Ontologia w Szkole Lwowsko-Warszawskiej II 3800-OSLW223-S

seminaria monograficzne

Tak jak w wypadku przedmiotu „Ontologia w Szkole Lwowsko Warszawskiej I” prowadzonego przez Prof. dra hab. Mariusza Grygiańca w pierwszym semestrze, seminarium semestru drugiego skierowane jest przede wszystkim do studentów starszych lat oraz doktorantów, którzy przejawiają szczere zainteresowanie zagadnieniami metafizycznymi w obrębie filozofii analitycznej. Od uczestników oczekuje się co najmniej biernej znajomości języka angielskiego oraz podstawowej wiedzy z zakresu ontologii.

Nabyta wiedza:
Student zna podstawowe pojęcia i zagadnienia poruszane w SLW z zakresu przyczynowości, teorii wartości i ontologii dzieł sztuki (ze szczególnym uwzględnieniem dzieła literackiego). Zna odpowiedzi na wymienione wyżej pytania. Rozumie różnice pomiędzy teoriami wartości i dzieł sztuki powstałymi w kręgu SLW i na gruncie fenomenologii Ingardena. Ma świadomość tego, że przedstawiciele SLW często udzielają zupełnie różnych odpowiedzi na jedno i to samo pytanie.

Nabyte umiejętności:
Student potrafi (1) samodzielnie interpretować i analizować teksty z zakresu tematycznego przedstawionego powyżej, (2) przedstawić argumentacje na rzecz tez dotyczących wskazanych zagadnień lub przeciwko tym tezom, (3) formułować wypowiedzi w sposób jasny, precyzyjny i uporządkowany.

Nabyte kompetencje społeczne:
Student rozwija: (a) zdolność krytycznego myślenia i dyskutowania, (b) zdolność samodzielnej oceny analizowanych tez, (c) kompetencje językowe (umiejętność jasnego i precyzyjnego formułowania myśli). Zyskuje rozeznanie w rodzimym dorobku naukowym i potrafi go właściwie (d)ocenić.

Tak jak w wypadku przedmiotu „Ontologia w Szkole Lwowsko Warszawskiej I” prowadzonego przez Prof. dra hab. Mariusza Grygiańca w pierwszym semestrze, ocena końcowa z przedmiotu „Ontologia w Szkole Lwowsko-Warszawskiej I” jest wyznaczona zdobyciem odpowiedniej liczby punktów, które uczestnicy uzyskują na podstawie: (i) zamkniętego, pisemnego TESTU ZALICZENIOWEGO, obejmującego swym zakresem przeczytaną i zanalizowaną literaturę (przystąpienie do testu jest wszakże opcjonalne); (ii) przedstawienia co najmniej jednego referatu lub koreferatu podczas zajęć; (iii) aktywności; (iv) ewentualnego napisania pracy seminaryjnej.

Dopuszczalna liczba nieobecności podlegających usprawiedliwieniu: 2

(I) Przyczynowość:

(1)
(A) Tadeusz Czeżowski, Jak powstało zagadnienie przyczynowości. Zarys jego rozwoju w filozofii starożytnej, Wileńskie Towarzystwo Filozoficzne, Wilno 1933, Wstęp, s. 5–10.
(B) Kazimierz Twardowski na temat przyczynowości – wyimki z wykładów uniwersyteckich.

(2) Jan Łukasiewicz, Analiza i konstrukcja pojęcia przyczyny, „Przegląd Filozoficzny”, t. IX (1906), z. 2., s. 105–179 (wraz z przypisami).

(3) Marian Borowski, Krytyka pojęcia związku przyczynowego „Przegląd Filozoficzny”, t. X (1907), z. 4, s. 492–508.

(4) Mieczysław Kreutz, Negatywne pojęcie przyczynowości „Przegląd Filozoficzny”, t. 41 (1938), z. 1, s. 37–44.

(5) Zygmunt Zawirski, Przyczynowość a stosunek funkcjonalny. Studium z zakresu teorii poznania, „Przegląd Filozoficzny”, t. XV (1912), z. 1, s. 1–66.

(6) Marcin Tkaczyk, Cause and Effect Relationships in Theology (Związki przyczynowo-skutkowe w teologii) oraz Józef Maria Bocheński, Zagadnienie przyczynowości u neoscholastyków, „Przegląd Filozoficzny”, t. 38 (1935), z. 1–2, s. 125–134.

(7) Tadeusz Kotarbiński, Traktat o dobrej robocie, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław–Warszawa–Kraków 2000, Rozdział II „Czyn prosty, sprawca, impuls dowolny” (s. 15–21), Rozdział III. „Dzieło, wytwór, tworzywo” (s. 22–32).

(8) Kazimierz Twardowski, O czynnościach i wytworach (1912), [w:] tenże, Wybrane pisma filozoficzne, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1965, s. 217–240.

(II) Wartości:

(9)
(A) Władysław Tatarkiewicz, Pojęcie wartości czyli co historyk filozofii ma do zakomunikowania historykowi sztuki, „Materiały II Seminarium metodologicznego Stowarzyszenia Historyków Sztuki 19-21 maja 1966”, [w:] tegoż, O filozofii i sztuce, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1986, s. 69–77;
(B) Władysław Tatarkiewicz O bezwzględności dobra, część III „Teoria dóbr bezwzględnych i obiektywnych”, [w:] tegoż, O filozofii i sztuce, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1986, s. 110–119.

(10)
(A) Stanisław Ossowski, Piękno i twórczość, [w:] tegoż, Wybór pism estetycznych, red. Bohdan Dziemidok, Universitas, Kraków 2004, s. 89–98.
(B) Mieczysław Walfisz-Wallis, Przeżycie i wartość. Pisma z estetyki i nauki o sztuce 1931–1949, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1968: (a) Wartości estetyczne łagodne i ostre (1949), s. 188–189, (b) O przedmiotach estetycznie brzydkich (1932), s. 270–271.
(C) Tadeusz Czeżowski, Czym są wartości (wprowadzenie do dyskusji), [w:] tegoż, Pisma z etyki i teorii wartości, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź 1989, s. 117–119.

(11)
(A) Bogusław Wolniewicz, Z aksjologii Elzenberga, [w:] tegoż, Filozofia i wartości (I), Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2019, s. 154–165.
(B) Roman Ingarden, O budowie obrazu, §11. „Obraz i jego konkretyzacje” (s. 99–107) i §12. „Wartość artystyczna i wartość estetyczna. Zagadnienie ich względności” (s. 107–115), [w:] tegoż, Studia z estetyki, tom II, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1966.

(III) Status dzieł sztuki i przedmiotów w nich przedstawionych

(12)
(A) Kazimierz Twardowski – wykład uniwersytecki „O supozycjach”,
(B) Władysław Witwicki, „Skłonność artystyczna”, [w:] tegoż, Psychologia, tom II, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1963, s. 277–295.

(13)
(A) Ostap Ortwin, Żywe fikcje (1908), [w:] tegoż, Żywe fikcje. Studia o prozie, poezji i krytyce, Państwowy Instytut Wydawniczy, warszawa 1970, s. 45–54.
(B) Leopold Blaustein Przedstawienia imaginatywne. Studium z pogranicza psychologii i estetyki, Nakładem Polskiego Towarzystwa Filozoficznego, Lwów 1930 (fragment).

(14)
(A) Roman Ingarden, O dziele literackim (1931), Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1960, §3. „Zagadnienie sposobu istnienia dzieła literackiego, §4. Psychologistyczne ujęcie dzieła literackiego i zagadnienie jego tożsamości, §5. Dzieło literackie jako „przedmiot wyobrażeniowy”, §8. „Dzieło literackie jako twór wielowarstwowy”, §28. Funkcja twórcza zdań i ich stosunek do przedmiotów przedstawionych.
(B) Roman Ingarden, O budowie obrazu, §8. „Stosunek obrazu i malowidła”,[w:] tegoż, Studia z estetyki, tom II, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1966, s. 69–80.

(15)
(A) L. Blaustein, Recenzja książki R. Ingardena «Das literarische Kunstwerk» (Halle 1931), „Ruch Filozoficzny”, 13, 1935 – 1937, zesz. 5–10, s. 101a–101b.
(B) Roman Ingarden, Wykłady i dyskusje z estetyki, Posiedzenie siedemnaste z 27 kwietnia 1963 (wymiana zdań między R. Ingardenem i Jerzym Pelcem), s. 428–434.
(C) Jerzy Pelc, O istnieniu i strukturze dzieła literackiego. Rozważania logiczne nad «Studiami z estetyki» Romana Ingardena. Część I (1958), „Studia Filozoficzne”, nr 3(6), 1958, s. 121–164 (fragment).
Władysław Tatarkiewicz, Dwa pojęcia formy, część II, [w:] tegoż, Droga przez estetykę, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1972, s. 149–158.

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

• Strona przedmiotu 3800-OSLW223-S w USOSweb