The theory and critical practice of intersectionality (Intersekcjonalność: teoria i praktyka) 4219-SB146
Intersekcjonalność ma swoje korzenie w teorii i polityce czarnych feministek (i nadal praca czarnych kobiet ma tu centralne znaczenie). Począwszy od słynnego pytania zadanego przez Soujourner Truth: „Czyż nie jestem kobietą”, poprzez manifesty drugiej fali, takie jak Combahee River Collective Statement, aż po najczęściej dziś przywoływaną tezę o intersekcjonalności sformułowaną przez Kimberlé Crenshaw w dziedzinie studiów prawnych, czarne feministki zawsze były w czołówce debat na temat intersekcjonalności. Jednocześnie paradygmat ten ma oczywiste zastosowania szeregu obszarów obejmujących inne aspekty tożsamości poza płcią i rasą, takie jak (ale nie tylko) seksualność, klasa, (nie)pełnosprawność, pochodzenie etniczne, narodowość, religia. Będąc terminem używanym w prawie, krytycznych studiach nad rasą, socjologii, zdrowiu, a w XXI wieku szeroko stosowanym hasłem aktywistycznym, intersekcjonalność stała się zarówno ramą, jak i przedmiotem analizy.
W ramach kursu przyjrzymy się teoretycznym podstawom tego, jak intersekcjonalność funkcjonuje jako kategoria i jak można ją zastosować w pracy akademickiej. Oprócz wybranych teoretycznych i krytycznych tekstów na temat intersekcjonalności, przeanalizujemy również liczne teksty kultury, w tym fikcję, poezję, komiksy, wideo, filmy i seriale telewizyjne, wykorzystując ramy intersekcjonalne i koncentrując się w szczególności na rasie, płci i seksualności. Będziemy odpowiadać na następujące pytania: Co to znaczy, że różne formy ucisku i uprzywilejowania mogą być ze sobą powiązane? W jaki sposób intersekcjonalność jest wykorzystywana w teorii i praktyce (na przykład w aktywizmie)? Jak zmienia ona nasze rozumienie marginalizowanych tożsamości? W jaki sposób teorie intersekcjonalności mogą pomóc nam w czytaniu tekstów kultury? Jakiego rodzaju wyzwania stawiają przed nami teksty odnoszące się do wielu przecięć? Czy teksty teoretyczne są w stanie wyrazić to, co doświadczenia poruszane w tekstach kultury sugerują nam jako czytelniczkom/czytelnikom? Jakie debaty toczą się wokół intersekcjonalności jako paradygmatu krytycznego?
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Po kończeniu kursu, osoba studiująca:
Wiedza:
- wie jak intersekcjonalność funkcjonuje jako kategoria i jak można ją zastosować w pracy akademickiej
- rozumie kluczowe idee i metody badawcze powiązane z intersekcjonalnością
- wie jakie debaty toczą się wokół intersekcjonalności jako paradygmatu krytycznego
Umiejętności:
- potrafi interpretować dzieła amerykańskiej literatury i kultury wizualnej w ich różnych kontekstach (społecznym, kulturowym, politycznym - ze szczególnym uwzględnieniem intersekcjonalności) przy użyciu narzędzi teoretycznych i metodologicznych literaturoznawstwa i kulturoznawstwa
- formułuje krytyczne argumenty na tematy związane z rasą, etnicznością, płcią, seksualnością, klasą i sprawności
- umie stosować odpowiednie metody i narzędzia badawcze oraz przystosowywać istniejące i opracowywać nowe dla potrzeb interdyscyplinarnych studiów amerykanistycznych
Kompetencje społeczne:
- jest gotów_ do krytycznej oceny posiadanej wiedzy i odbieranych treści (w tym literatury, filmu)
- wykorzystuje zdobytą, interdyscyplinarną wiedzę z zakresu studiów amerykanistycznych celem formułowania własnych opinii
- potrafi angażować się i wykorzystywać swoją wiedzę, na rzecz środowiska społecznego, inicjowania działań na rzecz interesu publicznego
Kryteria oceniania
- aktywny udział w zajęciach – 30%
- krótkie prace pisemne (response papers) – 20%
- prezentacja - 20%
- esej końcowy - 30%
98 – 100 5+
90 – 97 5
83 – 89 4+
75 – 82 4
68 – 74 3+
60 – 67 3
0 – 59 2
Literatura
Przeczytamy wybór z poniższej bibliografii:
TEKSTY TEORETYCZNE:
Avtar Brah and Ann Phoenix, “Ain’t I A Woman? Revisiting Intersectionality” (2004)
Ange-Marie Hancock, Intersectionality. An Intellectual History (2016)
Lisa Bowleg, “When Black + Lesbian + Woman ≠ Black Lesbian Woman: The Methodological Challenges of Qualitative and Quantitative Intersectionality Research” (2008)
Brown, M. and R. Ray, E. Summers, N. Fraistat. 2017 “#SayHerName: A Case Study of Intersectional Social Media Activism.” Ethnic and Racial Studies 40(11)
Sumi Cho, Kimberlé Williams Crenshaw, and Leslie McCall, “Toward a Field of Intersectionality Studies: Theory, Applications, and Praxis” (2013)
Cathy J. Cohen and Sarah J. Jackson, “Ask a Feminist: A Conversation with Cathy J. Cohen on Black Lives Matter, Feminism, and Contemporary Activism”
Patricia Hill Collins, Intersectionality and Critical Social Theory (2019)
Patricia Hill Collins, “Intersectionality’s Definitional Dilemmas” (2015)
Jennifer C. Nash, Black Feminism Reimagined after Intersectionality (2019)
Jennifer C. Nash, “Rethinking Intersectionality (2008)
Leah Thomas, The Intersectional Environmentalist: How to Dismantle the Systems of Oppression to Protect People and Planet (2022)
Leslie McCall, “The Complexity of Intersectionality” (2005)
Patricia Hill Collins and Sirma Bilge, Intersectionality (2016)
Vivian M. May, Pursuing Intersectionality, Unsettling Dominant Imaginaries (2015)
Amia Srinivasan, The Right to Sex: Feminism in the Twenty-first Century (2021)
LITERATURA I KULTURA WIZUALNA:
Nella Larsen, Passing
Cathy Park Hong, Minor Feelings: An Asian American Reckoning
Achy Obejas, Days of Awe
Adrian Tomine, Shortcomings
Darrin Bell, The Talk
Gloria Anzaldua, Borderlands / La Frontera and/or This Bridge Called My Back
Carmen Maria Machado, In the Dreamhouse,
Ariana Reines, from A Sand Book
Kent Monkman and Gisele Gordon, The Memoirs of Miss Chief Eagle Testickle. A True and Exact Accounting of the History of Turtle Island
Lamyia H., Hijab Butch Blues: A Memoir
and
Reservation Dogs tv series.
Performances by the comedians Hannah Gadsby and Ziwe Fumudoh
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: