Nazi camp experience and its representations 3002-1KON2011K1-OG

The course should sensitize participants to variety of concentration camp experiences and different forms of their cultural representation. These experiences and representations will be discussed in different perspectives: anthropological, sociological, historical – including gender. Various forms of representation will be analyzed: from memoirs written “there and then” up to contemporary oral history testimonies, including autobiographical literature. The seminar is organized in cooperation with the History Meeting House and its Oral History Archive gathering hundreds of biographical interviews with concentration camp survivors. Therefore much attention will be given to oral history methodology and we will often present and discuss audio and video interviews. Working with different types of sources or “data” - textual, audio, video, films - we will pay attention to complicated relations between, on one hand, reality of experiences in concentration camps and variety of forms of their representation on the other. Both – form and content, including it materiality – will be taken into careful consideration. Special quests, specialists in particular topics or methods, will be invited for selected classes. We are also planning two research trips: to Majdanek and to Auschwitz Memorials. General topics: 1. Concentration camps – history and memory- concentration camp system- social world of the camp (camp society)- memory of the camp – memory groups, forms of commemoration- museums and memorials2. Camp experience in Oral History: experience – memory – narrative- autobiographical and social memory- communicative / cultural memory- camp experience and biography and autobiography- categories of: “survivor”, “witness”, “testimony”- forgetfulness and silence in oral history- interviewing as act of communication- transcript - audio – video: form and “materiality” of oral history - oral history interview as a source – for what?3. Camp testimonies – recognition and typology- testimony in anthropology and history (Paul Ricouer, Aleida Assmann, Frank Ankersmit); - „there and then” – camp letters, notes, diaries- testimony as historical/legal document: accounts In front of the court, historical commissions, etc; - oral history interviews;- written, published memoirs;- testimonies and litarature: Tadeusz Borowski, Primo Levi, Jean Améry, Imre Kertes, Jorge Semprun, Seweryna Szmaglewska, Zofia Kossak…;- testimonies (?) from „another side”– accounts, memoirs, interviews of perpetrators;- testimony and film: Faithless, reż Lajos Koltai in cooperation with Imre Kertes (based on his book).

Type of course

elective courses

Mode

Classroom

Prerequisites (description)

The seminar is open to all Warsaw University students. In the first place it addressed to students of the Institute of Polish Culture, Historical Institute, Sociology, Ethnology, Polish Philology, Psychology and students of Interdisciplinary Studies in Humanities (MISH).

Learning outcomes

- recognition and description of the main characteristics of concentration camp system during World War II- orientation in different modes of commemoration of camp experience- competence in analyzing different forms of camp experience representations- familiarity with categories like: testimony, trace, memory (and its different forms: autobiographical, communicative, collective, cultural, social…, episodic, semantic, short/long tem, etc)- orientation in typology of different forms of representation

Assessment criteria

Final note depends upon: presence, preparation and activity during classes. Short introductory to specific topics and/or short essay at the end of semester may be introduced additionally.

Bibliography

Bibliography listed below has introductory character – it is should provide orientation in interest and approach, but not to fix all points of reference1. Theoretical literatureAnkersmit Frank, Narracja, reprezentacja, doświadczenie. Studia z teorii historiografii, Kraków 2004 (wybrane eseje).Assman Aleida, Przestrzenie pamięci. Formy i przemiany pamięci kulturowej, przeł. P. Przybyła, w tomie: Pamięć zbiorowa i kulturowa. Współczesna perspektywa niemiecka, pod red. M. Saryusz-Wolskiej, Kraków 2009.Assman Jan, Pamięć kulturowa. Pismo, zapamiętywanie i polityczna tożsamość w cywilizacjach starożytnych, przeł. A. Kryczyńska-Pham, wstęp i red. naukowa R. Traba, Warszawa 2008, Cz. pierwsza. Podstawy teoretyczne. Giza Anna, Życie jako opowieść. Analiza materiałów autobiograficznych w perspektywie socjologii wiedzy, Wrocław 1991.Halbwachs Maurice, Społeczne ramy pamięci, przekł. i wstęp M. Król, Warszawa 2008 (fragmenty).Jedlicki Jerzy, Dzieje doświadczone i dzieje zaświadczone, w tomie: Dzieło literackie jako źródło historyczne, pod red. Z. Stefanowskiej i J. Sławińskiego, Warszawa 1978. Nora Pierre, Między pamięcią i historią: „Les lieux de memoire”, przeł. P. Mościcki, w tomie: Tytuł roboczy: archiwum. Nr 2, red. A. Leśniak, M. Ziółkowska, Łódź 2009. Pomian Krzysztof, Historia. Nauka wobec pamięci, Lublin 2006, rozdz. Historia kultury, historia semioforów.Ricoeur Pierre, Pamięć, historia, zapomnienie, przeł. J. Margański, Kraków 2006.Wyka Anna, Badacz społeczny wobec doświadczenia, Warszawa, 1994.2. Textual representations of camp experiences Wywiady audio i wideo ze zbiorów Archiwum Historii Mówionej.Zapisy dźwiękowe z procesów oświęcimskich we Frankfurcie nad Menem.„Oświadczenia” więźniarskie z Archiwum Muzeum Miejsca pamięci Auschwitz – Birkenau.Améry Jean, Poza winą i karą. Próby przełamania podjęte przez złamanego, przeł. R. Turczyn, posłowie P. Weiser, Kraków 2007.Autobiografia Rudolfa Hössa, komendanta obozu oświęcimskiego, Warszawa 2003 (lub wcześniejsze wydania jako Wspomnienia Rudolfa Hoessa, komendanta obozu oświęcimskiego).Borowski Tadeusz, Byliśmy w Oświęcimiu, Pożegnanie z Marią, Kamienny świat, w tegoż, Proza (1), oprac. S. Buryła, Kraków 2004.Byłem numerem… Historie z Auschwitz, oprac. K. Piechowski, Warszawa 2004.Camon Ferdinando, Rozmowa z Primo Levim, przeł. E. Kabatc, Oświęcim 1997.Carpi Aldo, Dziennik z Gusen, przeł. G. Melillo i B. Budzyński, Zakrzewo 2009.Cudem ocaleni. Wspomnienia z „kacetów”, praca zbiorowa, przedmowa A. Kozłowiecki, Londyn 1981.Europa według Auschwitz. Kronika-reportaż (szkic), oprac. Marek Miller, współpraca M. Sieciechowicz, A. Fidecka-Wojciechowska, P. Sawicki, Z. Żbikowski, Laboratorium Reportażu UW, zbindowany wydruk komputerowy.Gawalewicz Adolf, Refleksje z poczekalni do gazu. Wspomnienia muzułmana, Kraków 1968.Grzesiuk Stanisław, Pięć lat kacetu, Warszawa 2010 (lub wcześniejsze).Jesteśmy świadkami. Wspomnienia byłych więźniów Majdanka, wybór i wstęp Cz. Rajca, E. Rosiak, A. Wiśniewska, Lublin 1969. Kertész Imre, Los utracony, przeł. K. Pisarska, Warszawa 2002 (lub następne).Kossak Zofia, Z otchłani. Wspomnienia z lagru, Częstochowa 1946.Levi Primo, Czy to jest człowiek?, przeł. H. Wiśniowska, Kraków 2008 (lub wcześniejsze). Levi Primo, Pogrążeni i ocaleni, przeł. S. Kasprzysiak, Kraków 2009.Muzułman wraca do domu i inne pamiętniki więźniów hitlerowskich obozów koncentracyjnych, oprac. St. Nowakowski, Kraków 1985. My z Majdanka. Wspomnienia byłych więźniarek, oprac. K. Tarasiewicz, Lublin 1988. Numery mówią. Wspomnienia więźniów KL Auschwitz, wybór J. Przewłocki. T. Sobolewicz, A. Widera, Katowice 1980.Ocaleni z Mauthausen. Relacje polskich więźniów obozów nazistowskich systemu Mauthausen-Gusen, wybór i oprac. Katarzyna Madoń-Mitzner, Warszawa 2010. Posmysz Zofia, Pasażerka, Warszawa 1962.Półtawska Wanda, I boję się snów…, Warszawa 1962. Rusinek Michał, Z barykady w dolinę głodu, Kraków 1946.Przeżyli Majdanek. Wspomnienia byłych więźniów obozu koncentracyjnego na Majdanku, wybór i oprac. Cz. Rajca, A. Wiśniewska, Lublin 1980. Semprun Jorge, Odpowiedni trup, przeł. M. Ochab, Warszawa 2002.Szukajcie w popiołach. Papiery znalezione w Oświęcimiu, z języka żydowskiego przeł. Sz. Datner, oprac. J. Gumkowski, A. Rutkowski, Łódź 1965.Szmaglewska Seweryna, Dymy nad Birkenau, Warszawa 1945.Wińska Urszula, Zwyciężyły wartości. Wspomnienia z Ravensbrück, Gdańsk 1985.Wspomnienia więźniów obozu oświęcimskiego, pod. red. K. Smolenia, Oświęcim 1983.Wśród koszmarnej zbrodni. Notatki więźniów Sonderkommando, Oświęcim 1975.Z kraju grozy. Wspomnienia z obozów koncentracyjnych w Niemczech, wstęp T. Sarnecki, Bruksela 1945.3. FilmsKornblumenblau, reż. Leszek Wosiewicz, 1988.Los utracony, rez. Lajos Koltai, 2005. Szara strefa, reż. Tim Blade Nelson, 2001.4. Interpretation of camp experiences and their representationsAgamben Giorgio, Co zostaje z Auschwitz. Archiwum i świadek (Homo sacer III), przeł. S. Królak, Warszawa 2008.Auschwitz 1940-1945. Węzłowe zagadnienia z dziejów obozu, t. I-V, red. naukowa Wacław Długoborski, Franciszek Piper, Oświęcim Brzezinka 1995.Buryła Sławomir, Prawda mitu i literatury. O pisarstwie Tadeusza Borowskiego i Leopolda Buczkowskiego, Kraków 2003.Domańska Ewa, Muzułman: świadectwo i figura, w tomie: Zagłada. Współczesne problemy rozumienia i przedstawiania, pod red. P. Czaplińskiego i E. Domańskiej, Poznań 2009. Dunin-Wąsowicz Krzysztof, Ruch oporu w hitlerowskich obozach koncentracyjnych 1939-1945, Warszawa 1983. Filipkowski Piotr, Historia mówiona i wojna. Doświadczenie obozu koncentracyjnego w perspektywie narracji biograficznych, Wrocław 2010.Frankowski Marek T., Ludzie i bestie. Socjologiczne studium mikrostruktur społecznych niemieckiego obozu koncentracyjnego, Warszawa 2003.Frankl Victor E., Psycholog w obozie koncentracyjnym, Warszawa 1962. Giza Anna, Autobiografia: między symbolem z rzeczywistością, w: Poza granicami socjologii ankietowej, red. A. Sułek, K. Nowak, A. Wyka, Warszawa 1988.Goffman Erving, Charakterystyka instytucji totalnych, w: Elementy teorii socjologicznych, red. J. Szacki, Warszawa 1978.Jagoda Zenon, Stanisław Kłodziński, Jan Masłowski, Oświęcim nieznany, Kraków 1981.Kertész Imre, Język na wygnaniu, przeł. E. Cygielska, E. Sobolewska, Warszawa 2004.Kępiński Antoni, Refleksje oświęcimskie, wybór i wstęp Z. J. Ryn, Kraków 2005.Krupa Bartłomiej, Wspomnienia obozowe jako specyficzna odmiana pisarstwa historycznego, Kraków 2006.Lang Berel, Nazistowskie ludobójstwo. Akt i idea, przeł. Anna Ziębińska-Witek, Lublin 2006.Majdanek 1941-1944, pod red. T. Mencla, Lublin 1991.Morawiec Arkadiusz, Literatura w lagrze, lagier w literaturze. Fakt – temat – metafora, Łódź 2009.Odorowski Kazimierz, Psychologia i psychopatologia hitlerowskich obozów koncentracyjnych. Próba analizy postaw i zachowań w warunkach ekstremalnych obciążeń, Warszawa 1995.Pawełczyńska Anna, Wartości a przemoc. Zarys socjologicznej problematyki Oświęcimia, Warszawa 2004.Rokuszewska-Pawełek Alicja, Chaos i przymus. Trajektorie wojenne Polaków — analiza biograficzna, Łódź 2002.Werner Andrzej, Zwyczajna apokalipsa. Tadeusz Borowski i jego wizja świata obozów, Warszawa 1971.Ziębińska-Witek Anna, Holocaust. Problemy przedstawiania, Lublin 2005.Ziątek Zygmunt, Wiek dokumentu. Inspiracje dokumentarne w Polskiej prozie współczesnej, Warszawa 1999.5. Commemoration Kucia Marek, Auschwitz jako fakt społeczny. Historia, współczesność i świadomość KL Auschwitz w Polsce , Kraków 2005.Wawrzyniak Joanna, ZBoWiD i pamięć II wojny światowej 1949-1969, Warszawa 2009.Wóycicka Zofia, Przerwana żałoba. Polskie spory wokół pamięci nazistowskich obozów koncentracyjnych i zagłady 1944-1950, Warszawa 2009.

Additional information

Information on level of this course, year of study and semester when the course unit is delivered, types and amount of class hours - can be found in course structure diagrams of apropriate study programmes. This course is related to the following study programmes:

Additional information (registration calendar, class conductors, localization and schedules of classes), might be available in the USOSweb system:

Description of 3002-1KON2011K1-OG in USOSweb