Mediacja jako procedura rozwiązywania konfliktów 2500-K305N24
Najogólniej celem zajęć jest przybliżenie studentom podstaw wiedzy o mediacji jako procesie społecznym i psychologicznym, oraz umożliwienie sprawdzenia się w roli mediatora. Umiejętność wspomagania ugodowego rozwiązywania konfliktów (mediacja) stanowi uniwersalną kompetencję, przydatną zarówno w życiu osobistym jak i w przyszłej praktyce zawodowej.
1. Wprowadzenie do mediacji:
- Użyteczność modeli teoretycznych z zakresu "Analizy i diagnozy konfliktów" dla efektywnego prowadzenia mediacji.
- Rozstrzyganie sporów a rozwiązywanie konfliktów. Zastosowania procedury mediacyjnej. Własna definicja mediacji.
2. Istota mediacji:
- podstawowe zasady.
- analiza potencjalnych korzyści i źródeł oporu wobec mediacji.
- etapy mediacji z uwzględnieniem zadań i czynności mediatora.
- rola mediatora.
3. Instrumentarium mediatora - specyficzne metody i techniki pracy:
- monolog mediatora.
- spotkania na osobności.
- radzenie sobie ze szczególnymi sytuacjami w trakcie mediacji (w tym przełamywanie impasów).
- zawarcie kontraktu proceduralnego ze stronami.
4. Instrumentarium mediatora - c.d.
- mediator aktywnym słuchaczem - rola parafrazy i dowartościowania.
- nietoksyczne komunikowanie się.
- kategorie pytań w mediacji.
- podwyższanie satysfakcji stron - wykorzystanie trójkąta satysfakcji.
5. Prezentacja mediacji konfliktu małżeńskiego (video z osobami początkującymi w roli mediatora, oraz doświadczonym mediatorem Johnem Haynesem).
- analiza znaczenia różnych działań mediacyjnych i ich konsekwencji dla przebiegu procesu (ignorowanie przez strony poleceń mediatora, nieświadome faworyzowanie stron, praca ciszą itp).
- style prowadzenia mediacji.
- cechy i predyspozycje ważne dla pełnienia roli mediatora.
Na trzech kolejnych zajęciach odbywać się będą symulacje mediacji różnego typu konfliktów. Trening mediacji stanowi niezbędną formę uczenia się przez doświadczenie pełnienia roli mediatora.
6. Symulacja konfliktu karnego.
7. Symulacja konfliktu edukacyjnego.
8. Symulacja konfliktu porozwodowego.
Kierunek podstawowy MISMaP
Rodzaj przedmiotu
obowiązkowe
Tryb prowadzenia
Wymagania (lista przedmiotów)
Założenia (opisowo)
Efekty kształcenia
Cele dydaktyczne przekazywanej wiedzy:
- zrozumienie, mediacja jest wspomaganiem negocjacji kooperacyjnych stron.
- uświadomienie, iż mediacja to proces w którym uczestnicy sporu próbują usunąć rozbieżności stanowisk w obecności trzeciej strony - mediator.
- uświadomienie roli mediatora w poszczególnych fazach procesu rozwiązywania konfliktu (etapów mediacji).
Umiejętności:
Nabycie fundamentalnych umiejętności dla pełnienia roli mediatora m.in.:
- nawiązywanie kontaktu ze stronami,
- tworzenie norm i klimatu współdziałania,
- modelowania komunikowania się w konflikcie: zbieranie informacji przez zadawanie pytań, empatii, aktywnego słuchania, powstrzymywania się od rad i ocen.
Opanowanie metod i technik specyficznych dla różnego typu interwencji mediatora w trakcie prowadzenia mediacji.
Kryteria oceniania
Sprawdzian - dotyczący rozwiązywania podstawowych problemów jakie mogą pojawić się w trakcie prowadzenia mediacji (w oparciu o literaturę i dyskusję na zajęciach).
Obecność i aktywne uczestnictwo w w symulacjach mediacji - w tym minimum raz pełnieni roli mediatora.
Podstawą do uczestnictwa w symulacjach jest zapoznanie się z rozdz. 25 "Rozwiązywania konfliktów" M. Deutscha, P. Coleman (red).
Literatura
literatura obowiązkowa:
- Czwartosz E. (2003). Negocjacje i mediacje konfliktów w edukacji. Psychologiczna analiza celowości kształcenia umiejętności rozwiązywania konfliktów. W: A. Jurkowski (red). Z zagadnień współczesnej psychologii wychowawczej.Wyd. Inst. Psych. PAN. str.90 - 103
- Czwartosz E., Czwartosz Z. (1998). Zrozumieć konflikt. Nowa Szkoła. Skuteczne zarządzanie w praktyce, 1, str.1-14.
- Czwartosz Z., Czwartosz E. (1999). Typologia źródeł i procedury rozwiązywania konfliktów. Nowa Szkoła. Skuteczne zarządzanie w praktyce, 3, str. 1-14.
- Czwartosz, E. (2010). Rola psychologa szkolnego wobec konfliktów. Działania profilaktyczne i interwencyjne. W: G. Katra, E. Sokołowska (red.) Rola i zadania psychologa we współczesne szkole. Wolters Kluwer.
- Deutsch M. (1996). Wychowanie dla pokoju. Nowiny Psychologiczne, 4, str. 5-21
- Hauk D. (2002). Łagodzenie konfliktów w szkole i w pracy z młodzieżą. Kielce: Wydawnictwo Jedność.
- Moore Ch.W. (2009). Mediacje. Praktyczne strategie rozwiązywania konfliktów. Wolters Kluwer. Rozdz. 2. str.57 - 79; Rozdz.3, str. 95 - 109; Rozdz. 8, str. 215 - 233; Rozdz. 15, str. 372 - 395.
- Reykowski J. Konflikty polityczne. W: K.Skarżyńska (red). Psychologia polityczna.Poznań. Zysk i s-ka. str.169-195
- Stephan W. G., Stephan C., W. (1999) Wywieranie wpływu przez grupy. GWP.
- Rozwiązywanie konfliktów. M.Deutsch, P. Coleman (red). (2005). Wyd. UJ. Rozdz. 25. str. 519 - 544
- Lewicki, R., Hiam, A., Olander, K. (1997). Pomyśl zanim powiesz. Wyd. Amber. Rozdz. 10, 11 , 12. str. 149 - 204
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: