Język nowogrecki - gr. zaawansowana - FN 4018-LEK-NGR2FN
Kurs najwyższy (III) w formie ćwiczeń w wymiarze 2 godz./tyg. Materiał dobierany przez wykładowcę.
Studenci:
– doskonalą znajomość współczesnego języka nowogreckiego (demotyk, kini neoeleniki) w mowie i piśmie;
– poznają słownictwo specjalistyczne (dokument, list oficjalny, reklama,informatyka, nauki ścisłe);
– rozszerzają znajomość elementów "języka uczonego" katarewusy;
– wyrabiają sobie umiejętności rozumienia ze słuchu oraz w piśmie dłuższych wypowiedzi i tekstów literackich i naukowych;
– ćwiczą wypowiadanie się na piśmie na zadany temat;
– doskonalą komunikację w sytuacjach codziennych;
– zapoznają się z wybraną literaturą i zjawiskami kultury współczesnych Greków (teksty poetyckie, prozaiczne i dramatyczne, prasa literacka i greckie strony internetowe, eseje itp.),
– przygotowują samodzielnie 1200 stron tekstu nowogreckiego w uzgodnieniu z wykładowcami.
Materiał odpowiada poziomowi B2 Certificate of Attainment in Modern Greek.
Przegląd materiału kursu rocznego (60 godzin)
* gwiazdką zaznaczono zagadnienia sprawiające największe trudności studentom polskim
A. Zagadnienia gramatyczne
I. Fonetyka:
– wyrazy różniące się akcentem (np. θείος /
θειος, δουλεία / δουλειά;
– podział na sylaby.
II. Morfologia:
1. Rzeczownik / Ονομα: uzupełnienie form
fleksyjnych:
– męskie nierównozgłoskowe/ ανισοσύλλαβα
αρσενικά (-ης,-ας/-ήδες,-άδες; -ές/-έδες;
-ους/-ούδες);
– żeńskie nierównozgłoskowe / ανισο-
σύλλαβα θηλικά (-ά/-άδες);
– żeńskie / θηλικά na -ω i -ού;
– żeńskie starożytnego typu / αρχαιόκλιτα
θηλικά (σκέψη< σκέψις, δύναμη <δύναμις);
– nijakie / ουδέτερα (-ος/-η);
– liczba mnoga nazwisk;
– występujące tylko w l.poj. (singularia
tantum);
– zmieniające znaczenie w zależności od li-
czby.
2. *Rodzajnik / Αρθρο:
– szczegółowe zagadnienia użycia
rodzajników określonych i nieokreślonych.
3. Przymiotniki / Επίθετα:
odmiana:
– trójrodzajowe na -ής/-ιά/-ί; -ύς/-ιά/-ύ;
– nierównozgłoskowe na ης/-α/-ικο;
– najczęściej występujące wyjątki i ich
odmiana (πολύς/πολλή/πολύ; συνεχής,-ής,
-ές);
– stopniowanie nieregularne i ułomne;
– porównania z użyciem από, τόσο-όσο, που.
4. Liczebniki / Αριθμητικά:
– główne / απόλυτα: 1–100.000;
– porządkowe / τακτικά: 1–1000;
– oznaczenia literowe liczebników.
5. *Zaimki / Αντωνυμίες:
– powtarzanie zaimków (zaimki
"powtórkowe");
– szczególne użycia zaimka z rodzajnikiem
(εγώ ο ίδιος, αυτός ο…);
– połączenia zaimków (μόνος μου; δικός
του; οι δυο μας; κοντά μου; ο εαυτός μου);
– użycie zaimków nieokreślonych (κάποιος, κανείς, καθένας, αρκετοί);
– użycie zaimków τέτοιος, ό,τι, όσος.
6. Czasownik / Ρήμα – strony / φωνές:
– formy strony biernej czasowników II
koniugacji;
– przekształcanie zdań w stronie czynnej na
stronę bierną;
– strona bierna z από;
– różnice w znaczeniu czasowników w
stronie czynnej i zwrotno-biernej (δανείζω,
δανείζομαι);
– czasowniki mające formy tylko czynne lub
tylko bierne (deponentia).
7. Czasowniki – czasy / χρόνοι i tryby / εγκλίσεις:
– uzupełnienie odmian czasów przeszłych i
przyszłych dokonanych oraz trybu zależnego
i rozkazującego,
– czas teraźniejszy uprzedni (παρακειμενος),
– tryb rozkazujący z użyciem να, να μην,
– sposoby wyrażania życzenia (θα ήθελα),
– czasowniki bezosobowe / απρόσωπα,
– czasowniki nieregularne,
– imiesłów / μετοχή.
8. Przyimki / Προθέσεις:
– użycia από, με, παρά, αντί, δίχως, χωρίς.
9. Przysłówki / Επιρρήματα:
– przysłówki na -ως / -α,
– różne użycia πια, όχι, κιόλας,
– tworzenie przysłówków od zaimków,
– stopniowanie przysłówków.
10. Wykrzykniki:
– ρε, καλέ, μακάρι, κρίμα, στάσου.
III. Składnia / Σύνταξη – zagadnienia wybrane
1. Szczególne funkcje przypadków.
2. *Użycie rodzajników.
3. *Miejsce zaimka w zdaniu:
– twierdzącym;
– pytającym;
– przeczącym;
– rozkazującym.
4. *Przeczenia z δεν i μη.
5. Składnia zdań złożonych z
– ούτε...ούτε...; ή...ή...; είτε...είτε...; ενώ,
καθώς, πριν, μόλις, επειδή, ότι, πως, που, μη,
ίσως, μήπως, όσο, όποιος, αν και...
6. Οkresy warunkowe.
7. Μowa zależna.
IV. Słowotwórstwo.
– czasowniki pochodne odrzeczownikowe i
odprzymiotnikowe,
– rzeczowniki pochodne odczasownikowe,
(oznaczające np. osobę działającą, czynność
i jej skutki),
– przymiotniki pochodne odczasownikowe,
odrzeczownikowe, odprzysłówkowe,
– przysłówki pochodne,
– zdrobnienia/ υποκοριστικά i ich formanty,
– wyrazy złożone (np. αξέχαστος,
ανδρόγυνο, ασπρόμαυρος, ανεβοκατεβαίνω,
ανω-κάτω).
B. Przykładowe tematy:
– życiorys własny ustnie i pisemnie,
– rodzina i przyjaciele,
– rozkład dnia (rozrywki),
– ulubiona książka, film, hobby,
– plany na przyszłość,
– życie w mieście/ na wsi / na wyspach,
– zawody i zajęcia,
– klimat / pogoda / zmiany klimatyczne,
– *zwroty dotyczące wieku i czasu,
– zakupy itp.,
– choroba (objawy, wizyta u lekarza, w
aptece),
– Grecja turystycznie (podróż, hotel,
zwiedzanie),
– przegląd prasy codziennej,
– ochrona środowiska (specyfika Grecji:
pożary, trzęsienia ziemi),
– ustrój i konstytucja Grecji / bieżące
problemy, polityczne i społeczne.
Rodzaj przedmiotu
Efekty kształcenia
Po ukończeniu zajęć student/-ka
w zakresie WIEDZY:
1. doskonali znajomość języka nowogreckiego
w szczególności:
– poszerza i pogłębia znajomość struktur
gramatycznych;
– rozpoznaje charakterystyczne elementy
katarewuzy;
– poznaje podstawowe wybrane słownictwo
specjalistyczne;
H1A_W04/09 : K_W09
H1A_W09 : K_W07
2. poznaje elementy kultury i tradycji Grecji
współczesnej
w szczególności:
– analizuje wybrane źródła greckojęzyczne do
historii Grecji Nowożytnej (np. odezwa
Ipsilandisa, fragmenty pamiętników
Makrijanisa, artykuł Trikupisa, rocznica
Politechnio itp.).
– rozpoznaje wybrane zjawiska kultury
współczesnej, analizując fragmenty filmów i
kronik (rebetiko).
– analizuje i interpretuje wybrane teksty
literackie (fragmenty poezji, prozy, dramatu).
– rozumie teksty specjalistyczne (instrukcje
obsługi, reklamy, dokumenty, ankiety i
formularze, itp.).
H1A_W04 : K_W18
H1A_W10 : K_W22
W zakresie UMIEJĘTNOŚCI:
1. czyta i rozumie ze słownikiem średnio-trudne współczesne teksty w demotyku;
H1A_01/10 : K_U10
2. tworzy dłuższe wypowiedzi pisemne (wypracowanie, list, esej, recenzja, streszczenie);
H1A_U02/03/10 : K_U13
3. tworzy wypowiedzi ustne na zadany temat (formułowanie i bronienie własnego zdania);
H1A_U02/06 : K_K03
4. porozumiewa się z Grekami na tematy codzienne.
H1A_U03 : K_U08
5. wybiera (selekcjonuje) potrzebne informacje z tekstów specjalistycznych i naukowych.
H1A_U01 : K_U01
W zakresie KOMPETENCJI
SPOŁECZNYCH:
– ma świadomość ograniczoności swojej wiedzy i potrzeby ustawicznego doskonalenia się (zwł. pogłębiania biegłości językowej;
H1A_K01/03 : K_K01/02
– potrafi samodzielnie organizować pracę własną;
H1A_K02/03 : K_K06
– umie pracować w grupie (role-playing).
H1A_K04 : K_K05
Kryteria oceniania
Kryteria oceny (w przeciągu roku akademickiego):
Zaliczenie: Indywidualne prace pisemne, wypracowania, itp.), grupowe prezentacje i dialogi (role-playing), referaty indywidualne, pisemne zaliczenia pod koniec każdego semestru.
Lektury w oryginale (Indywidualne przygotowanie lektur, 1200 stron) – z zajęciami łączy się indywidualna praca nad tekstem (wybrane książki) zakończona zaliczeniem przed lektorem/lektorami języka nowogreckiego. Tryb zaliczenia (ustny/pisemny) ustala lektor. Ocena wpisywana jest jako zaliczenie lektur.
Praktyki zawodowe
brak
Literatura
Podręczniki i inne pomoce
Materiały do ćwiczeń przygotowują lektorzy.
Dostępne w języku polskim (wymienione dla kursu I i II):
1. M. Borowska, Μπαρμπαγιώργος. Książka do nauki języka nowogreckiego, Warszawa 2004.
2. M. Triandafilidis, Mała gramatyka nowogrecka, przekład i opracowanie I, Szelągiewicz-Ellenikos, A. Maciejewska, W. Gawłowska, Saloniki 1997.
3. K. Tuszyńska-Maciejewska, Powiedz to po grecku. Część I. Podręcznik języka nowogreckiego z zarysem gramatyki opisowej, Poznań 2006.
4. M. Bzinkowski, Rozmówki greckie, Kraków 2006.
5. M.T. i Th. Kamburelisowie, Podręczny słownik grecko-polski i polsko-grecki, t. I-II, Warszawa 1999.
Podręczniki:
Πλουτίζω τα ελληνικά μου, Θεσσαλονίκη 1983.
Η γλώσσα των ιδιωτισμών και εκφράσεων, Θεσσαλονίκη 1983.
Α. Ιορδανίδου, Τα ρήματα της νέας ελληνικής, Αθήνα 2005.
Α. Ιορδανίδου, Οδηγός της νεοελληνικής γλώσσας, Αθήνα 2005.
Gramatyki i słowniki:
Γ. Μπαμπινιώτης, Γραμματική της Νέας Ελληνικής, Αθήνα 2005.
Π. Μηρισίμη-Μαράκη, Νεοελληνική γραμματική για Ελληνες και ξένους, Αθήνα 2002.
Γ. Μπαμπινιώτης, Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας, Αθήνα 1998.
Więcej informacji
Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: