Bez cenzury: serbski (chorwacki) żargon i wulgaryzmy 3005-LU9BEZ
Zajęcia składać się będą z dwóch części - teoretycznej i praktycznej.
W części teoretycznej przedstawiony będzie termin żargon w ujęciu socjologicznym i lingwistycznym. Studenci poznają funkcje żargonu oraz mechanizmy powstawania nowych jednostek żargonowych (takie jak: nadawanie nowych znaczeń jednostkom standardowym, zapożyczenia, zmiana akcentuacji, słowotwórstwo). Omówiony będzie zakres znaczeniowy terminów wulgaryzm, przekleństwo, wyzwisko oraz ich serbskich / chorwackich odpowiedników, a także przedstawione funkcje wulgaryzmów (takie jak: wyrażanie emocji, łamanie tabu językowego, obrażanie rozmówcy, sygnalizowanie zażyłości między rozmówcami). Poruszony zostanie także problem żargonu oraz wulgaryzmów w leksykografii (istniejące słowniki żargonu i wulgaryzmów, uwzględnianie jednostek żargonowych i wulgarnych w słownikach ogólnych).
W części praktycznej zajęć studenci poznają słownictwo żargonowe, wulgaryzmy i przekleństwa serbskie (i chorwackie). Szczególna uwaga poświęcona będzie frazeologizmom, zawierającym wulgaryzmy. Słownictwo żargonowe i wulgarne przedstawione zostanie na przykładzie współczesnych tekstów potocznych (np. forum internetowe), utworów muzycznych, literackich i filmowych. Prowadzone będą także ćwiczenia praktyczne z właściwego używania nieliterackiej wersji języka serbskiego / chorwackiego.
Część zajęć poświęcona będzie problemom tłumaczenia żargonu i wulgaryzmów na język polski (analiza istniejących przekładów, próby przekładu fragmentów nie tłumaczonych dotąd utworów literackich bądź filmowych podczas zajęć).
Warunkiem uczestnictwa w zajęciach jest znajomość języka serbskiego lub chorwackiego.
Rodzaj przedmiotu
Literatura
LITERATURA OBOWIĄZKOWA:
1. N. Bogdanović, I ja tebi: izbor iz psovačke frazeologije, Niš 2003.
2. R. Bugarski, Srpski žargon između leksikona, gramatike i stila, u: Jezik i kulatura, Beograd 2005, s. 209-220.
3. R. Bugarski, Žargon: lingvistička studia, Beograd 2003.
4. R. Bugarski, Žargonske novosti, u: Jezik i kultura, Beograd 2005, s. 221-242.
5. S. Grabias, O ekspresywności języka: ekspresja a słowotwórstwo, Lublin 1981.
6. R. Grzegorczykowa, Obelga jako akt mowy, "Poradnik Językowy" 5-6: 1991, 193-200.
7. J. Kašić, Produktivna morfološka sredstva u žargonu, u: Naučni sastanak slavista u Vukove dane 16/1. 71-74.
8. Đ. Otašević, B. Sikimić, Tvorba okazionalizma u srpskohrvatskom jeziku, "Južnoslovenski filolog" XLVIII: 1992, 67-78.
9. K. Ożóg, O współczesnych polskich wyrazach obraźliwych, "Język Polski" 61: 1981, 3-5, 179-187.
10. M. Peisert, Formy i funkcje agresji werbalnej: próba typologii, Wrocław 2004.
11. Lj. Popović, Kasarnski argo, Književnost i jezik, XVII: 1970, 55-64.
12. R. Przybylska, Co się komu "ciśnie na usta", czyli o pewnym typie wyrażeń ekspresywnych, "Język Polski" 66: 1986, 5, 347-351.
13. S. Ristić, Univerbizacija kao sredstvo ekspresivizacije razgovorne leksike, "Južnoslovenski filolog", LI: 1995, 125-133.
14. S. Stojanović, Anglicizmi, pseudoanglicizmi i beogradski žargon, "Strani jezuici" X: 1981, 4, 303-307.
LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA:
1. P. Bąk, Przerywniki jako charakterystyczna cecha języka potocznego, "Poradnik Językowy" 1: 1974, 24-30.
2. R. Bugarski, Jezik, žargon i verbalne magle, u: Jezik i kultura, Beograd 2005, s. 243-246.
3. K. Czarnecka, Uczniowska odmiana współczesnej polszczyzny w świadomości jej użytkowników, Poznań 2000.
4. A. Engelking, Klątwa: rzecz o ludowej magii słowa, Wrocław 2000.
5. M. Garcarz, Przekład slangu w filmie: telewizyjne przekłady filmów amerykańskich na język polski, Kraków 2007.
6. K. Handke, Wulgaryzmy w języku Polek XX wieku, w: Polszczyzna dawna i współczesna. Materiały z ogólnopolskich konferencji językoznawczych, red. Cz. Łapicz, Toruń 1994, 49-60.
7. I. Kamińska-Szmaj, Agresja językowa w życiu publicznym : leksykon inwektyw politycznych 1918-2000, Wrocław 2007.
8. S. Kania, O argotyzmach we współczesnej polszczyźnie, w: Z zagadnień słownictwa współczesnego języka polskiego, red. M. Szymczak, Wrocław 1978, 125-131.
9. S. Kania, Studia socjolingwistyczne, Szczecin 1995.
10. J. Kowalikowa, Znaczenie i funkcja wyrazów tzw. Brzydkich we współczesnej polszczyźnie mówionej, w: Współczesna polszczyzna mówiona w odmianie opracowanej (oficjalnej), red. Z. Kurzowa, W. Śliwiński, Kraków 1994, 107-113.
11. A. Oryńska, Walka na słowa. O pewnych zachowaniach magicznojęzykowych w gwarze więziennej i w subkulturze dzieci i nastolatków, w: Język a kultura, t. 3, red. J. Puzynina, J. Anusiewicz, Wrocław 1991, 69-73.
12. M. Tryuk, Przekład ustny środowiskowy, Warszawa 2006.
SŁOWNIKI:
1. D. Andrić, Dvosmerni rečnik srpskog žargona, Beograd 1976.
2. B. Chaciński, Totalny słownik najmłodszej polszczyzny, Kraków 2007.
3. B. Chaciński, Wyczesany słownik najmłodszej polszczyzny, Kraków 2005.
4. B. Chaciński, Wypasiony słownik najmłodszej polszczyzny, Kraków 2003.
5. K. Czarnecka, H. Zgółkowa, Słownik gwary uczniowskiej, Poznań 1992.
6. M. Czeszewski, Słownik slangu młodzieżowego, Piła 2001.
7. P. Fliciński, S. Wojtowicz, Hip-hop: słownik, Warszawa 2007.
8. B. Gerzić, N. Gerzić, Rečnik savremenog beogradskog žargona, Beograd 2002.
9. S. Grabias, L. Kaczmarek, T. Skubalanka, Słownik gwary studenckiej, Lublin 1994.
10. M. Grochowski, Słownik polskich przekleństw i wulgaryzmów, Warszawa 2008.
11. B. Hlebec, Englesko-srpski srpsko-engleski rečnik slenga, Beograd 2006.
12. P. Imami, Beogradski frajerski rečnik, Beograd 2000.
13. S. Kania, Słownik argotyzmów, Warszawa 1995.
14. M. Kasperczak [et al.], Nowy słownik gwary uczniowskiej, Wrocław 2004.
15. V.St. Karadžić, Srpski Rječnik
16. I. Klajn, Rečnik novih reči, Novi sad 1992.
17. H. Michalski, J. Morawski, Słownik gwary więziennej,
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: