Od kuchennego zlewu do nowego brutalizmu: dramat brytyjski w drugiej połowie XX w. 3700-AL-KZNB-OG

Kurs łączy analizę literacką z elementami teorii literatury, historii teatru i wiedzy o kulturze. Celem kursu jest przedstawienie głównych tendencji i przemian w dramacie brytyjskim w drugiej połowie XX wieku, kiedy w teatrze pojawiają się nowe formy i nowa problematyka. Na przełomie lat pięćdziesiątych i sześćdziesiątych do głosu dochodzi pokolenie tzw. „młodych gniewnych” (Angry Young Men), wprowadzając na scenę problematykę społeczną i nowy typ bohatera. W tym samym czasie zaznaczają się również silne wpływy teatru absurdu. Pod wpływem obu nurtów zdaje się pozostawać twórczość jednego z najciekawszych dramaturgów brytyjskich drugiej połowy XX w. Harolda Pintera, tworzącego swój specyficzny styl, nazwany później „pinterowskim”.
Kurs stanowi przegląd twórczości dramatopisarzy, którzy wywarli znaczący wpływ na kształt sceny brytyjskiej po drugiej wojnie światowej, między innymi Samuela Becketta, Harolda Pintera, Johna Osborne’a, Johna Whitinga, Edwarda Bonda, Joe Ortona, Petera Shaffera, Toma Stopparda, Williama Russella, Caryl Churchill, Sarah Kane, Martina McDonagh.
Wybór omawianych tekstów dramatycznych ma na celu zapoznanie studentów z różnorodnością kategorii i gatunków dramatycznych pojawiających się w dramaturgii brytyjskiej w drugiej połowie XX wieku, takich jak teatru absurdu, teatr okrucieństwa, farsa, groteska, komedia zagrożenia, „dramat kuchennego zlewu” (kitchen-sink drama), czarny humor, naturalizm, brutalizm, surrealizm, czy postmodernizm.
Uzupełnieniem analizy wybranych tekstów będą dyskusje na temat ich realizacji teatralnych (polskich i angielskich), recenzji przedstawień oraz wywiadów z artystami.
Analizowane będą dostępne polskie przekłady wybranych sztuk angielskich sztuk oraz brytyjskie i polskie inscenizacje wybranych dramatów.

Rodzaj przedmiotu

ogólnouniwersyteckie

Założenia (opisowo)

Znajomość języka angielskiego na poziomie B2 (wybrane lektury dodatkowe, recenzje przedstawień i fragmenty adaptacji teatralnych i filmowych dostępne jedynie w języku angielskim)

Koordynatorzy przedmiotu

Klaudia Łączyńska

Efekty kształcenia

Wiedza:
Absolwent
• zna w stopniu zaawansowanym terminologię nauk humanistycznych i rozumie ich rolę kulturze
• zna metody analizy i interpretacji tekstów kultury
• poszerza znajomość współczesnych nurtów i kierunków rozwoju badań nad literaturą i kulturą, ze szczególnym uwzględnieniem badań nad twórczością wybranych dwudziestowiecznych dramatopisarzy

Umiejętności
Absolwent
• potrafi dokonywać analizy dzieł sztuki oraz tekstów naukowych i materiałów źródłowych za pomocą odpowiednich narzędzi badawczych
• potrafi docenić różnorodność opinii zawartych w lekturach oraz przedstawionych w dyskusjach i wykorzystać je jako źródło inspiracji

Kompetencje społeczne
Absolwent
• jest gotów do poznawania nowych metod badawczych
• jest gotów do podejmowania kształcenia przez całe życie; dostrzega rolę literatury w rozwoju własnym oraz w procesie edukacji w ogóle

Kryteria oceniania

Ocena końcowa będzie wypadkową następujących ocen cząstkowych:
20% aktywność w czasie zajęć
80% praca semestralna (esej) po zakończeniu zajęć (1500 słów)
Dopuszczalna liczba nieobecności – 3 w semestrze
Zaliczenie na ocenę. Praca semestralna po zakończeniu zajęć w czasie zimowej sesji egzaminacyjnej. Zaliczenie poprawkowe najpóźniej do końca poprawkowej sesji egzaminacyjnej semestru zimowego.

Literatura

Sugerowana lista lektur do wyboru (8-9 sztuk wybranych z listy):

• Samuel Beckett: Czekając na Godota (Waiting for Godot); Końcówka (Endgame); Szczęśliwe dni (Happy Days)
• Harold Pinter: Urodziny Stanleya (The Birthday Party); Dozorca (The Caretaker); Powrót do domu (The Homecoming)
• John Osborne: Miłość i gniew (Look Back in Anger)
• John Whiting, Demony (The Devils)
• Edward Bond: Ocaleni (Saved)
• Tom Stoppard: Rosencrantz i Guildenstern nie żyją (Rosencrantz ang Guildenstern are Dead)
• Peter Shaffer: Equus
• Caryl Churchill: Siódme niebo (Cloud Nine); Top Girls
• Sarah Kane: Zbombardowani (Blasted), Oczyszczeni (Cleansed)
•
Literatura pomocnicza, opracowania krytyczne:

• Robert Brustein, The Theatre of Revolt: An Approach to the Modern Drama, 1965.
• Peter Buse, Theatre + Theory: Critical Approaches to Modern British Drama, 2005.
• Richard Dutton, Modern Tragicomedy and the British Tradition, 1986.
• John Elsom, Post-war British Theatre, 1976.
• Martin Esslin, The theatre of the absurd, 1961
• Christopher Innes, Modern British Drama: The Twentieth Century, 2002.
• Tomasz Kowalski, „Kadry zza kulis Hamleta: Rosencrantz i Guildenstern nie żyją Toma Stopparda”, w: Lustra i echa: filmowe adaptacje dzieł Williama Shakespeare’a, 2017.
• Michał Lachman, Brzytwą po oczach. Młodzi doświadczeni w angielskim i irlandzkim dramacie lat dziewięćdziesiątych, 2007
• David Lane, Contemporary British Drama, 2011.
• Richard Dutton, Modern Tragicomedy and the British Tradition, 1986.
• John Russell Taylor, Anger and After: A Guide to the New British Drama, 1968.
• Kenneth Tynan, Tynan right and left [plays, films, people, places and events as seen by Kenneth Tynan]
• Ralph Yarrow (ed.), European Theatre 1960-1990: Cross-cultural Perspectives, 1992
• Wybrane numery miesięcznika Dialog

Więcej informacji

Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 3700-AL-KZNB-OG w USOSweb