Podstawowe pojęcia filozofii 4003-111-K-PPF
1. Powstanie i rozwój filozofii Zachodu oraz najważniejszych filozofii Wschodu (filozofia indyjska, chińska, arabska i żydowska). Filozofia a religia i światopogląd naukowy. 2 godz.
2. Byt. Ontologia jako dziedzina filozoficznej wiedzy o bycie. Najważniejsze stanowiska ontologiczne (idealizm, realizm, solipsyzm, materializm). Filozoficzne poznanie Boga. Teizm, ateizm, panteizm, deizm. 2 godz.
3. Prawda i poznanie. Epistemologia jako dziedzina filozoficznej wiedzy o poznawaniu rzeczywistości. Klasyczna i nieklasyczne definicje prawdy. Status prawd moralnych i estetycznych. Racjonalizm i empiryzm. Prawda i pawdopodobieństwo.2 godz.
4. Dobro i zło. Dobro jako kategoria metafizyczna i etyczna. Etyka jako dziedzina wiedzy o dobru moralnym. Pojęcie prawa moralnego. Pojęcie oceny i normy etycznej. Egoizm i altruizm moralny. Zło metafizyczne i moralne. Nihilizm, bunt i zgoda na los. Pesymizm i optymizm. 4 godz.
5. Piękno i brzydota. Piękno jako kategoria metafizyczna i estetyczna. Estetyka jako dziedzina filozoficznej wiedzy o pięknu estetycznym. Pojęcie przeżycia estetycznego. Piękno a inne wartości estetyczne. Brzydota jako kategoria estetyczna. 2 godz.
6. Szczęście. Najważniejsze pojęcia szczęścia. Szczęście jako cel moralnego postępowania. Eudajmonizm i hedonizm. Szczęście i los. Niewiara w szczęście. Eudajmonologia jako dziedzina praktycznej wiedzy o osiąganiu szczęścia. Szczęście a zdrowie psychiczne i wolność. Szczęście i afirmacja istnienia. 6 godz.
7. Miłość. Najważniejsze rodzaje miłości. Pojęcie miłości uniwersalnej. Platońska i chrześcijańska koncepcja miłości. Wartości związane ściśle lub pokrewne wartości miłości (pokora, przebaczenie, życzliwość, współczucie, dobroczynność, duchowa radość). Buddyjska koncepcja życzliwości. 4 godz.
8. Przyjaźń. Rodzaje przyjaźni. Arystotelesowska i epikurejska koncepcja przyjaźni. 2 godz.
9. Cnoty etyczne, intelektualne i teologiczne. Koncepcja złotego środka w etyce Arystotelesa. Sprawiedliwość, męstwo, łagodność i umiarkowanie jako najważniejsze cnoty etyczne. Mądrość i wiedza. Wiara, nadzieja i miłość jako cnoty teologiczne. 2 godz.
10. Wolność i konieczność. Pojęcie wolnej woli. Chrześcijańskie pojęcie łaski Bożej. Determinizm. Prawo współzależnego powstawania w filozofii buddyjskiej. Koncepcja wolności w egzystencjalizmie. 2 godz.
11. Człowiek i natura ludzka. Pojęcie człowieka w różnych koncepcjach filozoficznych. Dusza i ciało. Rozważania psychologiczne w filozofii. Najważniejsze koncepcje natury ludzkiej. 2 godz.
Nakład pracy studenta:
konwersatorium - 30 h
przygotowanie do konwersatorium - 60 h
razem - 90 h
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Efekty kształcenia
1. Wiedza
Studenci zdobywają wiedzę na temat
- podstawowych filozoficznych pojęć
- najważniejszych kierunków i nurtów w filozofii
- rozwoju filozofii jako dziedziny wiedzy
- etyki i estetyki jako dziedzin filozoficznej wiedzy o wartościach
2. Umiejętności:
- posługiwania się pojęciami filozoficznymi na poziomie elementarnym
- orientacji w filozoficznych światopoglądach i systemach wartości
3. Kompetencje społeczne:
- zdolności krytycznego i opartego na empatii myślenia
- kształtowanie postawy tolerancji i szacunku dla racjonalnej argumentacji
Kryteria oceniania
Podstawowym kryterium zaliczenia zajęć jest ocena aktywności studentów w dyskusji o problemach, do których odsyłają teksty źródłowe. Zaliczenie na podstawie aktywnego uczestnictwa w zajęciach
Literatura
1. K. Ajdukiewicz, „Zagadnienia i kierunki filozofii”
2. W. Tatarkiewicz , „O szczęściu” , rozdz. II „Cztery pojęcia szczęścia”
3. W. Tatarkiewicz, „Dzieje sześciu pojęć”, rozdz. II „Piękno”
4. M. Ossowska, „Normy moralne”, rozdz. II
5. Platon, „Uczta” i „Fedon” (fragmenty)
6. Arystoteles, „Etyka Nikomachejska”, ks. I-II
7. Marek Aureliusz, „Rozmyślania”, ks. IV –V
8. Epikur, „Główne myśli”, w: Diogenes Laertios „Żywoty i poglądy słynnych filozofów”.
9. Św. Augustyn, „O naturze dobra” , rozdz. II
10. Schopenhauer, „Aforyzmy o mądrości życia”, rozdz. II
11. Spinoza, „Etyka w porządku geometrycznym dowiedziona”
12. Kant, „Uzasadnienie metafizyki moralności”, rozdz. II
13. Mill, „Utylitaryzm”, rozdz. II
14. Sartre, „Egzystencjalizm jest humanizmem”
15. Nietzsche, „Z genealogii moralności”, rozdz. I
Więcej informacji
Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: