Polska polityka wschodnia 3620-PDPL-PPW
Przedmiot dokonuje retrospektywnego przeglądu historii stosunków polsko-rosyjskich od wojen I Rzeczpospolitej z Rosją i utraty niepodległości, poprzez powstania narodowe w XIX w. do odzyskania niepodległości. Omówiony jest okres XX- lecia międzywojennego – wojna polsko-bolszewicka z uwzględnieniem relacji polsko-ukraińskich. Scharakteryzowane są stosunki polsko- sowieckie w okresie II wojny światowej oraz dynamika stosunków PRL z ZSRS w aspekcie politycznym, gospodarczym, ideologicznym i kulturowym ze szczególnym uwzględnieniem analizy kryzysów politycznych 1956, 1970, 1980-81, 1988-89. Kolejny okres to odzyskanie niepodległości przez Polskę i polityka dwutorowości K. Skubiszewskiego wobec ZSRS oraz suwerenizujących się republik ZSRS. Wykład koncentruje się następnie na stosunkach polsko-rosyjskich w okresie prezydentury B. Jelcyna i W. Putina. Analizowana jest płaszczyzna gospodarcza, bezpieczeństwa, polityczna, militarna (przystąpienie Polski do NATO i UE oraz konsekwencje tych zmian geopolitycznych). Analizowane są także stosunki Polski z państwami WNP – Ukrainą, Białorusią, Mołdawią, państwami kaukaskimi i Azją Centralną.
Rodzaj przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
WIEDZA
- podczas wykładu student uzyskuje zasób interdyscyplinarnej wiedzy o metodologii historii i nauk politycznych, uwarunkowaniach historycznych stosunków politycznych ekonomicznych i kulturowych Polski i Rosji oraz narodów imperium rosyjskiego i sowieckiego.(K_W01, K_W02,
- w trakcie wykładu student uzyskuje wiedzę na temat historycznych źródeł i istoty rosyjskiego i sowieckiego imperializmu, dążenia do hegemonii poprzez realizację misji mesjanistycznej – idei wszechsłowiańskiej, lub „internacjonalizmu proletariackiego”. Student poznaje ideologiczne motywacje grup społecznych tworzących ten system i jego konfrontację z systemem wartości cywilizacyjnych Europy. (K_W08)
- student poznaje przebieg cyklu historycznego zapoczątkowanego w początku XX w. który wyczerpał swój potencjał rozwojowy jeszcze przed końcem stulecia, ale wciągnął w swą orbitę duży obszar słabo rozwiniętych państw europejskich i silnie oddziaływał politycznie i ideowo na cały świat.
- student poznaje dzięki temu rolę i miejsce Polski w walce z rosyjskim i sowieckim hegemonizmem, jej oddziaływanie na kraje regionu w ich dążeniu do samookreślenia narodowego i politycznego (Rosja i Euroazjatycka Wspólnota lub Unia Europejska.
,K_W11), (K_W12), (K_W13), (K_W14), (K_W16)
UMIEJĘTNOŚCI
- student zdobywa narzędzia metodologiczne dla analizy wydarzeń i procesów historycznych. Potrafi oceniać realny potencjał państw regionu i możliwości budowy swego bezpieczeństwa na arenie międzynarodowej. Na podstawie zdobytej wiedzy student powinien móc określać znaczenie systemu wartości aksjologicznych nadających sens działaniom narodów i państw w środowisku międzynarodowym. Nabywa umiejętności posługiwania się pełnym warsztatem metodologicznym w prowadzeniu samodzielnych studiów naukowych. (K_U01), (K_U02), (K_U03), (K_U04), (K_U05), (K_U06)
- student na licznych przykładach historycznych nabywa umiejętności w dziedzinie strategii i taktyki politycznej, zdolności wiązania interesów narodowych i społecznych w perspektywie historycznej i aktualnej.
- student potrafi dyskutować na tematy ideologiczne, polityczne i historyczne, ujawniać ukryty sens ideologii, maskujących istotne cele polityczne i obiektywnie, na podstawach naukowych deszyfrować język ideologii. (K_U09), (K_U11)
KOMPETENCJE
- na podstawie zdobytych podczas wykładu wiadomości i umiejętności student posiada kompetencje do prowadzenia samodzielnych badań w obszarze historii Rosji i państw postsowieckich. Posiada szczególną wrażliwość na tragedie narodów poddanych rozmaitym formom totalitarnej opresji z powodów klasowych, narodowościowych, religijnych.(K_K06) (K_K07),(K_K08),
- student posiada kompetencje do pracy w licznych instytucjach zajmujących się historią totalitaryzmu, organizacjach państwowych i społecznych dokumentujących historię narodu polskiego i państw Europy Wschodniej dla przezwyciężenia dziedzictwa komunizmu
- znajomość tej dziedziny umożliwia studentowi podjęcie współpracy z przedstawicielami Rosji i państw postsowieckich oraz organizacji unijnych zajmujących się problemami poszerzania zakresu swobód i budowy społeczeństwa obywatelskiego w tych krajach. (K_K01), ,(K_K02),(K_K04), (K_K09) ,(K_K10), (K_K11), (K_K12), (K_K13), (K_K15)
Kryteria oceniania
Uczestnictwo w zajęciach
Zaliczenie egzaminu
Literatura
Gregorowicz Stanisław,Zachariasz Michał, Polska - Związek Sowiecki. Stosunki polityczne 1925-1939
R. Zięba, Główne kierunki polityki zagranicznej Polski po zimnej wojnie, Warszawa 2010, ISBN 978-83-62726-69-1
K. Janowski, Polska polityka zagraniczna w 1989 r.; 10 lat później, Łódź 2010, ISBN 978-83-88504-05-1.
M. Kaczmarski, W. Konończuk, Rosyjski dylemat w polityce zagranicznej Polski po 1999 roku, [w:] A. Gil, T. Kapuśniak (red.), Polityka wschodnia Polski. Uwarunkowania. Koncepcje. Realizacja, Instytut Europy Środkowo-Wschodniej, Lublin 2009, ISBN 978-83-60695-10-4.
Białe plamy, czarne plamy. Sprawy trudne w relacjach polsko-rosyjskich (1918- 2008) red. D.A. Rotfeld, A.W.Torkunow, PISM Warszawa 2010
W. Roszkowski Półwiecze. Historia polityczna świata po 1945 roku, PWN, Warszawa 2002 (wybrane fragmenty
A. Z. Kamiński, J. Kozakiewicz, Stosunki Polsko-Ukraińskie. Raport, Warszawa 1997
K. Fedorowicz, Ukraina w poskiej polityce wschodniej 1989-1999, Ponań 2004
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: