(in Polish) Wprowadzenie do onomastyki (antroponimia i toponimia) 1500-SZD-WDOAIT
The aim of the course is to familiarize participants with the research methodology of selected sub-disciplines of onomastics (anthroponomics and toponomics). The course is divided into two modules – theoretical and workshop.
In the first part, we will deal with the following issues:
• onomastics as a linguistic discipline. History of onomastic research;
• contexts of shaping and functioning of geographical and personal names. Nomination act. Motivation. Etymology of proper names. Official - unofficial;
• polish and foreign names in Polish from a historical and contemporary perspective;
• sociolinguistic and cultural aspects of research on Polish anthroponymy. Attendance lists for surnames;
• antroponyms (names, surnames) and the processes of assimilation / integration on the example of Polish surnames in the USA and Jewish surnames in the Kingdom of Poland;
• semantic and structural classification of Slavic geographical names. Stratigraphy of Polish local names;
• wandering names: a thing with foreign geographical names in Polish.
In the workshop part we will deal with the following issues:
• surname analysis based on historical documents and linguistic knowledge;
• analysis of changes in the names of towns and streets in connection with historical changes and political transformations;
• the "Onomastic Map of Poland" project.
Type of course
Assessment criteria
Criteria:
1. depending on the development of the epidemic, classes will be held in a classroom or using the Google Meet tool (it is impossible to remotely participate in classroom classes);
2. acceptable number of absences: 2;
3. crediting the classes on the basis of:
a. active participation in classes,
b. current preparation for classes (reading the indicated items from the literature on the subject, short papers),
c. implementation of a mini-project (until the end of the summer session) in the form of an analysis of a selected group of proper names,
d. the participant receives a resit credit on the basis of meeting the conditions a-b (possibly additional homework) and the implementation of a mini-project (until the end of the resit session) in the form of an analysis of a selected group of proper names.
Bibliography
The presented literature is a starting point for methodological considerations. Depending on the specific research interests of the participants of the classes, we will extend the proposed list.
Abramowicz Zofia, 1993, Imiona chrzestne białostoczan w aspekcie socjolingwistycznym (lata 1885–1985), Białystok.
Abramowicz Zofia, 2010, Antroponimia a tożsamość narodowa, (w:) OKO XVI/1, s. 129-140.
Afeltowicz Beata, 2008, Nazwy relacyjne w powojennej toponimii Pomorza Zachodniego, „Acta Onomastica” 49, 2008, s. 34-42.
Antkowiak Z., 1970, Ulice i place Wrocławia, Wrocław.
Bijak Urszula, 1990, Nazwy zestawione typu Boguty-Augustyny na Mazowszu i Podlasiu, „Onomastica” 35, 1990, s. 31-54.
Bijak Urszula, 2001, Nazwy miejscowe południowej części dawnego województwa mazowieckiego, Kraków 2001.
Bijak Urszula, 2013, Nazwy wodne dorzecza Wisły: potamonimy odapelatywne, Kraków 2013.
Bijak Urszula, 2016, Polionimia, czyli „wojna nazw”, „Polonica” 36, s. 55-66.
Bijak Urszula, 2017, Transonimizacja, czyli „wędrówki nazw”, „Folia Onomastica Croatica” 26, s. 1-14.
Bijak Urszula, 2019, Potamonimy odantroponimiczne w dorzeczu Wisły (problemy metodologiczne i typologia nazw), „Onomastica” 63, s. 145-156.
Biolik Maria, 2003, Metodologia badań onomastycznych, Olsztyn.
Borek Henryk, 1978, Socjolingwistyczne aspekty imiennictwa, „Onomastica”, t. XXIII.
Bubak Józef, 1986, Proces kształtowania się polskiego nazwiska mieszczańskiego i chłopskiego, Kraków.
Bystroń Jan Stanisław, 1938, Księga imion w Polsce używanych, Warszawa.
Czopek-Kopciuch Barbara, 2019, Elektroniczny słownik hydronimów Polski.
Czopek-Kopciuch Barbara, Górny Halszka, Magda-Czekaj Małgorzata, Palinciuc-Dudek Elena, Skowronek Katarzyna, 2021, Supranowicz Elżbieta, Internetowy słownik nazwisk w Polsce.
Decyk-Zięba Wanda 1998, Toponimy w języku zbiorowości polonijnej w sferze oddziaływania języka angielskiego, „Poradnik Językowy” 1998, z. 7, s. 17-33.
Decyk-Zięba Wanda 2002, Historia zapisana w nazwach – o losie obcych nazw w języku polskim, „Poradnik Językowy”, z. 7, s. 15-31.
Decyk-Zięba Wanda, 2009, „Lexykon geograficzny” bazyliana Hilariona Karpińskiego. Studium historycznojęzykowe (wybrane zagadnienia), Warszawa.
Decyk-Zięba Wanda, 2011, Klasyfikacja znaczeniowa polskich nazw miejscowych: podstawowe problemy i rozstrzygnięcia, „Poradnik Językowy”, z. 7, s. 56-71.
Handke Kwiryna, 1970, Semantyczne i strukturalne typy nazw ulic Warszawy, Wrocław.
Handke Kwiryna, 1992, Polskie nazewnictwo miejskie, Warszawa.
Kresa Monika, 2011, Księgi metrykalne i program EXCEL jako źródło i narzędzie badań antroponimicznych, [w:] Badania historycznojęzykowe. Stan. Metodologia. Perspektywy, red. Bogusław Dunaj, Maciej Rak, Kraków, s. 399–411.
Kresa Monika, 2013, Antroponimia historycznego pogranicza mazowiecko-podlaskiego w XVIII wieku, Warszawa.
Malec Maria, 1994, Imiona chrześcijańskie w średniowiecznej Polsce, Kraków.
Malec Maria, 2001, Imię w polskiej antroponimii i kulturze, Kraków.
Myszka Agnieszka, 2005, Toponimia powiatu strzyżowskiego, Rzeszów.
Nazewnictwo na pograniczach, red. Ignatowicz-Skowrońska Jolanta, Szczecin 2005.
Nazwy własne w języku, kulturze i komunikacji społecznej, 2004, red. R. Mrózek, Katowice.
Polskie nazwy własne. Encyklopedia, 1998, red. Ewa Rzetelska-Feleszko, Kraków.
Rieger Janusz, 1987, Toponomastyka Beskidu Niskiego i Bieszczadów, [w:] Łemkowie. Kultura sztuka język, Warszawa – Kraków.
Rospond Stanisław, 1957, Klasyfikacja strukturalno-gramatyczna słowiańskich nazw geograficznych, Wrocław.
Rospond Stanisław, 1957, Klasyfikacja strukturalno-gramatyczna słowiańskich nazw geograficznych, Wrocław: Prace Wrocławskiego Towarzystwa Naukowego. Seria A, Nr 58.
Rymut Kazimierz (red.), 1996-, Nazwy miejscowe Polski, Kraków.
Rymut Kazimierz, 1991, Nazwiska Polaków. Słownik etymologiczno-historyczny, Kraków.
Rymut Kazimierz, 1993, Słownik nazwisk współcześnie w Polsce używanych, Kraków.
Rymut Kazimierz, 1995, Słownik imion współcześnie w Polsce używanych, Kraków.
Skowronek Katarzyna, Współczesne nazwisko polskie. Studium statystyczno-kognitywne, Kraków 2001.
Stieber Zdzisław, 1948, Toponomastyka Łemkowszczyzny. Cz. I. Nazwy miejscowości, Łódź.
Supranowicz Edward, 1995, Nazwy ulic Krakowa, Kraków.
Taszycki Witold, 1924, Polskie nazwy osobowe, Kraków 1924.
Wolnicz-Pawłowska Ewa, Szulowska Wanda, 1998, Antroponimia polska na Kresach południowo-wschodnich, Warszawa.
Zierhofferowie Karol i Zofia, 2007, Polska a Europa w świetle nazw geograficznych, Poznań.
Additional information
Additional information (registration calendar, class conductors, localization and schedules of classes), might be available in the USOSweb system: