Klasyczne teorie socjologiczne 3402-21KTS
Wykład służy prezentacji podstawowych sposobów rozumienia wątków i problemów w ramach klasycznych teorii socjologicznych. W ramach wykładu przedstawione są teorie głównych socjologów XIX wieku i pierwszej połowy XX w.
Ćwiczenia służą prezentacji najważniejszych klasycznych stanowisk teoretycznych w socjologii. Celem ćwiczeń jest zapoznanie studentów z materiałem źródłowym wybranych tekstów socjologicznych, które podejmują teoretyczną refleksję nad społeczeństwem. Wybrane lektury to zbiór tekstów najważniejszych przedstawicieli nauk społecznych XIX w. i pierwszej połowy XX wieku.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Student prezentuje podstawowe pojęcia, nurty i ich przedstawicieli w klasycznej myśli socjologicznej.
Student wyprowadza szczegółowe wnioski na podstawie ogólnych twierdzeń teoretycznych.
Student krytycznie omawia poszczególne koncepcje teoretyczne w odniesieniu do współczesnych zjawisk społecznych.
Dyskutowanie na forum publicznym pozwala studentowi na ćwiczenie umiejętności prezentacji i obrony własnych założeń analitycznych w konfrontacji z różnorodnością opinii.
Kryteria oceniania
Zajęcia dydaktyczne - 30/30
Przygotowanie się do zajęć: czytanie lektur i analiza, przygotowanie ew. referatów - 70
Przygotowanie się do egzaminu / zaliczenia - 50
Łączny nakład pracy studenta w godz. - 180
Kryteria oceniania:
- ocena ciągła (obecność na zajęciach, przygotowanie się do zajęć, aktywność na zajęciach), opcjonalnie referaty i kolokwia (zakres wiedzy z ćwiczeń)
- maksymalnie 2 nieobecności nieusprawiedliwione na ćwiczeniach
Forma egzaminu:
- egzamin ustny z całości przedmiotu (zakres wiedzy z ćwiczeń i wykładów)
- możliwość egzaminu/zaliczenia w formie zdalnej, jeśli będzie taka uzasadniona potrzeba
Literatura
Lektury do wykładu:
1. Jerzy Szacki, Historia myśli socjologicznej, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 2002.
2. Jonathan H. Turner, Struktura teorii socjologicznej, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 2004.
Tematy wykładowe:
1. Co to jest teoria socjologiczna?
2. Pozytywizm - August Comte.
3. Ewolucjonizm - Herbert Spencer.
4. Teoria konfliktu - Karol Marks.
5. Teorie psychologistyczne.
6. Socjologizm - Emile Durkheim.
7. Socjologia humanistyczna - Ferdinand Toennies.
8. Socjologia humanistyczna c.d. - Georg Simmel.
9. Socjologia humanistyczna c.d. - Max Weber.
10. Teoria Vilfredo Pareto.
11. Teoria Pitirima Sorokina.
12. Kulturalizm - Florian Znaniecki.
13. Interakcjonizm i pragmatyzm społeczny - Charles Horton Cooley, William Thomas, George Herbert Mead.
14-15. Funkcjonalizm - Talcott Parsons i Robert King Merton.
Lektury na ćwiczenia:
1. E. Durkheim – „Solidarność mechaniczna i organiczna”, w: J. Szacki, Durkheim.
2. E. Durkheim – „Próba określenia zjawisk religijnych”, „Narodziny świętości”, „Socjologiczna teoria poznania”, w: J. Szacki, Durkheim.
3. F. Toennies – „Wspólnota i społeczeństwo jako typy więzi międzyludzkich”, w: Elementy teorii socjologicznych (dalej: ETS)
4. G. Simmel – Socjologia, r. 1 i 3 z części I oraz r. 1 z części II.
5. M. Weber – Gospodarka i społeczeństwo, tłum. D. Lachowska, ss. 345-354.
6. M. Weber – Gospodarka i społeczeństwo, ss. 410-442.
7. M. Weber – Gospodarka i społeczeństwo, ss. 1015-1079 (oraz „Podstawowe pojęcia...” ss. 5-42).
8. V. Pareto – Uczucia i działania. Fragmenty socjologiczne (red. A. Kojder), ss. 20-26, 49-58, 83-86, 276-282.
9. P. Sorokin – Social and Cultural Dynamics, vol. I, ss. 48-96.
10-11. William I. Thomas – „Definicja sytuacji”, w: ETS; F. Znaniecki – „Fakty i teorie socjologii”, „Rozróżnienie faktów przyrodniczych i kulturowych”, „Humanistyczny współczynnik faktów kulturowych”, „Grupy społeczne jako wytwory uczestniczących w nich jednostek”, „Wartości jako przedmioty kulturowe” w: Szacki, Znaniecki
12. W. Thomas, F. Znaniecki – „Dezorganizacja a reorganizacja”, w: ETS
13. H. Blumer – „Implikacje socjologiczne myśli George’a Herberta Meada”, w: ETS
14. T. Parsons, N. Smelser – Funkcjonalne zróżnicowanie społeczeństwa”, w: ETS
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: