Polish Vocabulary in 21st Century 3003-11A1SP
Lexicology as linguistic discipline. Basic concepts (word, lexeme, lexical unit, criteria of separating lexical units). Vocabulary layers. Common-variety vocabulary. Stylistic and expressive word characteristics. Word meaning. Ingredients of the word meaning. Ways of describing the meaning by linguists. Concept of lexical connotations – their role in interpersonal communication. Modifications of the word meaning in the text. Description of the word meaning in dictionaries. Qualitative transformations in the Polish vocabulary: changes in word meanings in ancient and contemporary Polish; neutralization of stylistic and expressive characteristics in the contemporary Polish vocabulary. Quantitative transformations in the Polish vocabulary: words out of use, new words. Semantic relations between words: synonymy, antonymy, conversion, complementarity. Polysemy – the structure of meanings of ambiguous words. Polysemy and homonymy – theoretical problems. Types of homonyms. Ways of describing polysemy and homonymy in dictionaries. Frequent and infrequent words (use of statistical research in lexicology). Phraseologisms against the background of Polish vocabulary. Typologies of phraseological compounds. Main types of innovative procedures in modern phraseology: neo-semantization, formal modification and expansion. New idioms in Polish language (thematic fields and sources). Phraseology and cultural changes. Phraseological innovations in texts. Influence of foreign languages on ancient and contemporary Polish vocabulary. Growth trends of contemporary Polish vocabulary. Polish word-formation neologisms in the 21st century. Lexical creativity in Polish public discourse of the 21st century. Contemporary Polish vocabulary as the mirror of culture. Language picture of world in the Polish vocabulary. Valuating words in contemporary Polish language. Words – the media of scorn and disdain. Verbal aggression.
Type of course
Mode
Learning outcomes
A student:
- explains and assesses lexical phenomena in contemporary Polish language;
- defines and identifies types of formal and semantic relations between words;
- assigns words to semantic categories and places them on the map of vocabulary stratification;
- recognize relations between lexical and cultural changes.
Assessment criteria
Test (at least 51% correct answers required to pass)
Bibliography
J.D. Apresjan, Semantyka leksykalna. Synonimiczne środki języka, wyd. II, Wrocław 2000.
D. Buttler, Koncepcje pola znaczeniowego, „Przegląd Humanistyczny” 1967, z. 2.
D. Buttler, Odmiany polskiej homonimii, „Poradnik Językowy” 1971, z. 1–2.
D. Buttler, Rozwój semantyczny wyrazów polskich, Warszawa 1978.
D. Buttler, Struktura znaczeniowa wyrazów, „Prace Filologiczne” 1976, t. XXVI.
D. Buttler, Typy łączliwości leksykalnej wyrazów, „Prace Filologiczne” 1975, t. XXV.
M. Grochowski, Zarys leksykologii i leksykografii, Toruń 1982.
R. Grzegorczykowa, Wprowadzenie do semantyki językoznawczej, wyd. III, Warszawa 2001.
S. Kania, J. Tokarski, Zarys leksykologii i leksykografii, Warszawa 1984.
J. Lyons, Wstęp do językoznawstwa, rozdz. 10.2–10.4 (synonimia, hiponimia, niezgodność, antonimia, komplementarność, niezgodność), Warszawa 1975.
M. Majewska, Homonimy i homonimia w opisie językoznawczym, Warszawa 2002.
A. Markowski, Leksyka wspólna różnym odmianom polszczyzny, Warszawa 1990.
B. Nowakowska, Nowe połączenia wyrazowe we współczesnej polszczyźnie, Kraków 2005.
A. Pajdzińska, Frazeologia a zmiany kulturowe, „Poradnik Językowy” 1988, z. 7.
J. Radwańska, Relacje konwersji leksykalnej w języku polskim, „Język Polski” 1992, z. 2.
E. Rudnicka, Znaczenia wyrazów – przegląd i charakterystyka typów, kwestie wątpliwe, „Przegląd Humanistyczny” 2003, z. 2.
R. Tokarski Językowy obraz świata w metaforach potocznych [w:] Językowy obraz świata, red. J. Bartmiński Lublin 1990.
R. Tokarski, Słownictwo jako interpretacja świata [w:] Encyklopedia kultury polskiej XX wieku. Współczesny język polski, red. J. Bartmiński Lublin 2000.
Additional information
Information on level of this course, year of study and semester when the course unit is delivered, types and amount of class hours - can be found in course structure diagrams of apropriate study programmes. This course is related to the following study programmes:
Additional information (registration calendar, class conductors, localization and schedules of classes), might be available in the USOSweb system: