Seminarium integrujące podsumowujące praktyki III semestr 4501-SPSE-SIPP3
Seminarium integrujące pełni szczególną rolę pośród wszystkich przedmiotów współtworzących roczny program studiów podyplomowych Szkoły Edukacji i jest innowacyjną, autorską metodą budowania przestrzeni uczenia się dla studentów, ze szczególnym uwzględnieniem łączenia przez nich teorii i metodologii z praktyką. W swoich założeniach seminarium ma być przestrzenią wymiany doświadczeń między uczestnikami i ujęcia ich w kategoriach wiedzy dziedzinowej. W trakcie seminarium studenci będą przygotowywać się do trzech etapów praktyk: obserwacji lekcji oraz szkoły, współplanowania i współprowadzenia zajęć z nauczycielem–mentorem, a wreszcie – do samodzielnego planowania, przeprowadzania i ewaluowania lekcji z uwzględnieniem różnych potrzeb edukacyjnych, społecznych i emocjonalnych uczniów. Warsztatowy charakter zajęć pozwala na wykorzystanie w praktyce różnych sposobów planowania działu i lekcji oraz ewaluację tego procesu, między innymi za pomocą wykorzystania szkolnych studiów przypadków (case studies). Nowatorski charakter seminarium (wykorzystanie doświadczeń całorocznych praktyk, dokumentowanych nagraniami prowadzonych lekcji i indywidualnego tutoringu) sprzyja dekonstrukcji przekonań dotyczących pracy nauczyciela, procesu uczenia się, trudności z tego wynikających i możliwości ich przezwyciężania.Pełni tym samym funkcję formacyjną – umożliwia autorefleksję i autoewaluację studenta jako nauczyciela. Narzędziem wykorzystywanym do pracy nad pogłębianiem refleksji o własnym warsztacie pracy nauczycielskiej jest portfolio.
Zagadnienia realizowane na przedmiocie:
1. Zasady współpracy w grupie tutorskiej oraz parach studenckich. Współpraca z mentorem w szkole praktyk.
2. Współprowadzenie lekcji (co-teaching). Obserwacja współprowadzonych lekcji.
3. Stosowanie w praktyce metod i technik podczas lekcji. Symulacje prowadzenia części lekcji.
4. Zasady informacji zwrotnej we współpracy nauczycielskiej.
5. Analiza skuteczności i jakości zadań edukacyjnych. Autorefleksja odnosząca się do nagrań fragmentów lekcji.
6. Zasady analizy jakości zadań edukacyjnych w kontekście prac uczniów. Warsztatowe ćwiczenie umiejętności.
7. Doskonalenie umiejętności nauczycielskich w odniesieniu do praktyki szkolnej. Omawianie i ewaluacja konspektów planowanych i przeprowadzonych lekcji. Autorefleksja odnosząca się do nagrań fragmentów lekcji.
8. Wpływ kultury edukacyjnej szkoły na pracę nauczycieli oraz uczniów.
9. Planowanie rozwoju zawodowego na podstawie autoewaluacji oraz wiedzy o innych aspektach (prawnych, związanych z kulturą pracy szkoły).
10. Zasady przygotowania i prowadzenia obserwacji i diagnozy w klasie.
11. Wykorzystanie wiedzy dotyczącej zasad życia szkolnego, w tym oceniania.
12. Wykorzystanie doświadczeń w pracy nad własnym rozwojem w planowaniu działań z uczniami.
13. Przygotowanie własnego profesjonalnego portfolio (praca całoroczna).
Rodzaj przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
WIEDZA:
Student/ka:
● wie, jakie są standardy rozwoju nauczycieli („Nauczycielskie Standardy Rozwoju” w Szkole Edukacji PAFW i UW),
● wie, jakie są istotne płaszczyzny komunikacji w pracy z dorosłym (innym nauczycielem) oraz w jaki sposób właściwie budować ten proces,
● zna zasady i formy co-teachingu,
● zna narzędzia autoewaluacji w pracy nauczycielskiej, w tym badania w działaniu,
● zna techniki i metody wspierające efektywne nauczanie,
● zna narzędzia planowania swojego rozwoju zawodowego (w tym portfolio),
● wie, jakie jest znaczenie obserwacji, diagnozy i monitorowania w planowaniu rozwoju zawodowego nauczycieli,
● wie, jakie znaczenie w pracy szkoły i nauczyciela ma ocenianie,
● wie, jakie są jego zadania na każdym etapie praktyk.
UMIEJĘTNOŚCI:
Student/ka:
● potrafi poddawać refleksji własne założenia, wiedzę, umiejętności i kompetencje,
● potrafi wykorzystać narzędzia wspierające wzajemne uczenie się w zespole nauczycieli,
● potrafi współpracować w zespole nauczycieli,
● potrafi samodzielnie lub współpracując z innym nauczycielem, zaprojektować i przeprowadzić fragment lekcji lub całą lekcję,
● potrafi przeprowadzić obserwację lekcji lub szkoły, stosując jedną z metod obserwacji, wybranych i adekwatnych do celu obserwacji,
● potrafi dokonywać bieżącej ewaluacji planowanych zajęć i działu, modyfikować je wedle potrzeb, uwzględniając postęp i potrzeby każdego z uczniów,
● potrafi dokonać diagnozy warunków i klimatu uczenia się w klasie i podejmuje działania wspierające tworzenie atmosfery sprzyjającej uczeniu się,
● potrafi wyznaczać sobie cele na drodze rozwoju zawodowego oraz wie, za pomocą jakich sposobów może je osiągnąć, w tym potrafi wykorzystywać standardy oraz kryteria rozwoju nauczycieli w doskonaleniu własnej pracy,
● potrafi wykorzystywać dopasowane do jego potrzeb sposoby efektywnego planowania i zarządzania czasem,
● potrafi zaprojektować i wykonać własne portfolio,
● potrafi wykorzystywać doświadczenia z praktyk w szkołach w rozwijaniu swoich nauczycielskich umiejętności.
POSTAWY:
Student/ka:
● rozumie wagę refleksyjności w pracy nauczyciela i wychowawcy, stosowaną tak względem uczniów, jak i samego siebie,
● rozumie rolę samodoskonalenia i rozwoju zawodowego i odnosi ją do samego siebie,
● rozumie znaczenie współpracy z innymi nauczycielami i uczenia się od siebie nawzajem w celu doskonalenia swojego warsztatu pracy,
● rozumie, jaką rolę w zawodzie nauczyciela i wychowawcy odgrywają osobiste zainteresowania, pasja oraz potrafi je w sobie samym pielęgnować,
● rozumie rolę relacji między uczniami oraz między uczniami i nauczycielem w procesie uczenia się,
● ma świadomość istnienia etycznego wymiaru diagnozowania i oceniania uczniów,
● rozumie potrzebę prowadzenia autoewaluacji swojego warsztatu pracy oraz wprowadzania zmian w wyniku wniosków z autoewaluacji.
Kryteria oceniania
Zaliczenie na ocenę na podstawie realizacji zadania zaliczeniowego oraz opracowania portfolio wraz z esejem.
Literatura
Bąbel P., Wiśniak, M.: 12 zasad skutecznej edukacji. Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne: Sopot 2016.
Brookfield, S. D., Critically reflective practice, “Journal of Continuing Education in the Health Professions”, nr 18 (4) / 1998, s. 197–205.
Carey B.: Jak się uczyć?. Wydawnictwo Literackie: Kraków 2015.
Dewey, J., How We Think: A Restatement of the Relation of Reflective Thinking to the Educative Process, Massachusetts 1933.
Hattie J.: Widoczne uczenie się dla nauczycieli. Centrum Edukacji Obywatelskiej: Warszawa 2015.
Janowski A.: Poznawanie uczniów jako podstawa indywidualizacji kształcenia, XIII Konferencja Diagnostyki Edukacyjnej „Uczenie się i egzamin w oczach uczniów”, Łomża, 5 - 7.10.2007, http://www.ptde.org/pluginfile.php/13/mod_page/content/6/Archiwum/XIII/
03.A.Janowski_poznawanie_uczni_w.pdf [dostęp: 1.12.2019].
Kolb, D. A., Experiential learning: Experience as the source of learning and development, Englewood Cliffs 1984.
Leppert, R., Nauczyciel jako adaptacyjny technik, refleksyjny praktyk, transformatywny intelektualista, [w:] Rozwój nauczyciela w okresie transformacji, red. W. Prokopiuk, Białystok 1998.
Marzano R.: Sztuka i teoria skutecznego nauczania. Wydawnictwo Civitas: Warszawa 2012.
Schön, D. A., The reflective practitioner: how professionals think in action, New York 1983.
Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty, Dz.U.2019.0.1481 t.j. online: [https://www.prawo.vulcan.edu.pl/przegdok.asp?qdatprz=akt&qplikid=1]
Zwierzyńska E.: Poznawanie klasy szkolnej. Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej: Warszawa 2008.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: