Dzieje narodu żydowskiego od starożytności do Haskali 3600-7-HE1-DNZ(Z)
Wykład obejmuje w porządku chronologicznym następujące zagadnienia:
1) Ogólne wprowadzenie do tekstów źródłowych: Biblii, apokryfów, dokumentów epigraficznych i literatury rabinicznej. Ludy i ziemie dziejów biblijnych. Geografia i archeologia biblijna. Metody krytycznej lektury tekstów źródłowych.
2) Pięcioksiąg: Prahistoria biblijna (Rdz 1-11); Historia Patriarchów (Rdz 12-50); Wyjście z Egiptu; Zawarcie przymierza i droga do Kanaanu. Osadnictwo izraelskie w Kanaanie (Joz - Sdz). Religia i kultura kananejska.
3) Powstanie i podział królestwa (1-2 Sm , 1 Krl). Życie codzienne w starożytnym Izraelu. Kult religijny publiczny i prywatny w starożytnym Izraelu. Wielcy prorocy VIII w. p.n.e.
4) Próby reform i upadek monarchii Izraela i Judy. judzkiego. Historia deuteronomistyczna. Literatura okresu niewoli babilońskiej.
5) Powrót i odbudowa - okres Perski. Powygnaniowa społeczność żydowska. Edukacja i formacja religijna.
6) Hellenizacja i okres rzymski. Powstanie Machabejskie . Dynastia hasmonejska i herodiańska. Pierwsza i druga wojna żydowska. Rozwój diaspory.
7) Średniowiecze: Żydzi w chrześcijańskiej Europie (Aszkenazi). Żydzi w średniowiecznym świecie arabskojęzycznym . Punkt zwrotny: wypędzenie z Hiszpanii . Średniowieczny mistycyzm żydowski
8) Okres wnowożytny (XVI-XVIII wiek): Judaizm i nauka w epoce odkryć . Historia chasydyzmu (początki i rozwój). Żydzi i judaizm we nowożytnym Nowym Świecie (Ameryka Środkowa i Północna) i Ameryce Północnej. Żydzi w Imperium Osmańskim .
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
Rodzaj przedmiotu
Ogólnie: obowiązkowe fakultatywne ogólnouniwersyteckie | W cyklu 2024Z: ogólnouniwersyteckie fakultatywne obowiązkowe |
Tryb prowadzenia
Efekty kształcenia
WIEDZA
- ma uporządkowaną wiedzę szczegółową o historii Żydów i Izraela [K_W06].
- ma uporządkowaną wiedzę szczegółową o zagadnieniach społeczno-kulturowych Izraela w zakresie środowiska naturalnego, sytuacji etnicznej, demograficznej i politycznej [K_W09].
- zna i rozumie podstawowe metody analizy i interpretacji różnych wytworów kultury właściwe dla wybranych teorii i szkół badawczych w zakresie studiów nad kulturą oraz literaturoznawstwa, religioznawstwa i historii [K_W18].
UMIEJĘTNOŚCI
- potrafi wskazać źródła różnic kulturowych w Izraelu i w diasporze żydowskiej [K_U02].
- potrafi zastosować wiedzę z zakresu historii Izraela i Żydów do analizy i interpretowania wydarzeń współczesnego świata [K_U04].
- potrafi zastosować wiedzę z zakresu problematyki społeczno-kulturowej w typowych sytuacjach profesjonalnych [K_U09].
- posiada umiejętność prezentacji zagadnień szczegółowych z zakresu problematyki kulturowej judaizmu i Izraela w języku polskim oraz w języku hebrajskim z uwzględnieniem tradycji intelektualnej judaizmu i Izraela [K_U21].
KOMPETENCJE SPOŁECZNE
- rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie [K_K01].
- ma świadomość odmienności kulturowej i jej źródeł religijnych, filozoficznych, obyczajowych i historycznych oraz jej znaczenia dla rozumienia współczesnego świata [K_K05].
- widzi potrzebę prowadzenia dialogu międzykulturowego [K_K06].
- ma świadomość znaczenia kultury Izraela w kulturze światowej [K_K07].
Kryteria oceniania
Końcowa ocena zaliczająca jest średnią obliczoną na podstawie ocen z egzaminu końcowego (testu), eseju lub referatu oraz obecności i aktywności na zajęciach.
Literatura
The Cambridge History of Ancient Judaism, t. III i IV, Cambridge 1999-2006.
M. Liverani, Israel’s history and the history of Israel, London 2005
M. Goodman, Rzym i Jerozolima [Rome and Jerusalem], Warszawa 2007;
Jewsih Daily Life in Roman Palestine, ed. C. Hezser, Oxford 2010;
J. Magness, The Archaeology of the Holy Land : From the Destruction of Solomon's Temple to the Muslim Conquest, Cambridge - New York 2012.
B. Wellman, History of the Jews: an Enthralling Guide from Ancient Times to the Present. EH Jolen, 2023.
A.T. Levenson (ed.), The Wiley-Blackwell History of Jews and Judaism. Wiley 2012.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: