Pedagogika społeczna 3401-RL12PSR
Pedagogika społeczna jest obszarem wiedzy społecznie użytecznej, możliwej do wykorzystania we wszystkich obszarach profesjonalnie pojmowanej pracy środowiskowej i pracy w instytucjach o charakterze wychowawczym – edukacyjnych, opiekuńczych, resocjalizacyjnych, socjalno – pomocowych.
W ramach cyklu wykładów przewidzianych harmonogramem studiów podjęte zostaną następujące zagadnienia:
Kwestie historyczno – teoretyczne - rys historyczny kształtowania pedagogiki społecznej w Polsce i na świecie – (filozofia społecznego pragmatyzmu i humanitaryzmu, idea sprawiedliwości społecznej), refleksja historyczna nad rozwiązywaniem problemów społecznych (od dobroczynności do idei wsparcia społecznego), fazy przeobrażeń pedagogiki społecznej – między myślą a rzeczywistością, główne stanowiska teoretyczne w polskiej i niemieckiej pedagogice społecznej.
Kwestie polityczno – społeczne – przeobrażenia i zagrożenia społeczne w dobie globalizacji, wirtualizacji, unifikacji wzorów kulturowych; zjawisko upośledzenia społecznego jako efekt procesów transformacji ustrojowej – marginalizacja i wykluczenie społeczne.
Teoria i praktyka rozwiązywania problemów społecznych - sposoby rozwiązywania problemów społecznych w wymiarze globalnym i lokalnym, teoria i praktyka działania społecznego, prognozowanie i projektowanie zmiany społecznej.
Wykaz tematów realizowanych na ćwiczeniach obejmuje następujące zagadnienia – teoretyczno wprowadzające (geneza przedmiot i zadania pedagogiki społecznej – podstawowe pojęcia: diagnoza społeczna, profilaktyka, kompensacja, pomoc, opieka; pojęcie środowiska i typologia środowisk), przegląd podstawowych środowisk wychowawczych (rodzina jako środowisko wychowawcze – problemy dezorganizacji i przemiany funkcji rodziny; rodzinne i instytucjonalne formy opieki zastępczej i całkowitej, kierunki przemian środowiska wychowawczego szkoły – szkoła środowiskowa czy elitarna, przymus i przemoc w szkole; grupa rówieśnicza jako środowisko wychowawcze; środowisko lokalne – przeobrażenia i przemiany), wybrane zagadnienia pracy społeczno – edukacyjnej w środowisku otwartym (animacja kulturalna, pomoc „dzieciom ulicy”, akcja i projekt społeczny itp.; pedagogika społeczna wobec największych wyzwań współczesności (ubóstwo kulturowe i nędza materialna jako zjawiska towarzyszące przemianom cywilizacyjnym – bezrobocie, bezdomność, żebractwo, nowe ubóstwo itp., agresja i nietolerancja jako mechanizmy zagrożenia ładu społecznego, pedagogika społeczna wobec problemów starości
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Efekty kształcenia
Po zakończeniu ćwiczeń student:
WIEDZA
1. Dysponuje podstawowym zasobem wiedzy z zakresu pedagogiki społecznej.
UMIEJĘTNOŚCI
1. Potrafi zdefiniować i wyjaśnić uwarunkowania problemów psychospołecznych i pedagogicznych różnych grup wiekowych.
2. Potrafi wskazać rozwiązania problemów społecznych i wychowawczych różnych grup wiekowych.
3. Samodzielnie poszukuje i korzysta z materiałów poszerzających wiedzę wyniesioną z zajęć.
KOMPETENCJE SPOŁECZNE
1. Potrafi prezentować swoje poglądy dotyczące kwestii społecznych.
2. Nawiązuje współpracę w grupie.
Kryteria oceniania
1. Obecność na wykładach i ćwiczeniach.
2. Ocena ciągła – na podstawie przygotowania do każdych ćwiczeń i aktywności (znajomość literatury oraz udział w dyskusji: panelowej i grupowej) oraz ustna prezentacja samodzielnie przygotowanego materiału.
3. Test zaliczeniowy sprawdzający opanowanie treści programowych z wykładu oraz z ćwiczeń.
Zaliczenie ćwiczeń:
frekwencja( 0.3), ocena aktywności i przygotowania (0.4), ocena prezentacji (0.3).
Zaliczenie przedmiotu (egzamin) składa się z następujących elementów:
Ocena z ćwiczeń 0.3
Frekwencja na wykładach 0.3
Wynik testu 0.4
Literatura
Dzieci i młodzież wobec agresji i przemocy, red. A. Brzezińska i E. Hornowska, Warszawa 2004.
B. Jedlewska, Animatorzy kultury wobec wyzwań edukacyjnych, Lublin 2001.
M. Kaczmarek, Zmiana paradygmatu w opiece zastępczej [w:] Pomoc dzieciom i rodzinie w środowisku lokalnym. ISP, Warszawa 2005.
M. Kolankiewicz, Zagrożone dzieciństwo. Rodzinne i instytucjonalne formy opieki. WsiP, Warszawa 1998
W. Kołak, Jak pomagamy dzieciom ulicy, A. Dańko, Przywrócić szanse. Studium o Środowiskowych Ogniskach Wychowawczych [w:] Dzieci gorszych szans, red. B. Głowacka, T. Pilch, Warszawa 2001.
W. Kozek, Bezrobocie jako zjawisko społeczne [w:] Wymiary życia społecznego pod red. M. Marody, Warszawa 2004.
A. Kwak, Rodzina w dobie przemian. Małżeństwo i kohabitacja. Warszawa 2005.
E. Marynowicz – Hetka, Pedagogika społeczna. T.I/II PWN 2006..
Pedagogika społeczna, pod red. T. Pilcha i I. Lepalczyk, Warszawa 1996.
M. Okólski, Demografia zmiany społecznej, Warszawa 2004
T. Pilch, Spory o szkołę, Warszawa 1999.
A. Radziewicz – Winnicki, Pedagogika społeczna, Warszawa 2008.
A. Rosół, Zjawiska patologiczne w szkole a reforma oświaty, [w:] Polska szkoła: system oświatowy w procesie przebudowy. Częstochowa – Katowice 1999.
P. Rybicki, Struktura społecznego świata, PWN, Warszawa 1979,
Z. Szarota, Aktualny system instytucjonalnej pomocy człowiekowi staremu, Auxilium sociale 1997, nr 3/4
R. Wroczyński, Pedagogika społeczna, Warszawa 1985
E. Wysocka, Oblicza współczesnej młodzieży: cechy, dążenia, zagrożenia i problemy. „Pedagogika społeczna” 2001, nr 1.
Więcej informacji
Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: