Gramatyka opisowa języka czeskiego (2) 3005-KL5GOCZ
Celem przedmiotu jest usystematyzowanie wiadomości z zakresu gramatyki opisowej współczesnego języka czeskiego zdobytych przez studentów w toku lektoratu tego języka, a także innych zajęć językoznawczych, poprzez skonfrontowanie ich z najnowszymi osiągnięciami językoznawstwa teoretycznego (także polskiego). Przedstawiona zostanie również ewolucja metodologii badań językoznawczych w danym kraju, w tym zaprezentowane będą główne opracowania z zakresu gramatyki opisowej i normatywnej języka oraz leksykografii. Zagadnienia są prezentowane przy pomocy różnych ujęć językoznawczych, włącznie z metodologią używaną w lingwistyce korpusowej.
Zajęcia. pt.: Gramatyka opisowa języka czeskiego II, są częścią dwuletnich zajęć poświęconych gramatyce opisowej języka kierunkowego. Zagadnienia poruszane w ciągu drugiego roku to zajęcia z zakresu:
słowotwórstwa języka czeskiego (zarys), morfologii, składni, wykorzystania czeskiego korpusu narodowego do badań językoznawczych i translatologicznych.
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Efekty kształcenia
1. Wiedza
a) rozumie współczesną sytuację językową czeszczyzny w kontekście historii tego języka;
b) posiada wiedzę z zakresu zróżnicowania społecznego i regionalnego języka czeskiego;
c) potrafi posługiwać się terminologią z zakresu gramatyki współczesnego języka czeskiego;
d) umie wybierać, w zależności od wytyczonego celu, odpowiednie opracowania gramatyczne i leksykograficzne;
e) orientuje się w ewolucji metodologii badań językoznawczych;
f) ma świadomość kompleksowej natury języka oraz jego złożoności i historycznej zmienności jego znaczeń.
2. Umiejętności
a) sprawne posługiwanie się narzędziami językoznawczymi pozwalającymi na przyswojenie języka czeskiego;
b) dokonanie analizy tekstu czeskiego:
- wyodrębnienie środków gramatycznych,
- ocena leksemów z punktu widzenia formalnego, pragmatycznego i stylistycznego,
- wskazanie tendencji i procesów językowych zachodzących we współczesnej czeszczyźnie;c) potrafi interpretować zjawiska współczesnego życia społecznego i politycznego w wybranym kraju słowiańskim w kontekście sytuacji w regionie, przy wykorzystaniu współczesnych teorii i badań lingwistycznych.
Kryteria oceniania
Zaliczenie ćwiczeń wymaga obecności na zajęciach (możliwe dwie nieobecności w semestrze), zaliczenia testów śródsemestralnych, uzyskania pozytywnej oceny z pisemnego testu końcowego.
Literatura
1. Cuřín F., Vývoj spisovné češtiny, Praha 1989
2. Cvrček V., Teorie jazykové kultury po roce 1945, Praha 2006
3. Český jazyk, Kořenský, J., Opole 1998
4. Čechová, M.- Chloupek, J. – Krčmová, M.- Minářová, E., Stylistika současné
češtiny, Praha 1997
5. Čermák F., Mnohojazyčný korpus InterCorp: Možnosti studia, Lidové noviny 2010.
6. Čermák F., Blatná R., Jak využívat český národní korpus, Praha 2005.
7. Čermák F., Blatná R., Korpusová lingvistika" stav a modelové přístupy. Lidové noviny, Praha 2006.
8. Čermák F., Šulc M., Kolokace, Lidové noviny Praha 2006.
9. Čeština - řeč a jazyk, Čechová, M. (ed.), Praha 2000
10. Čmejrková, S.- Daneš, F. – Kraus, J. – Svobodová, I.- Čeština, jak i znáte i neznáte, Praha 1996.
11. Daneš F., a kol., Český jazyk na přelomu tisíciletí, Praha 1997
12. Dokulil, M., Teorie odvozování slov, Praha 1962
13. Encyklopedický slovník češtiny, Karlík, P. - Nekula, M. - Pleskalová, J. (eds.), Praha 2002
14. Grepl, M., Karlík, P., Skladba spisovné češtiny, Brno 1986
15. Havránek, B., Jedlička, A., Stručná mluvnice češtiny, Praha 1993
16. Havránek B., Vývoj českého spisovného jazyka, Praha 1979
17. Kopřívová M., Waclawičová M., Čeština v mluveném korpusu, Lidové noviny Praha 2008.
18. Mluvnice češtiny č. I, Petr, J. (ed.), Praha, 1986
19. Mluvnice češtiny, č. II, Petr, J., Praha 1986
20. Mluvnice češtiny, č. III, Petr, J. (ed.), Praha 1986
21. Neologizmy v dnešní češtině, Martincová, O. (ed.), Praha 2005
22. Nová slova v češtině 1, 2, Martincová, O. (ed.), Praha 1998, 2004
23. Palková, Z., Fonetika a fonologie češtiny, Praha 1997,
24. Pravidla českého pravopisu. Školní vydání včetně dodatku. Rozšířené vydání, Ústav pro jazyk český AV ČR, Praha 1999
25. Příruční mluvnice češtiny, Karlík, P., Nekula, M., Rusínová, Z.(eds.), Brno 1996
26. Sgall, J., Hronek, J., Čeština bez příkras, Praha 1992
27. Slovník nespisovné češtiny, Hugo, J.(ed.), Praha 2006
28. Svozilová, N., – Prouzová, H., – Jirsová, A.,
Slovník slovesných, substantivních a adjektivních vazeb a spojení,
Academia, Praha 2005
29. Svozilová, N., – Prouzová, H., – Jirsová, A.,
Slovesa pro praxi. Valenční slovník nejčastějších českých sloves
Academia, Praha 1997
30. Šmilauer, V., Novočeské tvoření slov, Praha 1971
31. Šmilauer, V., Novočeská skladba, Praha, 1966
32. Štícha F., Kapitoly z české gramatiky, Academia 2011
33. Tvoření slov, Dokulil, M., Daneš, F., Kuchař, J.(eds.), Praha, 1967
34. Lewandowska-Tomaszczyk Barbara, Podstawy językoznawstwa korpusowego, Łódź 2005.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: