- Bioinformatyka i biologia systemów, stacjonarne, pierwszego stopnia
- Informatyka, stacjonarne, pierwszego stopnia
- Matematyka, stacjonarne, pierwszego stopnia
- Bioinformatyka i biologia systemów, stacjonarne drugiego stopnia
- Informatyka, stacjonarne, drugiego stopnia
- Matematyka, stacjonarne, drugiego stopnia
Zagłada (holocaust) Żydów europejskich w latach drugiej wojny światowej 3620-1-ZZW-OG
1. U genezy Zagłady. Archipelag sztetł. Żydzi na polskich Kresach Wschodnich w dwudziestoleciu międzywojennym.
Formy osadnictwa, struktura językowa i zawodowa, podziały religijne, działalność polityczna, kulturalna i społeczna.
2. Między większym i mniejszym złem. Wybuch drugiej wojny światowej i położenie ludności żydowskiej w pasie okupacji sowieckiej (1939-1941) w świetle wspomnień żydowskich i oficjalnych (sowieckich i polskich) dokumentów państwowych.
3. Czy Żydzi zdradzili państwo polskie? Oskarżenia o masową kolaborację z władzami sowieckimi i masowy awans w nowych strukturach społeczno-administracyjnych. Konfrontacja oficjalnych dokumentów i opinii potocznej, analiza oficjalnych dokumentów, statystyki, sprawozdania instancji państwowych i partyjnych.
4. O czystość etniczną. Kwestia żydowska w programach nacjonalistycznych ugrupowań litewskich i ukraińskich.
5. Obcość nie do przezwyciężenia. Kresowi Żydzi i ich postawy w opinii polskiej konspiracji zbrojnej pod okupacją sowiecką. Analiza prasy konspiracyjnej, dokumentów Polskiego Państwa Podziemnego, sprawozdań wysyłanych do Londynu.
6. "Zabezpieczyć zajęte terytoria". Wybuch wojny niemiecko-sowieckiej i pierwsze działania pacyfikacyjne Einsatzgruppen SS i policji bezpieczeństwa. Spór o genezę Zagłady, zadania Einsatzgruppen na podstawie analizy raportów niemieckich.
7. "Poduszka pani Marx". Fala lokalnych pogromów ludności żydowskiej ze strony miejscowych chrześcijan w pasie byłej okupacji sowieckiej.
8. Dobrowolni wspólnicy. Eksterminacyjne akcje antyżydowskie nacjonalistycznych formacji litewskich i łotewskich.
9. Jaka ma być wolna Ukraina? Masowe pogromy Żydów w miastach i na wsiach na tzw. Ukrainie Zachodniej.
10. Sojusz zobowiązuje. Działania eksterminacyjne i pogromy na Bukowinie ze strony wojsk rumuńskich i miejscowej ludności chrześcijańskiej.
11. Sąsiedzi. Jedwabne, inne pogromy na Podlasiu.
12. Z żelazną konsekwencją. Niemiecka polityka eksterminacyjna w Ostlandzie 1941-1943, etapy, metody, skutki.
13. Friedrich Katzmann - urzędnik i kat. Eksterminacja Żydów w dystrykcie Galicja, w głębi Ukrainy i w Besarabii. Korzyści dla niemieckiej gospodarki płynące z zagrabienia majątku żydowskiego, machina gospodarcza opierająca się na grabieży.
14. Walka o życie. Ruch oporu w gettach i obozach pracy, udział Żydów w partyzantce sowieckiej. Obozy zagłady i getta jako fenomen drugiej wojny światowej.
15. Bilans Zagłady ludności żydowskiej w Europie Wschodniej, próby odbudowy życia społecznego przez nielicznych uratowanych, emigracja.
Rodzaj przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Student powinien
poznać specyfikę narodowościową i wyznaniową regionu, poznać
podstawowe pojęcia i zasady dominujących religii, zrozumieć genezę i
istotę konfliktów narodowościowych i etnicznych, zapoznać się z
procesem eksterminacji ludności żydowskiej.
Wiedza
Student posiada rozszerzoną, interdyscyplinarną wiedzę dotyczącą Zagłady europejskich Żydów w latach II wojny światowej. Student zna i rozumie mechanizmy lokalnych stosunków politycznych oraz ich wpływ na bieżącą politykę państw obszaru studiów. Student zdobywa pogłębioną wiedzę na temat dziejów społeczności żydowskich w regionie, rozumie ich zróżnicowania kulturowe. Student orientuje się w głównych problemach globalnych i funkcjonowaniu instytucji międzynarodowych mających wpływ na dzieje Żydów w latach 2 wojny światowej; ma wiedzę na temat głównych kierunków polityki nazistowskich Niemiec i innych krajów w regionie, ich znaczenia i wpływu na sytuację międzynarodową, ma pogłębioną znajomość relacji politycznych i kulturalnych między Polską a krajami regionu w tym czasie. Student zdobywa gruntowną znajomość metod badawczych we współczesnych naukach społecznych i politycznych oraz gruntowną znajomość terminologii specjalistycznej dotyczącej Holokaustu europejskich Żydów, również w wybranym języku obcym. Student wszechstronnie zna i dogłębnie rozumie wybrane kierunki i stanowiska współczesnej humanistyki i nauk społecznych wobec zbrodni nazistowskich na europejskich Żydach. Poznaje także profesjonalne narzędzia wyszukiwawcze ukierunkowane na dziedziny nauk humanistycznych i społecznych, ze szczególnym uwzględnieniem wybranej dyscypliny specjalistycznej i jej problematyki
[K_W01, K_W02, K_W03, K_W04, K_W05, K_W06, K_W07, K_W08, K_W09, K_W10, K_W11, K_W12]
Umiejętności
Student po zakończeniu cyklu zajęć dysponuje podstawami metodologicznymi oraz umiejętnościami analitycznymi, które pozwolą mu identyfikować, diagnozować i prognozować kierunki przemian społecznych, gospodarczych, politycznych, kulturowych i etnicznych na obszarze zainteresowań. Student dysponuje pogłębioną wiedzą na temat Holokaustu europejskich Żydów. Student potrafi prawidłowo zaprojektować własny proces badawczy, umie dyskutować na tematy dotyczące przedmiotu wykładu, posiada umiejętność porównywania różnych mechanizmów przemian narodowościowych państw regionu. Student zdobywa umiejętności percypowania oraz interpretowania współczesnej literatury oraz różnych dziedzin sztuki regionu zainteresowań, a także rozumie kontekst ich powstania i funkcjonowania, szczególnie odnoszącej się do sfery kontaktów mniejszości żydowskiej z ludnością dominującą w krajach europejskich. [K_U01 – K_U08]
Student zdobywa umiejętność czytania i rozumienia trudniejszych tekstów oraz umiejętność wyrażania własnych poglądów na różne tematy w wybranym języku obcym oraz posiada pogłębione umiejętności obserwowania, wyszukiwania i przetwarzania informacji na temat życia społecznego i kulturalnego regionu specjalizacji.
[K_U09-K_U014]
Kompetencje społeczne
Podczas zajęć student nabywa następujące kompetencje społeczne: rozumie potrzebę ciągłego dokształcania się i rozwoju zawodowego, jest przygotowany do podejmowania pracy badawczej oraz studiów trzeciego stopnia; staje się wrażliwy na problemy wynikające z odmienności kulturowej; uczestniczy w różnych formach aktywności w zakresie stosunków międzynarodowych, ma pogłębioną świadomość znaczenia zasad współżycia międzyetnicznego i interkonfesyjnego dla formowania się więzi społecznych.
[K_K01, K_K03, K_K05, K_K05, K_K06]
Kryteria oceniania
Egzamin ustny lub pisemny
obecność na zajęciach
Literatura
Browning Christopher R., The Origins of the Final Solution: The Evolution of Nazi Jewish Policy, September 1939-March 1942, Lincoln-Jerusalem 2004.
Collaboration and Resistance during the Holocaust. Belarus, Estonia, Latvia, Lithuania, red. D. Gaunt, P.A. Levine, L. Palosuo, Bern 2004.
Eckman Lester, Lazar Chaim, The Jewish Resistance. The history of the Jewish partisans in Lithuania and White Russia during the Nazi occupation 1940-1945, New York 1977
Greenbaum Masha, The Jews of Lithuania. A history of a remarkable community 1316-1945, Jerusalem 1995
Gross Jan T., Revolution from abroad. The soviet Conquest of Poland's Western Ukraine and Western Belorussia, Princeton 1988.
Held Thomas, Vom Pogrom zum Massenmord. Die Vernichtung der juedischen Bevoelkerung Lembergs im Zweiten Weltkrieg (w:) Lemberg - Lwów - Lviv. Eine Stadt im Schnittpunkt europaeischer Kulturen, hrsg. P. Faessler, Koeln 1993, s. 112
Hilberg Raul, The Destruction of the European Jews, Chicago 1967
Ioanid Radu, The Holocaust in Romania. The Destruction of Jews and Gypsies under the Antonescu Regime, 1940-1944, Chicago 2000
Jews in Eastern Poland and the USSR, 1939-1946, red. D. Norman, A. Polonsky, London 1991.
Kaczerginsky Shmul, Destruction of Jewish Vilna. Khurbn Vilne, New York 1947
Katz Jacob, Jews and Freemasons in Europe 1723-1939, Cambridge Mass. 1970
Lazar Chaim, Destruction and Resistance, New York 1985
Levin Dov, Baltic Jews under the Soviet 1940-1946, Jerusalem 1994
Littelstone L., The light from Lithuania: the rise and fall of Lithuanian yeshivot [w:] Vilniaus zydu nacionaline mokykla, Vilnius 1991
Lubachko Ivan S., Belorussia under Soviet Rule 1917-1957, Lexington 1972
Pinchuk Ben-Cion, Shtetl Jews under Soviet Rule: Eastern Poland on the Eve of the Holocaust, Cambridge Mass. 1991
Rau Leyzer, Jerusalem of Lithuania, t. 1-2, New York 1974
Romaniuk Zbigniew, The Story of two Shtetls Brańsk and Eiszyszki, t. 1-2, Chicago 1998
Schwarz Solomon M., The Jews in the Soviet Union, Syracuse 1951
Spector Shmul, The Holocaust of Volhynian Jews 1941-1944, Jerusalem 1990
Stang Knut, Kollaboration und Massenmord: die litauische Hilfspolizei, das Rollkommando Hamann und die Ermordung der litauischen Juden, Frankfurt am Main 1996
The Einsatzgruppen Report: Selections from the Dispatches of the Nazi Death Squads' Campaign against the Jews in Occupied Territories of the Soviet Union, July 1941 - January 1943, red. Y. Arad, S. Krakowski, S. Spektor, Jerusalem 1989.
The Final Solution. Origins and Implementation, red. D. Cesarani, London-New York 1994 (1997)
The Jews in Poland, ed. Chimen Abramsky, Maciej Jachimczyk, Anthony Polonsky, Oxford 1986
The Jews in Soviet Russia since 1917, ed. Lionel Kochan, Oxford 1970
The Jews in the Soviet satellites, red. P. Meyer i in., Syracuse 1953
Toward Modernity. The European Jewish model, ed. Jacob Katz, New Brunswick-Oxford 1987
Żbikowski Andrzej, Poles and Jews in the Kresy Wschodnie - Interethnic Relations in the Borderlands, "Jahrbuch des Simon Dubnow-Instituts" 2002, nr 1
Więcej informacji
Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:
- Bioinformatyka i biologia systemów, stacjonarne, pierwszego stopnia
- Informatyka, stacjonarne, pierwszego stopnia
- Matematyka, stacjonarne, pierwszego stopnia
- Bioinformatyka i biologia systemów, stacjonarne drugiego stopnia
- Informatyka, stacjonarne, drugiego stopnia
- Matematyka, stacjonarne, drugiego stopnia
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: