Aktywność naukowa kobiet w Szkole Lwowsko-Warszawskiej 3800-AKSLW23-S-OG

Seminarium ma charakter badawczy i wpisuje się w działalność Centrum Badań nad Tradycją Szkoły Lwowsko-Warszawskiej (slw.uw.edu, https://www.facebook.com/LvovWarsawSchool/).
Celem seminarium jest zbadanie aktywności akademickiej kobiet z kręgu Szkoły Lwowsko-Warszawskiej. Jedną z najważniejszych cech tej szkoły filozoficznej, założonej przez Kazimierza Twardowskiego we Lwowie, której drugie najważniejsze skrzydło powstało po roku 1918 w Warszawie, jest „równouprawnienie płci” na skalę niespotykaną w tamtym czasie w żadnym innym ośrodku filozoficznym. Wśród osób, które napisały doktorat pod kierunkiem Kazimierza Twardowskiego ponad 1/3 stanowiły kobiety, a na niektórych rocznikach jego seminarium stanowiły większość. Również w międzywojennym Uniwersytecie Warszawskim pokaźny procent ogółu studiujących i pracujących w dziedzinie filozofii, logiki i psychologii stanowiły panie.

Do najwybitniejszych przedstawicielek SLW należą:
Izydora Dąmbska (1901-1983) – zajmowała się filozofią i logika, była uczennicą i asystentką Kazimierza Twardowskiego, a następnie profesorem filozofii w Uniwersytecie Jagiellońskim; autorka prac z zakresu epistemologii, semiotyki, filozofii nauki i aksjologii.
Daniela Gromska (1889-1973) – uczennica Twardowskiego, zajmowała się filozofią i jej historia oraz filologią klasyczną; profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Eugenia Ginsberg-Blaustein (1905-1944) – uczennica Twardowskiego, zajmowała się filozofią o psychologią deskryptywną, przedstawiła m.in. analizę zależności egzystencjalnych.
Janina Hosiasson-Lindenbaum (1901-1942) – uczennica Kotarbińskiego, Łukasiewicza i Leśniewskiego, zajmowała się filozofią i logiką, autorka prac z zakresu teorii indukcji i teorii prawdopodobieństwa.
Maria Kokoszyńska (1905-1981) – uczennica Twardowskiego, asystentka Ajdukiewicza, zajmowała się logiką i filozofią nauki, kierowała katedrą logiki w Uniwersytecie Wrocławskim; autorka prac z zakresu semantyki, teorii rozumowań i filozofią nauki.
Janina Kotarbińska (1901-1997) – uczennica Kotarbińskiego i Łukasiewicza, zajmowała się logiką i filozofią, kierowała katedrą logiki w Uniwersytecie Warszawskim; autorka prac z zakresu filozofii nauki, metodologii i semiotyki.
Seweryna Łuszczewska-Rohmanowa (1904-1987) – uczennica Twardowskiego, zajmowała się logiką, semiotyką, filozofią nauki, była profesorem w UAM.
Maria Ossowska (1896-1974) – uczennica Łukasiewicza i Kotarbińskiego, zajmowała się teorią moralności i semiotyką, kierowała katedrą etyki w Uniwersytecie Warszawskim.
Helena Rasiowa (1917-1994) – uczennica Łukasiewicza i Leśniewskiego, zajmowała się logiką formalną, była profesorem matematyki w UW; specjalizowała się w algebrze i teorii mnogości.
Milena Rudnicka (1892-1976) – uczennica Twardowskiego i Witwickiego, w czasie studiów zajmowała się estetyką i psychologią, następnie była dziennikarką i działaczką społeczną.
Helena Słoniewska (1897-1982) – uczennica Twardowskiego, zajmowała się psychologią i filozofią; kierowała Katedrą Psychologii Uniwersytetu Wrocławskiego.

Kobiety z kręgu Szkoły Lwowsko-Warszawskiej mają na swoim koncie doniosłe osiągnięcia z zakresu wszystkich nauk filozoficznych, logiki matematycznej i psychologii. Te, które przeżyły II wojnę światową, otrzymały po jej zakończeniu katedry w polskich uniwersytetach.

Głównym zadaniem seminarium jest rekonstrukcja dorobku naukowego przedstawicielek Szkoły Lwowsko-Warszawskiej dokonana na podstawie analizy ich prac.

Celem pobocznym jest prześledzenie ich życiorysów i– na podstawie zachowanych dokumentów i korespondencji. Życiorysy miały niemal we wszystkich wypadkach momenty dramatyczne. Janina Hosiasson-Lindenbaum i Eugenia Ginsberg-Blaustein zostały zamordowane w czasie II wojny światowej. Seweryna Łuszczewska-Romahnowa i Janina Kotarbińska przeszły przez koszmar obozów koncentracyjnych. Izydora Dąmbska i Maria Ossowska zostały przez władze komunistyczne czasowo odsunięte od nauczania uniwersyteckiego.

Wyniki badań prowadzonych w ramach seminarium zostaną przedstawione w ramach seminarium „Women in Early Analytic Philosophy”, współorganizowanym przez Centrum Badań nad Tradycją Szkoły Lwowsko-Warszawskiej i Instytut Koła Wiedeńskiego (https://philbild.univie.ac.at/en/about-us/departments/institute-vienna-circle/), które odbędzie się 11 lutego 2024 roku (tego dnia przypada rocznica śmierci Kazimierza Twardowskiego oraz Międzynarodowy Dzień Kobiet w Nauce).