Współczesna filozofia języka: czynności mowy 3800-NZ-S4-24
Seminarium poświęcone będzie zagadnieniom dwudziestowiecznej filozofii języka związanym z teorią czynności mowy. Na początku przypomnimy fundacyjne prace związane z tą tematyką: przyjrzymy się ewolucji poglądów J. L. Austina oraz szczegółom koncepcji J. Searle’a. Następnie będziemy analizować centralne zagadnienia w dyskusjach na temat aktów mowy: kwestię tego, co decyduje o zaistnieniu i tożsamości czynności illokucyjnej (konwencja, intencja, stan wewnętrzny, funkcja, norma itp.), zagadnienie dynamiki konwersacyjnej, czyli tego, co czynności mowy robią z dyskursem oraz kwestię podziały na treść aktu i moc illokucyjną. W trzeciej części zajęć przyjrzymy się współczesnym rozważaniom i zastosowaniom paradygmatu czynności mowy oraz zastanowimy się nad (nie)koniecznością jego wyróżnienia.
Rodzaj przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Student/-tka posiądzie pogłębioną wiedzę na temat wybranych ważnych zagadnień z zakresu współczesnej analitycznej filozofii języka. Dzięki lekturze tekstów „fundacyjnych” dla tej subdyscypliny nabędzie dobrą orientację w klasycznych problemach stojących u podstaw dzisiejszych dyskusji. Dzięki analizie artykułów bardziej współczesnych (tj. od lat 90-tych) będzie mógł/mogła zapoznać się z aktualnym stanem badań wyrastających z tej tradycji.
Nabyte umiejętności:
Uczestnicy/-czki zajęć nauczą się pracy z tekstem filozoficznym powstałym na gruncie filozofii analitycznej. Umiejętność ta obejmuje m.in. zdolność rekonstrukcji złożonych problemów i argumentów, zdolność oceny tych argumentów oraz zdolność formułowania zarzutów pod ich adresem.
Formuła seminarium ma też na celu wspieranie nabywania umiejętności uczestniczenia w dyskusji, formułowania i klarownego wyrażania swoich racji.
Nabyte kompetencje społeczne:
Dyskusja w grupie uczy dobrych praktyk komunikacyjnych opartych o życzliwość i szacunek dla innych.
Dzięki uważnej analizie fragmentów tekstów w czasie student/-ka nabywa zdolność wykrywania nieuczciwych zabiegów argumentacyjnych czy retorycznych, co wspiera zdolność krytycznego myślenia rozumianego jako odporność na manipulację.
Kryteria oceniania
Uczestnicy zajęć zobowiązani są do przygotowania:
1) trzech pisemnych streszczeń wybranych tekstów [ok. 1 strony każde]
2) trzech pisemnych komentarzy do wybranych tekstów [ok. 1-2 strony każdy]
Ww. teksty będą lekturą na zajęciach (i będą miały objętość przeciętnego artykułu naukowego). Z każdej pracy pisemnej uczestnik/czka dostanie ocenę (w skali 2-5). Ocena końcowa będzie średnią tych ocen. Sposób wyboru tekstów oraz terminy ich dostarczenia ogłoszone zostaną na początku semestru. Należy nastawić się na systematyczną pracę nad ocenianymi zadaniami.
Dopuszczalna liczba nieobecności podlegających usprawiedliwieniu: 2 w semestrze
Literatura
Kompletna lista lektur podana zostanie na pierwszych zajęciach. Część obowiązkowych lektur dostępna jest tylko w języku angielskim!
Austin, J. L. (1962). Jak działać słowami (fragmenty). Cambridge, MA: Harvard University Press.
Searle, J. L. (1969). Czynności mowy. (fragmenty). Cambridge: Cambridge University Press.
Levinson, S. C. (1983). Pragmatyka. (fragmenty). Cambridge: Cambridge University Press.
Stalnaker, R. C. (1978). Assertion. Syntax and Semantics, Vol. 9, edited by P. Cole. New York: Academic Press.
Ciecierski, T. (2017). Pragmatyka Roberta Stalnakera. Filozofia Nauki, 25(3), 27-48.
Harnish, R. M. (2005). Commitments and Speech Acts. Philosophical Perspectives, 19(1), 93-115.
Bach, K., & Harnish, R. M. (1979). Linguistic Communication and Speech Acts. Cambridge, MA: The MIT Press. (fragmenty)
Witek, M. (2013). Spór o podstawy teorii czynności mowy. (fragmenty)
Witek, M. (2012). Akty mowy. W: Joanna Odrowąż-Sypniewska (Ed.), Przewodnik po filozofii języka (pp. 234-251). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Harris, D., Fogal, D., & Moss, M. (red.). (2018). New Work on Speech Acts. Oxford: Oxford University Press. (wybrane teksty)
Lektury pomocnicze:
Daly, C., 2013, Philosophy of Language – An Introduction, Bloomsbury Academic.
Lycan, W.G., 2008, Philosophy of Language – a Contemporary Introduction 2nd Edition, Routledge.
Odrowąż-Sypniewska, J. (red.), 2019, Przewodnik po filozofii języka, Wydawnictwo WAM.
Taylor, K., 1998, Truth and Meaning – an Introduction to the Philosophy of Language, Blackwell Publishers.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: