Witold Pruszkowski – artysta przełomu wieków. Warsztaty edytorskie 3700-AL-WPAPWw-OG

Zajęcia „Witold Pruszkowski – artysta przełomu wieków. Warsztaty edytorskie” obejmują 30 godzin zajęć dydaktycznych realizowanych w semestrze letnim 2024.

Studenci zapoznają się z mało znaną twórczością Witolda Pruszkowskiego – zarówno plastyczną, jak i literacką. Jego dorobek jest świadectwem przemian w sztuce przełomu epok. Wyłaniająca się ze Zbrodniarza światopoglądowa postawa artysty pozwala traktować go jako jednego z pierwszych intelektualistów krakowskich zafascynowanych folklorem i życiem codziennym wsi. Interioryzacja doświadczenia chłopów zostaje w dramacie wyrażona tymi środkami artystycznej ekspresji, które rozwinie w pełni ostatnie dziesięciolecie XIX wieku. Edycja tekstu, opracowanie związanego z nim materiału ikonograficznego, wskazanie głównych problemów interpretacyjnych to główne cele tych warsztatów.

Istotnym kontekstem dla twórczości Witolda Pruszkowskiego są dokonania artystów całej generacji. Studenci zapoznają się zatem z polskim dziedzictwem intelektualnym kolonii artystycznych Paryża, Monachium i Krakowa. Ważne miejsce zajmą także zagadnienia związane z innym tekstem Pruszkowskiego – poematem Car, nad którego edycją obecnie finalizuję prace.

Podczas praktycznej części zajęć studenci będą pracowali na skanach rękopisu dramatu Zbrodniarz Witolda Pruszkowskiego. Dokonają transkrypcji i transliteracji tego tekstu, opracują komentarze do fragmentów poematu, zgromadzą materiał ikonograficzny. Efekty prac zostaną zamieszczone na stronie internetowej poświęconej Juliuszowi Słowackiemu: slowacki.al.uw.edu.pl Wybrane elementy wspólnej pracy warsztatowej mogą stać się punktem wyjścia do sformułowania projektu grantowego, związanego z działalnością polskiej kolonii artystów w Monachium.

Studenci zapoznają się z zagadnieniami takimi, jak:
życie i twórczość Witolda Pruszkowskiego; kolonie artystyczne w XIX wieku; edycje krytyczne materiałów rękopiśmiennych; digitalizacja zbiorów; podstawowe pojęcia związane z archiwizowaniem spuścizn rękopiśmiennych; nota edytorska; komentarz krytyczny; pozyskiwanie praw autorskich; cele i wyzwania XIX-wiecznych edycji.

Zgodnie z regulaminem studiów dopuszcza się dwie nieobecności.

Rodzaj przedmiotu

ogólnouniwersyteckie

Założenia (opisowo)

Podstawowa – w zakresie szkoły średniej - znajomość historii XIX wieku oraz ogólna kultura artystyczna.

Koordynatorzy przedmiotu

Milena Chilińska

Efekty kształcenia

Student:
w zakresie WIEDZY:
- zna podstawową terminologię nauk humanistycznych i rozumie ich rolę w kulturze (K_W01);
- zna podstawowe metody analizy i interpretacji tekstów kultury (K_W05);
- zna podstawowe zasady z zakresu prawa autorskiego (K_W09);

w zakresie UMIEJĘTNOŚCI:
- potrafi samodzielnie selekcjonować informacje pochodzące z różnych źródeł naukowych, popularnonaukowych, publicystycznych i innych oraz dokonywać ich krytycznej oceny (K_U01);
- dokonywać analizy dzieł sztuki oraz tekstów naukowych i
materiałów źródłowych za pomocą odpowiednich narzędzi
badawczych (K_U02);
- prezentować wyniki indywidualnej i zespołowej pracy akademickiej we właściwej formie (K_U06);
- wykorzystywać narzędzie cyfrowe w pracy akademickiej (K_U13);
w zakresie KOMPETENCJI SPOŁECZNYCH:
- jest gotów do poznawania nowych metod badawczych (K_K03);
- jest gotów do samodzielnego wyznaczania zadań (K_K05);
- jest gotów do zrozumienia dziedzictwa kulturowego i
różnorodności kulturowej (K_K09);

Kryteria oceniania

- opracowanie wg współczesnych zasad pracy z tekstem rękopiśmiennym fragmentu poematu Zbrodniarz Witolda Pruszkowskiego i komentarza w formie pisemnej;
- przygotowanie do zajęć w postaci uprzedniego zapoznania się ze wskazanymi tekstami, rzetelność i systematyczność;

Literatura

Witold Pruszkowski i kolonie artystyczne

BARTOSZEWICZ K., Malarze krakowscy II. Witold Pruszkowski, „Kraj” 1894, nr 42, s. 7-9; nr 44, s. 10-11; nr 45, s 9-10; Witold Pruszkowski, „Nowa Reforma” 1896, nr 238, s. 1-2; Witold Pruszkowski. Sylwetka, „Przegląd Poznański” 1895, nr 5, s. 55-57; nr 6, s. 67-68; nr 8, s. 89-90; nr 9, s. 103-104;
DÜRR J., Ostatnie lata Witolda Pruszkowskiego, „Kurier Literacko-Naukowy”. Dodatek do „Ilustrowanego Kuriera Codziennego” 1935, nr 5, s. 1-2;
FEDOROWICZ K., To i owo. Ostatnie dni W. Pruszkowskiego, „Słowo Polskie” 1902, nr 123, s. 4-5;
GRAJEWSKI L., Witold Pruszkowski 1846-1896, Kraków 1923, s. 1. (Rękopis pracy doktorskiej w Archiwum Uniwersytetu Jagiellońskiego);
HOLECZKO-KIEHL A., „Wierni miłości do ojczyzny”. Artyści polscy w kręgu Monachium, [w:] Brandt… Malczewski… Siemiradzki… Polscy monachijczycy. Wystawa malarstwa ze zbiorów Lwowskiej Galerii Sztuki we Lwowie, red. E. Giszter, Katowice 2005, s. 19-28.
ŁADA-CYBULSKI A., Witold Pruszkowski. [w:] Sztuka polska. Malarstwo w reprodukcjach kolorowych, pod kierownictwem tegoż oraz F. Jasieńskiego, Lwów 1904, s. 22.
ŁAWNICZAKOWA A., Wstęp do: Katalog wystawy monograficznej Witold Pruszkowski (1846-1896), oprac. D. Suchocka, Poznań 1992, s. 5-6;
ŁUNIŃSKI E., Do charakterystyki Witolda Pruszkowskiego (Kilka szczegółów biograficznych), „Biblioteka Warszawska” 1898, t. 1, s. 347-352;
MAJERSKA A., Witold Pruszkowski (1849-1869), „Przewodnik po wystawie TZSP” 1935, nr 99, s. 3-8;
MAJERSKA A., Witold Pruszkowski 1846-1896, „Sztuki Piękne: miesięcznik poświęcony architekturze, zdobnictwu, malarstwu, rzeźbie, grafice” 1934, nr 3, s. 89-101;
MALINOWSKI J., O genezie symbolizmu w sztuce polskiej i jego rosyjskich odniesieniach, „Sztuka Europy Wschodniej” 2013, t. 1, s. 401-413;
MALINOWSKI J., Witold Pruszkowski – symbolista, [w:] Katalog wystawy monograficznej Witold Pruszkowski (1846-1896), oprac. D. Suchocka, Poznań 1992, s. 7-14;
MIEN J., Witold Pruszkowski. Wspomnienie przyjaciela, „Tygodnik Ilustrowany” 1897, nr 32, s. 623.
POPOWSKI S., Witold Pruszkowski. Z powodu zbiorowej wystawy prac artysty w salonie Aleksandra Krywulta, „Biblioteka Warszawska” 1897, t. 3, s. 511-520;
PROKESCH W., Witold Pruszkowski, „Wędrowiec” 1896, nr 48., s. 421.
PRUSZKOWSKI K., Witold Pruszkowski w oczach syna, „Przewodnik po wystawie TZSP” 1935,
nr 99, s. 10;
PRUSZKOWSKI W., Car (rękopis dzieła w zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie, nr inw. 681);
PRUSZKOWSKI W., Fragment eseju z ok. 1892, cyt. za: D. Suchocka, Katalog wystawy monograficznej…, s. 50.
PRUSZKOWSKI W., Jan Matejko – wspomnienie pośmiertne (rękopis znajduje się w IS PAN, nr inw. 1264).
PRUSZKOWSKI W., List do B. Szopińskiego z 8 maja 1895 r., Wrocław, cyt. za: J. Dürr, Ostatnie lata Witolda Pruszkowskiego…, s. 2.
STATUT Koła Artystyczno-Literackiego w Krakowie, Kraków 1880.
STĘPIEŃ H., Artyści polscy w środowisku monachijskim w latach 1856-1914, red. W. Juszczak,
J. Kowalczyk, t. L, Warszawa 2003.
SUCHOCKA D., Witold Pruszkowski – główne wątki twórczości; Kalendarium [w:] Katalog wystawy monograficznej Witold Pruszkowski (1846-1896), oprac. taż, Poznań 1992, s. 17-33; s. 37-41.
TETMAJER W., Witold Pruszkowski. Wspomnienie pośmiertne, [w:] tenże, Noce letnie, Kraków 1902, s. 27-36.
TRETER M., Nowe malarstwo polskie w Galerii Malarstwa we Lwowie, „Lamus” 1912, r. 3, s. 150.
ZAJKOWSKA J., „Zaduszki” Witolda Pruszkowskiego i „Z tamtego świata” Marii Konopnickiej – związki tekstu i obrazu, [w:] Ludzie – rzeczy – obrazy. Studia i szkice o epoce Marii Konopnickiej, red.
T. Budrewicz, Z. Fałtynowicz, Suwałki 2004, s. 223-237.
ZIEJKA F., Koło Artystyczno-Literackie w Krakowie (1881-1907), „Zarządzanie w kulturze” 2013, z. 2, s. 151-166.

Zagadnienia edytorskie

„Sztuka edycji. Studia tekstologiczne i edytorskie”, pod red. M. Strzyżewskiego, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu – rożne numery;
Liternet. Literatura i Internet, red. P. Marecki, 2002;
MARECKI P., Między kartką a ekranem: cyfrowe eksperymenty z medium książki w Polsce, Kraków 2018;
LOTH R., Podstawowe pojęcia i problemy tekstologii i edytorstwa naukowego, Warszawa 2006;
WOLAŃSKI A., Edycja tekstów. Praktyczny poradnik, Warszawa 2008;
GRABAL Ł., Jak wydawać współczesne teksty literackie, Warszawa 2011;

Ponadto: edycje krytyczne pod red. Prof. J. Brzozowskiego, Prof. M. Kalinowskiej, Prof. Z. Przychodniaka, Prof. M. Troszyńskiego

Więcej informacji

Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 3700-AL-WPAPWw-OG w USOSweb