Obecność (max. 2 nieobecności) - 30%,
aktywność na zajęciach - 10%
końcowa praca pisemna - 60%

Praktyki zawodowe

Nie przewidziano.

Literatura

Lektury podstawowe:
- Cz. Bartula, Podstawowe wiadomości z gramatyki staro-cerkiewno-słowiańskiej, Warszawa 2000 (lub późniejsze)
- Gramatyka języka staro-cerkiewno-słowiańskiego, wybór H. Karaś, Warszawa (WPol. UW) 1994
- L. Leciejewicz (red.), Mały słownik kultury dawnych Słowian, Warszawa 1972

Lektury dodatkowe:
- dowolne inne polskie opracowania nt. języka staro-cerkiewno-słowiańskiego
- H. Dalewska-Greń, Języki słowiańskie, Warszawa 1997
- R. Aitzetmüller, 1978, Altbulgarische Grammatik als Einführung in die slavische Sprachwissenschaft, Freiburg 1978
- L. Moszyński, Wstęp do filologii słowiańskiej, Warszawa 1984
- G. A. Chaburgajev, Staroslavjanskij jazyk, Moskva 1986
- S. Stojanov, M. Janakiev, Starobâlgarski ezik. Tekstove i rečnik, Sofija 1978
- R. Večerka, Staroslověnština, Praha 1984
- L. Bednarczuk (red.), Języki indoeuropejskie, t. II, Warszawa 1986
- T. Lehr-Spławiński, W. Kuraszkiewicz, F. Sławski, Przegląd i charakterystyka języków słowiańskich, Warszawa 1954
- słowniki etymologiczne poszczególnych języków słowiańskich

Więcej informacji

Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 3005-SCS-OG w USOSweb