Rynki pracy w Europie 4003-EU-L36-RPE
Tematyka zajęć:
CZEŚĆ I
RYNKI PRACY W EUROPIE – WSPÓLNE CECHY I WYZWANIA
- Wprowadzenie do polityki rynku pracy
- Europejski model rynku pracy na tle modelu amerykańskiego i japońskiego
- Demografia wyzwaniem dla rynków pracy krajów europejskich
- Zwiększanie elastyczności rynków pracy w krajach europejskich jako przejaw adaptacji do globalizacji
- Swoboda przepływu pracowników w krajach Unii Europejskiej i Europejskiego Obszaru Gospodarczego
- Kontrowersje wokół swobody przepływu pracowników
CZEŚĆ II
CHARAKTERYSTYKA POLITYKI RYNKU PRACY W WYBRANYCH KRAJACH EUROPEJSKICH
- Polityka rynku pracy w Polsce w okresie transformacji ustrojowej
- Poakcesyjne migracje Polaków a sytuacja na polskim rynku pracy
- Liberalizacja zasad dostępu do rynku pracy w Polsce dla pracowników z krajów trzecich
- Reformy w duchu aktywnej polityki rynku pracy na przełomie XX i XXI wieku. Kazus Wielkiej Brytanii, Danii i Niemiec
- Rynki pracy krajów Południa Europy w dobie kryzysu strefy euro
Część III
ŚWIAT PRACY W XXI WIEKU
- Pokolenie X, Y i Z w świecie pracy 2.0
- Ciemne strony świata pracy 2.0 – skutki oddziaływania kryzysu gospodarczego z 2008 r. i procesów globalizacyjnych na rynki pracy państw europejskich
- Wyzwania dla jednostki w świecie pracy 2.0
Rodzaj przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Po ukończeniu przedmiotu student:
WIEDZA:
- rozumie podstawowe pojęcia z obszaru tematycznego przedmiotu (typy bezrobocia, stopa bezrobocia, stopa zatrudnienia, aktywne i pasywne instrumenty polityki rynku pracy, indeks regulacji rynków pracy, płaca minimalna, itd.)
- zna zasady swobody przepływu pracowników,
- jest świadom postępów automatyzacji i digitalizacji pracy i skutków tych procesów dla przyszłości europejskich pracobiorców.
UMIEJĘTNOŚCI:
- identyfikuje specyficzne cechy europejskiego rynku pracy na tle amerykańskiego i japońskiego modelu regulacji rynków pracy,
- charakteryzuje najnowsze trendy w polityce rynku pracy w krajach europejskich (paradygmat aktywizacji, flexicurity, przejściowe rynki pracy),
- ocenia wpływ nowych trendów w polityce rynku pracy na sytuację europejskich pracobiorców,
- identyfikuje i charakteryzuje główne wyzwania rynków pracy krajów europejskich w XXI wieku,
- wyjaśnia zależności między sytuacją demograficzną a sytuacją na rynku pracy i kondycją systemów zabezpieczenia społecznego w krajach europejskich,
- analizuje zagrożenia i szanse dla pracobiorców funkcjonujących na europejskim rynku pracy wynikające z procesów globalizacji,
- identyfikuje koszty i korzyści dla państwa wysyłającego i przyjmującego imigrantów zarobkowych,
- identyfikuje i charakteryzuje nowe grupy problemowe na rynku pracy w krajach europejskich (NEETs, prekariat),
- analizuje wpływ reform strukturalnych przeprowadzonych w czasie kryzysu strefy euro w krajach objętych pomocą finansową UE (kraje Południa Europy) dla sytuacji pracobiorców w tych krajach
- aktywnie uczestniczy w dyskusji dotyczącej problematyki rynków pracy w krajach europejskich,
- potrafi przygotować merytoryczne wystąpienie ustne poświęcone wybranym zagadnieniom funkcjonowania rynków pracy w krajach europejskich.
KOMPETENCJE:
- krytycznie analizuje sytuację na rynkach pracy państw europejskich i adaptuje się do zmian na nich zachodzących,
- świadomie korzysta z wiedzy o zasadach unijnej swobody przepływu pracowników podejmując decyzję o ewentualnej emigracji zarobkowej do innego państwa członkowskiego UE.
Kryteria oceniania
Ocena ciągła: aktywność na zajęciach, praca w grupie, prezentacja.
Literatura
• Ambroziak Adam, Wpływ ewolucji prawa swobodnego przepływu osób na migrację w ramach Unii Europejskiej. Bilans dwudziestolecia istnienia rynku wewnętrznego UE, „Studia Europejskie” 2013, nr 3.
• Anioł Włodzimierz, Internacjonalizacja polityki społecznej, w: Firlit-Fesnak Grażyna, Szylko-Skoczny Małgorzata (red.), Polityka Społeczna. Podręcznik akademicki, Warszawa 2007.
• Anioł Włodzimierz, Paradoksy globalizacji, Warszawa 2002, s. 101–126, 137–153, 302–315.
• Bezrobocie młodzieży i integracja ludzi młodych na rynku pracy, Urząd Publikacji Unii Europejskiej, Luksemburg 2018
• Boni Michał (red.), Raport Polska 2030. Wyzwania rozwojowe. Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, Warszawa 2009.
• Borkowska Stanisława, Główne wyzwania wobec problemów pracy na przełomie wieków, w: Praca i polityka społeczna w perspektywie XXI wieku, Warszawa 2000.
• Budnikowski Tomasz, Bezrobocie wyzwaniem współczesności, Instytut Zachodni, Poznań 2009.
• Czarzasty Jan (red.), Rokowania zbiorowe w cieniu globalizacji, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2014.
• Dany Lang, Duński model elastycznego bezpieczeństwa (flexicurity). Wzór do naśladowania? http://rszarf.ips.uw.edu.pl/pdf/lang.pdf.
• Duszczyk Maciej, Ewolucja polskiej polityki migracyjnej w zakresie migracji zarobkowych po 1 maja 2004 r., „Studia BAS 2014”, nr 4(40), s. 37–54.
• Duszczyk Maciej, Góra Marek, Kaczmarczyk Paweł, Costs and Benefits of Labor Mobility between the EU and the Eastern Partnership Countries: The Case of Poland, „IZA Discussion Paper” 2013, No. 7664.
• Duszczyk Maciej, Matuszczyk Kamil, The Employment of Foreigners in Poland and the Labour Market Situation, „Central and Eastern European Migration Review” 2018, Vol. 7, No. 2, s. 53–68
• Duszczyk Maciej, Polityka migracyjna Unii Europejskiej oraz swobodny przepływ pracowników – ewolucja i teraźniejszość, Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, Warszawa 2010/2011.
• European Commission Report on the Impact of Demographic Change, European Commission, Brussel 2020.
• Informacja o rozmiarach i kierunkach czasowej emigracji z Polski w latach 2004-2020, GUS 2021.
• Jadamus-Hacura Maria, Melich-Iwanek Krystyna, Elastyczność współczesnych rynków pracy, „Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach” 2015, nr 220, s. 37–41.
• Jaroszewicz Marta, Piechal Tomasz, Ukrainian Migration to Poland after the ‘Revolution of Dignity’: Old Trends or New Exodus? w: Dušan Drbohlav, Marta Jaroszewicz (eds.), Ukrainian Migration in Times of Crisis: Forced and Labour Mobility, Charles University, Faculty of Science, Prague 2016.
• Kaczmarczyk Paweł, Swobodny przepływ pracowników, w: Przemysław Kowalski, Stanisława Golinowska, Barbara Błaszczyk, Ewa Balcerowicz, Andrej Cylwik (red.), Nasza Europa: 15 lat Polski w Unii Europejskiej, CASE – Centrum Analiz Społeczno-Ekonomicznych, Warszawa 2019.
• Kałuża-Kopias Dorota, Imigranci na polskim rynku pracy według statystyk MPiPS, „Studia Ekonomiczne, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach” 2016, nr 258.
• Komisja Europejska, Wspólne zasady wdrażania modelu flexicurity, KOM (2007) 359 wersja ostateczna, Bruksela, 27 czerwca, https://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=COM:2007:0359:FIN:PL:PDF
• Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów „Sprostanie wyzwaniom związanym ze skutkami starzenia się społeczeństwa w UE” (Sprawozdanie na temat starzenia się społeczeństwa, 2009) ( COM(2009)0180)
• Kryńska Elżbieta, Zmiany w obszarze zatrudnienia i przeciwdziałanie bezrobociu: w kierunku równowagi na rynku pracy, w: Marek Rymsza (red.), Reformy społeczne. Bilans dekady, Instytut Spraw Publicznych, Warszawa 2004.
• Maleszyk Piotr, Rynki pracy państw Unii Europejskiej w okresie kryzysu, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2016.
• Matuszczyk Kamil, Delegowanie pracowników w Unii Europejskiej, „Infos BAS” 2018, nr 8(246).
• Nadolska Jadwiga, Can the German post-Hartz model of the labour market be considered as a universal remedy for unemployment in the European Union?, w: Jacek Kubera, Tomasz Morozowski (red.), A ‘Social Turn’ in the European Union? New trends and ideas about social convergence in Europe, Routledge, Abingdon 2020.
• Nadolska Jadwiga, Historia sukcesu. Aktywizacja zawodowa osób 50 plus w Niemczech, „Dialog” Pismo Dialogu Społecznego 2011, nr 4.
• Nadolska Jadwiga, Neue Schwerpunkte in der polnischen Arbeitsmarktpolitik. Ein Überblick über die Entwicklung der polnischen Arbeitsmarktpolitik seit 1989, „WZB Discussion Paper“ Nr. SP I 2008-16.
• Nadolska Jadwiga, Rynek pracy w procesie przekształceń państwa socjalnego we współczesnych Niemczech, Warszawa 2010.
• Nadolska Jadwiga, Szewior Krzysztof, Polityka społeczna w dobie kryzysu strefy euro, w: T.G. Grosse, Polityki europejskie w dobie kryzysu, Wydawnictwo naukowe Scholar, Warszawa 2016.
• Nowe porozumienie dla Zjednoczonego Królestwa w UE, Ośrodek Informacji i Dokumentacji Europejskiej 2016.
• Opinia Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego w sprawie: „Przyszłość rynku pracy w Europie – w poszukiwaniu skutecznej odpowiedzi na tendencje demograficzne” (opinia rozpoznawcza) (2011/C 318/01)
• Piecuch Jakub, Rynek pracy w regionie Morza Śródziemnego, Warszawa 2013.
• Prokurat Sergiusz, Praca 2.0. Nie ukryjesz się przed rewolucją na rynku pracy, Wydawnictwo Helion, Gliwice 2016.
• Rifkin Jeremy, Koniec pracy, Wrocław 2001.
• Roicka Paulina, Skutki swobody przepływu osób w UE dla krajowych systemów zabezpieczenia społecznego. Wybrane zagadnienia, „Ubezpieczenia Społeczne. Teoria i praktyka” 2015, nr 3.
• Rymsza Marek, Aktywizacja w polityce społecznej. W stronę rekonstrukcji europejskich welfare states? Warszawa 2013.
• Skutki zmian demograficznych w Europie, Komisja Europejska, https://ec.europa.eu/info/strategy/priorities-2019-2024/new-push-european-democracy/impact-demographic-change-europe_pl#starzenie-si-spoeczestwa-tendencje
• Standing Guy, Prekariat. Nowa niebezpieczna klasa, PWN, Warszawa 2016.
• Stolarczyk Piotr, Funkcjonowanie rynku pracy w Unii Europejskiej, w: Dariusz K. Rosati (red.), Europejski model społeczny. Doświadczenia i przyszłość, Warszawa 2009.
• Szylko-Skoczny Małgorzata, Polityka społeczna wobec bezrobocia w Trzeciej Rzeczypospolitej, Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, Warszawa 2004
• Szylko-Skoczny Małgorzata, Problemy społeczne w sferze pracy, w: Grażyna Firlit-Fesnak, Małgorzata Szylko-Skoczny (red.), Polityka społeczna, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007.
• The 2021 Ageing Report Economic & Budgetary Projections for the EU Member States (2019-2070), Luxembourg: Publications Office of the European Union, 2021
• Tracz-Dral Jagoda, Starzenie się ludności w Unii Europejskiej – stan obecny i prognoza, Kancelaria Senatu, Warszawa 2018
• Zawadzki Kamil, Przejściowe rynki pracy: koncepcja, implementacja, perspektywy, Toruń 2005.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: