Podstawy socjologii 3402-21PSOZ
Główne tematy:
1. Tematy wprowadzające: Powstanie socjologii jako osobnej dyscypliny naukowej. Socjologia polska na tle wydarzeń historycznych. Socjologia jako nauka humanistyczna, człowiek z perspektywy nauk humanistycznych i nauk przyrodniczych. Procesy socjalizacji. Socjobiologia a nauki społeczne. Socjologiczne spojrzenie na problematykę kultury. Socjologia a antropologia kulturowa. Kształtowanie się kultury pod wpływem określonych warunków społecznych na przykładzie koncepcji S. Czarnowskiego.
2. Więź społeczna, role społeczne, grupy społeczne. Konflikty ról, konsekwencje uczestnictwa jednostki w różnych grupach i pełnienia różnych ról społecznych. Grupy odniesienia - ich rodzaje i oddziaływanie na jednostkę. Problematyka narodu, europejska historia tego fenomenu socjologicznego, specyfika więzi narodowej, ksenofobia, konflikty o podłożu narodowym. Stereotypy społeczne i ich znaczenie dla procesów kształtowania wizerunku. Odniesienie ogólnej problematyki narodu do obszaru polskiego.
3. Osobowość człowieka z socjologicznej perspektywy, kształtowanie się osobowości pod wpływem określonych warunków społecznych, na przykładzie teorii osobowości autorytarnej. Styl wychowania a osobowość (typ człowieka) na przykładzie koncepcji F. Znanieckiego.
Rodzaj przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
Literatura
Lektury do egzaminu z przedmiotu "Podstawy socjologii", rok akademicki - 2008/2009:
1. S. Ossowski, Dzieła, t. 3 - Z zagadnień psychologii społecznej, (Warszawa 1966, PWN), "Wstęp", rozdz. 1 - 4 oraz rozdz. Analiza socjologiczna pojęcia ojczyzny.
2. Stanisław Ossowski, Dzieła, t. 2 - Więź społeczna i dziedzictwo krwi (Warszawa 1966, PWN), rozdz. 2, s. 59-82.
3. E. Durkheim, Zasady metody socjologicznej, (Warszawa, PWN, 1968), rozdz.: Wstęp do drugiego wydania", s. 7-25 oraz rozdz. 1, s. 29-42.
4. Emile Durkheim, Typy samobójstw [w:] J. Szacki, Durkheim, (Warszawa, Wiedza Powszechna, 1964), s. 163-192
5. K. Kiciński, Popaździernikowa socjologia, w: "Kultura i Społeczeństwo" 1998, nr 1.
6. Edward Shils, Tradycja, [w]: Tradycja i nowoczesność, red. J. Kurczewska, J. Szacki, wyd. Czytelnik, Warszawa 1984, s. 30-54.
7. Stefan Czarnowski, Ludzie zbędni w służbie przemocy, [w]: tegoż, Dzieła, t.2, Warszawa 1956
8. A. Hertz, Drużyna wodza, w: "Przegląd Socjologiczny 1937, t. 5, lub przedruk, w: Szkice o totalitaryzmie, PWN, Warszawa 1994, s.153-266.
9. E. Goffman, Piętno, Gdańsk 2005, rozdz. 1 Piętno a tożsamość społeczna.
10. Zbigniew Bokszański, Tożsamości zbiorowe, rozdz. 1,2, Warszawa 2005.
11. Margaret Mead, Kultura i tożsamość, PWN, Warszawa 1978, "Wstęp" i rozdz. 1., s. 25-64.
12. Małgorzata Melchior, z książki Zagłada a tożsamość (Warszawa 2004) podrozdział "Tożsamość jednostki - rozróżnienia pojęciowe" (s. 389 - 407).
13. L. Coser, Społeczne funkcje konfliktu, w: Elementy teorii socjologicznych, red. W. Derczyński, A. Jasińska-Kania, J. Szacki lub, w: Lektury Studenckie, SKN, zeszyt 4-5-6 (nadbitka dostępna w bibliotece ISNS).
14. M. Ossowska, Koncepcja pokolenia, w: "Studia Socjologiczne" 1963, nr 2 (przedruk, w: M. Ossowska, O człowieku, moralności i nauce: miscellanea (Warszawa, PWN, 1983), s. 500-503.
15. R. Merton, Teoria socjologiczna i struktura społeczna, PWN, Warszawa 1982, rozdz. VI, s. 195-223 oraz rozdz. XI, s. 335-384 i 427-429.
16. Antonina Kłoskowska, Modele społeczne i kultura masowa, [w:] "Przegląd Socjologiczny" 1959, t.13, zeszyt. 2, s.46-71, (lub przedruk [w:] Z historii i socjologii kultury", PWN, Warszawa 1969, s.420-450).
17. P. L. Berger, T. Luckman, Społeczne tworzenie rzeczywistości, PIW, Warszawa 1983, s. 202-262
18. Zygmunt Bauman-, Socjologia, rozdz.: 1. "Obcy", 9. "Naród i państwo", Poznań 1996.
Lektury zalecane:
Podręczniki:
1. Barbara Szacka, Wstęp do socjologii, Wyd. Oficyna Naukowa, Warszawa 2003.
2. Piotr Sztompka, Socjologia, Analiza społeczeństwa, Wyd. Znak, Kraków 2002.
3. Anthony Giddens, Socjologia, PWN, Warszawa 2004.
Fragmenty książek:
1. F. Znaniecki, Ludzie teraźniejsi a cywilizacja przyszłości, (Warszawa, PWN, 1974), cz.2, rozdz. I Osobowość społeczna, s. 101-140.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: