Literatura Chorwacji II 3005-KL5LCH
W pierwszym semestrze kontynuowane jest poznawanie kultury Chorwacji przez pryzmat tekstów literackich drugiej połowy XX wieku. Omawiane będą kluczowe teksty od połowy lat 60. (dojrzałe pokolenie krugowaszy) po początek lat 90. i wielką zmiane kulturowo-społeczną w Chorwacji. Przedmiotem uwagi będą wyobrażenia społeczne zakodowane w tekstach, jak też zagadnienia formy i wyrazu literackiego, ich zmienność, jak też problematyka ciągłości i zmiany. Ten okres w kulturze chorwackiej przynosi eksperyment z formą oraz badanie granic możliwości języka (poezja lingwistyczna, poezja krugowaszy i razlogowców). Jednakze w tym czasie dochodzi do głosu także kultura młodzieży, reprezentowana przez pokolenie jeans-prozy. Lata 70 i 80. przynoszą z kolei intensyfikację zainteresowania literaturą popularną i jej nobilitację, pojawienie się literatury kobiecej (żensko pismo) oraz innych fenomenó typowych dla okresu postmodernizmu. Ogólną cechą tego okresu jest róznorodność, polifoniczność formalna i tematyczna, a także wysoka twórcza receptywność wobe dyskusji literacko-filozoficznych kręgu zachodnioeuropejskiego i amerykańskiego. Był to niewątpliwie jeden z najbardziej twórczych okresów w dziejach literatury Chorwacji.
W drugim semestrze przedmiotem uwagi stanie się dawna kultura dalmatyńska i chorwacka, będąca przedmiotem szczególnej adoracji w chorwackiej narracji tożsamościowej, kształtującej się od XIX wieku. Szczególne miejsce przyznawane jest literaturze, pełniącej funkcję dowodu rozwoju kulturowego i dojrzałości Chorwatów. Tymczasem literatura rzeczywiście powinna być przedmiotem refleksji, ale przede wszystkim jako źródło wiedzy o wyobrażeniach kulturowych, wartościach i postawach dawniej żyjących ludzi. Wiedza o tym pomaga z jednej strony w zrozumieniu dawnych praktyk kulturowych, a z drugiej w docenieniu zagadnienia ciągłości i zmiany kulturowej w Chorwacji. Ale nie tylko: w przypadku chorwackim jest to także kwestia policentryczności, współistnienia i czasem konkurencyjności wielu ośrodków lokalnych (Dubrownik, Zadar, Split, Istria, Zagrzeb); kwestii dziedzictwa niechorwackojęzycznego (łacińskiego, włoskiego) dla kultury narodowej; transkulturowości dawnego stylu życia, wartości i praktyk kulturowych, zwłaszcza w odniesieniu do Dalmatyńczyków związanych z Półwyspem Apenińskim oraz chorwackiej szlachty żyjącej w przestrzeni państwa węgierskiego.
W cyklu 2023:
W pierwszym semestrze kontynuowane jest poznawanie kultury Chorwacji przez pryzmat tekstów literackich drugiej połowy XX wieku. Omawiane będą kluczowe teksty od połowy lat 60. (dojrzałe pokolenie krugowaszy) po początek lat 90. i wielką zmiane kulturowo-społeczną w Chorwacji. Przedmiotem uwagi będą wyobrażenia społeczne zakodowane w tekstach, jak też zagadnienia formy i wyrazu literackiego, ich zmienność, jak też problematyka ciągłości i zmiany. Ten okres w kulturze chorwackiej przynosi eksperyment z formą oraz badanie granic możliwości języka (poezja lingwistyczna, poezja krugowaszy i razlogowców). Jednakze w tym czasie dochodzi do głosu także kultura młodzieży, reprezentowana przez pokolenie jeans-prozy. Lata 70 i 80. przynoszą z kolei intensyfikację zainteresowania literaturą popularną i jej nobilitację, pojawienie się literatury kobiecej (żensko pismo) oraz innych fenomenó typowych dla okresu postmodernizmu. Ogólną cechą tego okresu jest róznorodność, polifoniczność formalna i tematyczna, a także wysoka twórcza receptywność wobe dyskusji literacko-filozoficznych kręgu zachodnioeuropejskiego i amerykańskiego. Był to niewątpliwie jeden z najbardziej twórczych okresów w dziejach literatury Chorwacji. |
Rodzaj przedmiotu
Wymagania (lista przedmiotów)
Założenia (lista przedmiotów)
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Student/ka po ukończeniu zajęć:
wie, że literatura jest częścią kultury i rozumie, że na jej podstawie można próbować rekonstruować świat wyobrażeń kulturowych w Chorwacji
patrzy na tekst literacki jako źródło wiedzy o kulturze, wartościach społeczeństwa chorwackiego oraz o postawach ideowych jego członków
zna główne zjawiska literackie w Chorwacji w II połowie XX wieku
rozumie, dlaczego dawna literatura zajmuje tak wysoką pozycję w kanonie kultury chorwackiej
potrafi wymienić i omówić centra dawnej kultury chorwackiej
bystro dostrzega europejskie konteksty kulturowe oraz kierunki wpływów, jakie działały na obszar dalmatyńsko-chorwacki do XIX w.
docenia piękno i walory poznawcze wybranych tekstów literackich
potrafi wziąć udział w dyskusji w języku chorwackim, sformułować poprawnie argumentację oraz dokonać interpretacji tekstu literackiego w języku chorwackim.
Kryteria oceniania
Na ocenę ma wpływ:
--> uczęszczanie na zajęcia i aktywny w nich udział
--> w przypadku zapowiedzianych zajęć poświęconych interpretacji tekstów - przygotowanie do niej
--> egzamin ustny po drugim semestrze.
Oceniana jest znajomość tekstów literackich i krytycznych, umiejętność ich interpretacji oraz wpisania wszerszy kontekst kulturowy.
Na ocenę ma wpływ takze poprawne formułowanie wypowiedzi w języku chorwackim.
Literatura
Wybór tekstów krytycznych oraz literackich może ulegać zmianom zależnie od cyklu. W części wspólnej sylabusa uwzględniono teksty podstawowe dla przedmiotu.
Semestr zimowy
Zvonimir Majdak, Kužiš, stari moj
Goran Tribuson, Povijest pornografije
Dubravka Ugrešić, Štefica Cvek u raljama života; Poza za prozu
Ivan Slamnig, izabrane pjesme
Irena Vrkljan, Svila, škare
Ivo Brešan, Predstava Hamleta u selu Mrduša Donja
Semestr wiosenny
Ivan Gundulić, Osman; Dubravka; Suze sina razmetnoga
Marko Marulić, (uvod)
Muka svete Margarite
Marin Držić, Dundo Maroje; Tirena
Džore Držić, Šiško Menčetić, poezije
Vinko Pribojević, O podrijetlu i zgodama Slavena
Ianus Pannonius, epigramaty
Govori protiv Turaka (izbor)
Wybór tekstów krytycznych i opracowań
Joanna Rapacka, Leksykon tradycji chorwackich
Aleksandar Flaker, Proza u trapericama
Chorwacja lat osiemdziesiątych XX wieku, red. L. Małczak, P. Pycia
Maša Kolanović, Udarnik, buntovnik, potrošač
Dunja Fališevac, Kaliopin vrt; Kaliopin vrt II
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: