Geometryczna teoria miary i zagadnienia wariacyjne 1000-1M23TMW
- https://moodle.mimuw.edu.pl/course/view.php?id=2068
- https://www.mimuw.edu.pl/~skola/2023L-GTM/ (w cyklu 2023L)
Wykład jest naturalną kontynuacją kursu „Teoria miary”, którego materiał będzie punktem wyjścia do dalszych rozważań. Punktem dojścia ma być bieżący stan wiedzy na temat geometrycznych zagadnień wariacyjnych oraz znajomość głównych problemów otwartych w tej dziedzinie. W szczególności skupimy się na słabo do tej pory zrozumianym, a kluczowym, pojęciu eliptyczności.
Siłą rzeczy sporo materiału będzie opowiedziane poglądowo, bez prezentowania szczegółowych dowodów, choć zawsze z odniesieniem do konkretnych prac naukowych. Celem jest zaprezentowanie aktualnego stanu wiedzy na poziomie wystarczającym do podjęcia samodzielnych badań.
Wykład
- Skrót wiadomości z algebry wieloliniowej [1, §1] (1 wykład)
- Iloczyn tensorowy przestrzeni liniowych.
- Algebra tensorowa i zewnętrzna.
- Izomorfizm: Hom(A,B) ≃ A* ⊗ B.
- Norma i iloczyn skalarny na potędze zewnętrznej.
- Operacje iloczynu zewnętrznego i zwężania dla form wieloliniowych i wielowektorów.
- Grassmannian zorientowany i niezorientowany.
- Area i coarea [1, §3.2.1-12] (2 wykłady)
- Aproksymatywny Jakobian.
- Wzór area, czyli uogólnienie całkowania przez podstawienie.
- Wzór coarea, tzw. całkowanie po włóknach.
- Zbiory i miary prostowalne [1, §3.2.14-22] (2 wykłady)
- Sformułowanie twierdzeń: Whitney'a o rozszerzaniu funkcji gładkich i Rademachera o różniczkowalności funkcji Lipschitzowskich.
- Definicja i przykłady zbiorów prostowalnych i całkowicie nieprostowalnych.
- Skrótowo o wzorach area i coarea dla przekształceń pomiędzy zbiorami prostowalnymi.
- Zgodność miary Hausdorffa obciętej do rozmaitości z miarą powierzchniową na tej rozmaitości.
- Kilka charakteryzacji zbiorów i miar prostowalnych bez dowodów, np. Preiss (1987) oraz Azzam i Tolsa (2015).
- Miary prostowalne jako słabe granice ciągów rozmaitości gładkich.
- Varifoldy [10] (4 wykłady)
- Varifoldy ogólne, prostowalne i całkowite.
- Norma bemolowa (flat), zbieżność i zwartość rodzin varifoldów (tw. Tichonowa).
- Miary i varifoldy styczne.
- Popchnięcie (push-forward) varifoldu funkcją Lipschitzowską.
- Druga forma podstawowa i średnia krzywizna zanurzonych rozmaitości gładkich.
- Pierwsza wariacja varifoldu względem anizotropowego funkcjonału i uogólniona średnia krzywizna.
- Dowód monotoniczności ilorazów gęstości i kilka poglądowych uwag o konsekwencjach.
- Słaba zasada maksimum na podstawie [8].
- Eliptyczność (4 wykłady)
- Definicje eliptyczności Almgrena (AE) [11] oraz warunku atomowego (AC) [4].
- Zależność pojęcia eliptyczności od wyboru powierzchni testowych.
- Poglądowo o konsekwencjach eliptyczności:
- istnienie minimów w klasie prostowalnych varifoldów [12];
- prostowalność punktów krytycznych [4];
- częściowa regularność minimów [11].
- Warunek BC oraz związki między AE i AC [6].
- Geometryczna charakteryzacja AC.
- Skalarny warunek atomowy (SAC) i regularność wykresów będących punktami krytycznymi [7].
- Konstrukcje k-wymiarowych, translacyjnie niezmienniczych miar w Rn i problem ich eliptyczności [5].
Ćwiczenia
- Operacje na wielowektorach i formach wieloliniowych.
- Różne charakteryzacje rozmaitości zanurzonych wykraczające poza materiał AM2 (zastosowania twierdzenia o rzędzie).
- Grassmannian jako rozmaitość zanurzona.
- Miara Hausdorffa w przestrzeni unormowanej wyrażona przez całkę z pewnej funkcji względem Euklidesowej miary Hausdorffa.
- Przykład pokazujący, że miara Hausdorffa nie jest produktem niżej wymiarowych miar Hausdorffa.
- Wyprowadzenie wzoru na anizotropowy perymetr zbioru.
- Miara Holmesa-Thompsona.
- Związek słabej topologii z topologią produktową.
- Związek normy bemolowej (flat norm) ze słabą zbieżnością miar.
- Obliczenie pochodnej Jakobianu oraz innych funkcji, których dziedziną jest zbiór przekształceń liniowych.
Kierunek podstawowy MISMaP
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Wymagania (lista przedmiotów)
Założenia (lista przedmiotów)
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Znajomość bieżącego stanu wiedzy na temat geometrycznych zagadnień wariacyjnych na poziomie wystarczającym do podjęcia samodzielnych badań. W szczególności:
- Rozumienie czym są geometryczne zagadnienia wariacyjne i jakie problemy napotykamy przy ich badaniu
- Wiedza o dotychczasowych osiągnięciach na polu regularności punktów krytycznych i minimów funkcjonałów określonych na podzbiorach Rn
- Rozumienie trudności wynikających z braku dowodu monotoniczności ilorazów gęstości w przypadku anizotropowym
- Znajomość konstrukcji klasycznych funkcjonałów Busemanna-Hausdorffa i Holmesa-Thompsona
- Wiedza o różnych pojęciach eliptyczności i ich własnościach
- Znajomość literatury przedmiotu
- Umiejętność zastosowania wzorów area i coarea
Kryteria oceniania
Egzamin ustny z teorii.
Pozytywny wpływ na końcową ocenę mogą mieć następujące aktywności na ćwiczeniach:
- robienie przy tablicy zadań obliczeniowych
- referowanie tematów (uzupełnianie luk z wykładu)
- referowanie zadań domowych
a także:
- spisanie w LaTeXu notatek z wykładu
Literatura
[1] Herbert Federer
Geometric measure theory, 1969
[2] Luigi Ambrosio, Nicola Fusco, Diego Pallara
Functions of bounded variation and free discontinuity problems
Oxford Mathematical Monographs. The Clarendon Press, Oxford University Press, New York, 2000.
ISBN: 0-19-850245-1
[3] Pertti Mattila
Geometry of sets and measures in Euclidean spaces, 1995
[4] Philippis, Guido De / Rosa, Antonio De / Ghiraldin, Francesco
Rectifiability of Varifolds with Locally Bounded First Variation with Respect to Anisotropic Surface Energies
Communications on Pure and Applied Mathematics , Vol. 71, No. 6, 2018
[5] J. C. Álvarez Paiva, A. C. Thompson
Volumes on normed and Finsler spaces
A sampler of Riemann-Finsler geometry, Vol. 50, 2004
[6] Antonio De Rosa, Sławomir Kolasiński
Equivalence of the ellipticity conditions for geometric variational problems
Communications on Pure and Applied Mathematics , Vol. 73, No. 11, 2020
[7] Antonio De Rosa, Riccardo Tione
Regularity for graphs with bounded anisotropic mean curvature
Inventiones mathematicae , Vol. 230 p. 463 - 507, 2020
[8] Brian White
The maximum principle for minimal varieties of arbitrary codimension
Communications in Analysis and Geometry, Vol. 18, No. 3, p. 421 - 432, 2010
[9] Nicolas Bourbaki
Topological vector spaces. Chapters 1-5.
Elements of Mathematics (Berlin).
Springer-Verlag, Berlin, 1987.
[10] William K. Allard
On the first variation of a varifold.
Ann. of Math. (2) 95, 1972
[11] Frederick J., Jr. Almgren
Existence and regularity almost everywhere of solutions to elliptic variational problems among surfaces of varying topological type and singularity structure.
Ann. of Math. (2) 87, 1968
[12] Yangqin Fang, Sławomir Kolasiński
Existence of solutions to a general geometric elliptic variational problem.
Calc. Var. Partial Differential Equations 57, 2018
Więcej informacji
Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: