Historia Turcji (L) 3600-7-TU1-HT(L)
Zarys dziejów Turków i państw Tureckich, ze szczególnym uwzględnieniem państw tureckich na terenie Anatolii i w Azji Mniejszej. Zajęcia obejmować będą przede wszystkim okres od pojawienia się Turków w Anatolii do końca istnienia Imperium Osmańskiego i powstania Republiki Tureckiej (1923).
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Wiedza:
o ma podstawową wiedzę w zakresie teorii nauk humanistycznych niezbędnych do rozumienia wybranych aspektów kultury w dziedzinie historii Turcji [K_W04];
o ma uporządkowaną wiedzę szczegółową o historii Turków, państw tureckich w Azji Mniejszej i imperium osmańskiego. [K_W06];
o ma uporządkowaną wiedzę szczegółową o zagadnieniach społeczno-kulturowych Turcji w zakresie środowiska naturalnego, sytuacji etnicznej, demograficznej i politycznej państw tureckich w Azji Mniejszej i imperium osmańskiego [K_W09];
o ma uporządkowaną wiedzę na temat uwarunkowań środowiska geopolitycznego i gospodarczego oraz ich znaczenia dla historycznej i współczesnej sytuacji Turcji [K_W11];
o zna i rozumie podstawowe metody interpretacji różnych wytworów kultury właściwe dla wybranych teorii i szkół badawczych w zakresie studiów nad historią Turcji [K_W18];
Umiejętności:
o potrafi wskazać źródła różnic kulturowych krajów Orientu [K_U02];
o potrafi zastosować wiedzę z zakresu historii Turcji do analizy i interpretowania wydarzeń współczesnego świata [K_U04];
o potrafi prawidłowo usytuować obszar Turcji w kontekście uwarunkowań środowiska geopolitycznego i gospodarczego [K_U05];
o potrafi zastosować wiedzę z zakresu problematyki społeczno-kulturowej w typowych sytuacjach profesjonalnych [K_U09];
o posiada umiejętność prezentacji zagadnień szczegółowych z zakresu problematyki historycznej Turcji w języku polskim lub obcym z uwzględnieniem tradycji intelektualnej [K_U21].
Kompetencje:
o rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie [K_K01];
o potrafi odpowiednio określić cele i sposoby ich osiągnięcia w zakresie działalności naukowej, zawodowej i społecznej [K_K04];
o ma świadomość odmienności kulturowej i jej źródeł religijnych, filozoficznych i historycznych oraz jej znaczenia dla rozumienia współczesnego świata [K_K05];
o widzi potrzebę prowadzenia dialogu międzykulturowego [K_K06];
o ma świadomość znaczenia historii Turcji w kulturze światowej [K_K07];
o działa na rzecz udostępniania i promowania spuścizny cywilizacyjnej Turcji [K_K08].
Kryteria oceniania
- zaliczenie pisemne po pierwszym semestrze
- egzamin ustny po dwóch semestrach
Student powinien wykazać się wiedzą zdobytą podczas wykładu i na podstawie lektur podstawowych i dodatkowych (monografia i źródło), których lista zostanie im udostępniona na początku wykładu.
Literatura
Podstawowe podręczniki:
Imber Collin, Imperium Osmańskie 1300-1650, Kraków 2018
Inalcik Halil, Imperium Osmańskie. Epoka klasyczna 1300-1600, Kraków 2006
Kołodziejczyk Dariusz, Turcja, Warszawa 2000, 2010
Reychman Jan, Historia Turcji, Wrocław 1973
Roux Jean-Paul, Historia Turków, Gdańsk 2003
Shaw Stanford, Historia Imperium Osmańskiego i Republiki Tureckiej, tom 1. 1280-1808, Warszawa 2012
Shaw Stanford, Shaw Kural Ezel, Historia Imperium Osmańskiego i Republiki Tureckiej, tom 2. 1808-1975, Warszawa 2012
Zürcher Erok J., Turcja od współczesności do kemalizmu, Kraków 2013
Monografie:
Babinger Franz, Z dziejów imperium Osmanów. Sułtan Mehmed Zdobywca i jego czasy, Warszawa 1977
Clot André, Sulejman Wspaniały i jego wspaniałe stulecie, Warszawa 2017
Filipowska Sylwia, Obraz dziewiętnastowiecznego Stambułu w polskiej i tureckiej literaturze wspomnieniowej, Kraków 2017
Fleischer Cornell H., Bureaucrat and Intellectual in the Ottoman Empire: The Historian Mustafa Ali (1541-1600), Princeton 1986
Floy Maurice, Mantran Robert, Stambuł w czasach Sulejmana Wspaniałego, Warszawa 2014
Goodwin Godfrey, Prywatny świat kobiet otomańskich, Warszawa 2008
Gumilow Lew, Dzieje Dawnych Turków, Warszawa 1972
Hanioğlu M. Şükrü, A Brief History of the Late Ottoman Empire, Princeton-Oxford 2008
Kaim Agnieszka Ayşen, Ludzie dwóch kultur. Wybrane przypadki transgresji kulturowej Polaków w Imperium Osmańskim w XVII, XVIII i XIX wieku, Warszawa 2020
Kinross Lord, Atatürk. The Rebirth of a Nation, Nicosia 1981
Kołodziejczyk Dariusz, Imperium Osmańskie w XVI wieku : kilka uwag o potencjale demograficznym i gospodarczym, Warszawa 1987
Kołodziejczyk Dariusz, Kilka uwag o handlu polsko-tureckim w XVI wieku, Warszawa 1989
Kołodziejczyk Dariusz, Podole pod panowaniem tureckim. Ejalet Kamieniecki 1672-1699, Warszawa 1994
Korobeinikov Dimitri, Byzantium and the Turks in the thirteenth century, New York 2014
Lewis Bernard, Narodziny nowoczesnej Turcji, Warszawa 1972
Łątka Jerzy S., Praojcowie Turków. Pasza Mustafa Dżelaleddin (1826-1876) i Lehli Hajreddin (1833-1914). Koleje życia dwóch Polaków, którzy w Imperium Osmańskim stali się inspiratorami kształtowania ideologii narodu tureckiego, co spowodowało zaistnienie w 1923 roku Republiki Turcji, Kraków 2021
Majda Tadeusz (red.), Leksykon wiedzy o Turcji, Warszawa 2003
Merriman Roger Bigelow, Sulejman Wspaniały 1520-1566, Oświęcim 2016
Lewis Raphaela, Życie codzienne w Turcji osmańskiej, Warszawa 1984
Mango Andrew, Atatürk, London 1999
Pajewski Janusz, Buńczuk i koncerz, Z dziejów wojen polsko-tureckich, Warszawa 1978
Pierce Leslie, The Imperial Harem. Women and Sovreignty in the Ottoman Empire, New York 1993
Podhorodecki Leszek, Chanat krymski i jego stosunki z Polską w XV-XVIII w., Warszawa 1987
Podhorodecki Leszek, Tatarzy, Warszawa 1971
Price M. Philips, A history of Turkey. From Empire to Republic, London 1961
Smardzic Radovan, Mehmet Sokolovic, Łódź 1982
Stone Norman, Turkey. A Short History, London 2012
Wituch Tomasz, Tureckiej przemiany. Dzieje Turcji 1878-1923, Warszawa 1980
Źródła:
Arakel z Tebryzu, Księga dziejów, wstp. W. Hensel, Warszawa 1981
Arif Ali, Daniszmendname. Księga czynów Melika Daniszmenda, (przekł. M. łabędzka-Koecherowa, T. Majda), Warszawa 1980
Ewlija Czelebi, Księga podróży Ewliji Czelebiego, red., wyb. Z. Abrahamowicz, Warszawa 1969
Halide Edip Adıvar, Memoirs, İstanbul 1994
Kałużyński Stanisław (wyd., red.), Tajna historia Mongołów, Warszawa 1970
Kara Mustafa pod Wiedniem. Źródła muzułmańskie do dziejów wyprawy wiedeńskiej 1683 roku, przeł. opr. Z. Abrahamowicz, Kraków 1973
Kołodziejczyk Dariusz (red.), Orzeł i Półksiężyc. 600 lat polskiej publicystyki poświęconej Turcji. Zbiór tekstów źródłowych, Warszawa 2014
Konstanty z Ostrowicy, Pamiętniki Janczara czyli Kronika turecka Konstantego z Ostrowicy napisana między r. 1496 a 1501, (wyd.) J. Łoś, Kraków 1912 (Middleton 2015)
Miaskowski Wojciech, Wielka legacja Wojciecha Miaskowskiego do Turcji w 1640 r., opr. A. Przyboś, Warszawa 1985
Pilsztynowa Regina Salomea z Rusieckich, Proceder podróży i życia mego awantur, red. wstp. R. Pollak, Kraków 1957
Saz Leyla, The Imperial Harem of the Sultans. Daily Life at the Ciragan Palace during the 19th Century. Memoirs of Leyla (Saz) Hanimefendi, Istanbul 1994
Trzy relacje z polskich podróży na Wschód muzułmański w pierwszej połowie XVII wieku, wstp. oprac. A. Walaszek, Kraków 1980
Václav Vratislav z Mitrovic, Przygody Václava Vratislava z Mitrovic, jakich on w głównym mieście tureckim Konstantynopolu zaznał, jako pojmany doświadczył, a po szczęśliwym do kraju rodzinnego powrocie w Roku Pańskim 1599 spisał, przekł. wstp. D. Reychamnowa, Warszawa 1983
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: