Społeczna i prawna sytuacja dziecka 3402-10SPDL-OG

Przedmiot obejmuje dwa główne wątki tematyczne: prawa dzieci (polskie i międzynarodowe regulacje prawne wraz z ich funkcjonowaniem w praktyce) oraz społecznie konstruowany obraz dziecka i dzieciństwa. Studenci w ramach zajęć zapoznają się z podstawowymi międzynarodowymi i krajowymi regulacjami prawnymi obowiązującymi dotyczącymi dzieci. W ramach socjologicznych wątków tematycznych studenci poznają historię kształtowania się dzieciństwa jako specyficznej kategorii społecznej oraz zapoznają się ze współczesnymi badaniami i społecznymi dyskursami poświęconymi dzieciństwu.
Omówione zostaną między innymi następujące kwestie:
zmieniająca się w historii koncepcja dziecka i dzieciństwa,
prawa dziecka w świetle międzynarodowych konwencji i regulacji krajowych, instytucje zajmujące się ochroną praw dziecka, sytuacja dziecka w różnych epokach i kulturach, analiza socjologiczna współczesnego dzieciństwa w różnorodnych obszarach życia społecznego (w tym m.in. w rodzinie, w grupie rówieśniczej, w instytucjach edukacyjnych, na rynku konsumenckim), kultura masowa przeznaczona dla dzieci, patologie dzieciństwa.

W cyklu 2023L:

Przedmiot obejmuje dwa główne wątki tematyczne: prawa dzieci (polskie i międzynarodowe regulacje prawne wraz z ich funkcjonowaniem w praktyce) oraz społecznie konstruowany obraz dziecka i dzieciństwa. Studenci w ramach zajęć zapoznają się z podstawowymi międzynarodowymi i krajowymi regulacjami prawnymi obowiązującymi dotyczącymi dzieci. W ramach socjologicznych wątków tematycznych studenci poznają historię kształtowania się dzieciństwa jako specyficznej kategorii społecznej oraz zapoznają się ze współczesnymi badaniami i społecznymi dyskursami poświęconymi dzieciństwu.
Omówione zostaną między innymi następujące kwestie: zmieniająca się w historii koncepcja dziecka i dzieciństwa, prawa dziecka w świetle międzynarodowych konwencji i regulacji krajowych, instytucje zajmujące się ochroną praw dziecka, sytuacja dziecka w różnych epokach i kulturach, analiza socjologiczna współczesnego dzieciństwa w różnorodnych obszarach życia społecznego (w tym m.in. w rodzinie, w grupie rówieśniczej, w instytucjach edukacyjnych, na rynku konsumenckim), kultura masowa przeznaczona dla dzieci, patologie dzieciństwa.

W cyklu 2024L:

Przedmiot obejmuje dwa główne wątki tematyczne: prawa dzieci (polskie i międzynarodowe regulacje prawne wraz z ich funkcjonowaniem w praktyce) oraz społecznie konstruowany obraz dziecka i dzieciństwa. Studenci w ramach zajęć zapoznają się z podstawowymi międzynarodowymi i krajowymi regulacjami prawnymi obowiązującymi dotyczącymi dzieci. W ramach socjologicznych wątków tematycznych studenci poznają historię kształtowania się dzieciństwa jako specyficznej kategorii społecznej oraz zapoznają się ze współczesnymi badaniami i społecznymi dyskursami poświęconymi dzieciństwu.
Omówione zostaną między innymi następujące kwestie: zmieniająca się w historii koncepcja dziecka i dzieciństwa, prawa dziecka w świetle międzynarodowych konwencji i regulacji krajowych, instytucje zajmujące się ochroną praw dziecka, sytuacja dziecka w różnych epokach i kulturach, analiza socjologiczna współczesnego dzieciństwa w różnorodnych obszarach życia społecznego (w tym m.in. w rodzinie, w grupie rówieśniczej, w instytucjach edukacyjnych, na rynku konsumenckim), kultura masowa przeznaczona dla dzieci, patologie dzieciństwa.

Tryb prowadzenia

w sali

Koordynatorzy przedmiotu

W cyklu 2023L:

Anna Krajewska
Małgorzata Malińska

W cyklu 2024L:

Anna Krajewska

Rodzaj przedmiotu

W cyklu 2023L:

fakultatywne

Ogólnie:

fakultatywne
ogólnouniwersyteckie

W cyklu 2024L:

fakultatywne

Efekty kształcenia

Student charakteryzuje podstawowe prawa dziecka zawarte w dokumentach krajowych i międzynarodowych
Student identyfikuje wiedzę na temat przemian dzieciństwa oraz współczesnych zjawisk kulturowych dotyczących dzieciństwa
Student potrafi prawidłowo wyjaśnić procesy wychowawcze i ich skutki
Student potrafi analizować przyczyny i skutki nierówności edukacyjnych, wykluczenia oraz patologii dotyczących dzieci
Student jest wrażliwy na dziecięce potrzeby, wypełnianie obowiązków przez dorosłych wobec dziecka oraz łamanie ich praw
Student wykazuje kreatywność w tworzeniu projektów uwzględniających dziecko jako uczestnika przestrzeni publicznej

Kryteria oceniania

Podstawą oceny z przedmiotu będzie esej na wybrany przez studenta temat (konsultacja z prowadzącą) oraz obecność na zajęciach (dopuszczalne są 2 nieobecności).

Praktyki zawodowe

Literatura

Aries P., Historia dzieciństwa, Wydawnictwo Marabut, Gdańsk, 1995
Smolińska-Theiss B., Dzieciństwo w małym mieście, Wydział Pedagogiczny, Uniwersytet Warszawski, Warszawa 1993
Bińczycka J. (red.), Prawa dziecka, deklaracje i rzeczywistość, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków, 1999
Bińczycka J., Smolińska-Theiss B., Wymiary dzieciństwa, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2005
Bogunia-Borowska M. (red.), Dziecko w świecie mediów i konsumpcji, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2006
Corsaro W., The Sociology of Childhood, Sage Publications 2014
D., Dziecko w dawnej Polsce, Wydawnictwo Żołądź-Strzelczyk Poznańskie, Poznań, 2002
Fields D., Dorośli zbyt wcześnie, przekład K. Wojciechowski, Wydawnictwo Vocation, Warszawa, 1994
Illich I., Społeczeństwo bez szkoły, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa, 1976
Janion M., Chwin S. (red.), Dzieci, Wydawnictwo Morskie, Gdańsk, 1988
Kline S. , The Play of the Market : On the Internalization of Children’s Culture [w:] Theory, Culture & Society, SAGE, London, Vol. 12 (1995)
Kline S., Limits to the Imagination:Marketing and Children Culture [w:] I. Agus, S. Jhally (eds.), Cultural Politics in Contemporary America, London, 1989
Kossowski P., Dziecko i reklama telewizyjna, Wydawnictwo Akademickie Żak, Warszawa, 1999
Łaciak B. (red.), Dzieciństwo we współczesnej Polsce. Charakter przemian, Wydawnictwo Akademickie “Żak”, Warszawa 2013
Łaciak B. (red.), Dziecko we współczesnej kulturze medialnej, Instytut Spraw Publicznych, Warszawa 2003
Łaciak B. (red.), Nowe społeczne wymiary dzieciństwa, Wydawnictwo Akademickie “Żak”, Warszawa 2011
Łaciak B., Świat społeczny dziecka, Wydawnictwo Akademickie “Żak”, Warszawa 1999
Mattews H., Taylor M., Oercy-Smith B., Limb M., The Unacceptable Flaneur. The Shopping Mall as a Teenage Hangout [w:] Childhood, SAGE Publications, London, vol. 7(3), 2000
Matyjas B., Dzieciństwo w kryzysie. Etiologia zjawiska, Wydawnictwo Akademickie Żak, Warszawa 2008
Mayall B., A History of Sociology of Childhood, Institute of Education Press, 2013
Mead M., Dojrzewanie na Samoa, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1986
Melosik Z., Postmodernistyczne kontrowersje wokół edukacji, Wydawnictwo EDYTOR, Toruń-Poznań, 1995
Montgomery H., An Introduction to Childhood. Anthropological Perspectives on Children’s Lives, Wiley-Blackwell, 2009
Obrębska M., Semantyka dzieciństwa: od nieobecności do odrębności, Studia Kulturoznawcze, nr1/2011
Smolińska-Theiss B., Dzieciństwo jako status społeczny. Edukacyjne przywileje dzieci klasy średniej, Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej, Warszawa 2014
Szacka B. (red.), Polska dziecięca, IS UW, Warszawa, 1987
Szlendak T., Zaniedbana piaskownica. Style wychowania małych dzieci a problem nierówności szans edukacyjnych, ISP, Warszawa, 2003
Śliwerski B., Antypedagogika [w:] Kwartalnik Pedagogiczny, nr 1 (1990)
Wołoszyn S., Korczak, Wiedza Powszechna, Warszawa, 1982
Zelizer V., Kids and Commerce [w:] Childhood, SAGE Publications, London, vol. 9(4), 2002

Więcej informacji

Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 3402-10SPDL-OG w USOSweb