Ochrona powierzchni Ziemi i kopalin 4030-OPZiK
Wykład ma za zadanie przedstawienie studentom szeroko pojętych zagadnień związanych z ochroną środowiska naturalnego. Kolejno omówione zostaną środowiska: geologiczne, geograficzne i biologiczne. Studenci poznają budowę geologiczną Ziemi, z naciskiem na skorupę ziemską oraz występowanie złóż surowców mineralnych. Poznają zagrożenia środowiskowe związane z eksploatacją złóż, budownictwem i przechowywaniem odpadów. Na wykładach omówiony będzie też wpływ działalności człowieka na zmiany w rzeźbie terenu (na wybranych przykładach). Podane zostaną także wybrane sposoby zapobiegania niekorzystnym zmianom. Biologia prawo . Następnie podane zostaną sposoby zapobiegania i zmniejszania niszczących skutków działalności człowieka za pomocą środków i narzędzi dostępnych dzięki przemysłowi oraz nauce. Na koniec studenci zapoznają się z regulacjami prawnymi, które mają na celu ograniczenie do minimum zgubnych skutków oddziaływania przemysłu oraz które wyznaczają kierunki i sposoby ochrony.
Na zapoznanie się z wyżej wymienionymi zagadnieniami studenci powinni przeznaczyć do 100 godzin nauki, wliczając uczestniczenie w wykładach, polecaną literaturę tematu oraz konsultacje i pracę samodzielną.
Ćwiczenia mają za zadanie zapoznanie studentów ze sposobami prowadzenia oceny zanieczyszczenia powierzchni Ziemi, zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 1 września 2016 r. w sprawie sposobu prowadzenia oceny zanieczyszczenia powierzchni ziemi Dz.U. 2016 poz. 1395. W ramach ćwiczeń studenci zapoznają się z metodyką prac terenowych, laboratoryjnych i kameralnych związanych z badaniami oceny zanieczyszczenia powierzchni Ziemi.
Ćwiczenia obejmują następujące zagadnienia:
• zasady pobierania próbek gruntów i gleb do analiz fizykochemicznych zgodnie z obowiązującymi aktami prawnymi,
• analiza makroskopowa pobranych próbek gruntów,
• analiza granulometryczna i klasyfikacje gruntów,
• właściwości filtracyjne gruntów w kontekście podatności wód podziemnych na zanieczyszczenia
• opracowanie statystyczne wyników analiz,
• wprowadzenie w tematykę dotyczącą naturalnych barier geologicznych
• ocena stopnia zanieczyszczeń próbek przy użyciu wskaźników geochemicznych oraz norm zawartych w aktach prawnych,
• analiza rozkładu zanieczyszczeń w układzie przestrzennym (program Surfer).
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Po ukończeniu przedmiotu student:
- rozpoznaje skutki negatywnego oddziaływania człowieka na środowisko,
- rozpoznaje zmiany antropogeniczne w środowisku,
- umie przewidzieć skutki działań człowieka w geo- i biosferze,
- zna podstawowe regulacje prawne mające na celu ochronę środowiska naturalnego,
- wie jak osiągać rozwiązania mające na celu zminimalizowanie oddziaływań człowieka na środowisko
- wie o niezbędnych ustępstwach koniecznych dla prowadzenia racjonalnej gospodarki przy jednoczesnej ochronie przyrody,
- umie pracować w grupie,
- umie dyskutować,
- umie wyciągać własne wnioski na podstawie przedstawionych faktów.
Wiedza:
student zna i rozumie:
- K_W01 - podstawy zjawisk fizycznych, chemicznych, biologicznych i geologicznych zachodzących w przyrodzie.
- K_W04 - podstawowe uwarunkowania geologiczne, geomorfologiczne, hydrologiczne i klimatyczne funkcjonowania przyrody, zwłaszcza w kontekście historii Ziemi.
- K_W15 - podstawy budowy i funkcjonowania systemów ochrony środowiska, zwłaszcza w kontekście związku nauk o Ziemi i środowisku i nauk prawnych.
Kompetencje społeczne:
student jest gotów do:
K_K03 - krytycznej weryfikacji informacji z literatury naukowej, platform internetowych, a szczególnie informacji dostępnej w masowych mediach, mających odniesienie do ochrony środowiska, szczególnie w kontekście nauk o Ziemi i środowisku.
K_K06 - stosowania zasady efektywnego i oszczędnego gospodarowania zasobami.
Kryteria oceniania
Egzamin pisemny z materiału przedstawionego na wykładzie uzupełnionego o lekturę polecanej literatury. Warunkiem podejścia do egzaminu jest zaliczenie ćwiczeń.
Praktyki zawodowe
Nie
Literatura
Mizerski W., 2018. Geologia dynamiczna. PWN
Ciesielczuk J., Kozłowski K., Jabłońska M., 2006. Geologia dla studentów geografii. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
„Geologia złóż kopalin użytecznych”, W. I. Smirnow, 1986, Wydawnictwa Geologiczne
Gruszczyk H., 1984, Nauka o złożach. Wydawnictwa Geologiczne
Myślińska E., 2016. Laboratoryjne badania gruntów i gleb. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
Bednarek R., Dziadkowiec H., Pokojska U., Prusinkiewicz Z. 2004. Badania ekologiczno-gleboznawcze. PWN, Warszawa
Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 1 września 2016 r. w sprawie sposobu prowadzenia oceny zanieczyszczenia powierzchni ziemi Dz.U. 2016 poz. 1395
Namieśnik J., Łukasiak J., Jamrógiewicz Z., 1995. Pobieranie próbek środowiskowych do analizy, PWN, Warszawa
Namieśnik J., Jamrógiewicz Z., Pilarczyk M., Torres L., 2000. Przygotowanie próbek środowiskowych do analizy, Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, Warszawa
USTAWA z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska; https://sip.lex.pl/akty-prawne/dzu-dziennik-ustaw/prawo-ochrony-srodowiska-16901353
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: