Resocjalizacja i reintegracja społeczna 3401-3R13RESz
Zadaniem przedmiotu jest prezentacja zagadnień związanych z szeroko rozumianą problematyką resocjalizacji i reintegracji społecznej. Obejmuje dwie formy zajęć: wykład i konwersatorium. W ramach wykładu zostanie przedstawiona następująca problematyka:
• podstawowe pojęcia z zakresu resocjalizacji i reintegracji społecznej,
• fazy, zasady, strategie wychowania resocjalizującego
• odpowiedzialność nieletnich przed sądem rodzinnym i karnym,
• instytucje wychowania resocjalizującego,
• system penitencjarny,
• wybrane zagadnienia metodyki wychowania resocjalizującego oraz diagnostyki resocjalizacyjnej
• podstawy tworzenia i weryfikacji Indywidualnego Programu Resocjalizacji.
W części wstępnej przedstawiane są podstawowe pojęcia z zakresu resocjalizacji, takie jak: socjalizacja, nieprzystosowanie/wykolejenie społeczne, wychowanie resocjalizujące. Następnie prezentowane są fazy, zasady i strategie resocjalizacji, a także wybrane współczesne podejścia do niej. Akcentowany jest interdyscyplinarny charakter resocjalizacji. Ponadto, przedmiotem zajęć jest: funkcjonowanie systemu resocjalizacji w środowisku otwartym i zamkniętym. Prezentacja aspektów diagnostycznych (rodzaje diagnozy i prawidłowy przebieg procesu diagnostycznego), a także metodycznych (metody wychowania resocjalizującego i ich aktualna użyteczność) służyć mają kształtowaniu umiejętności tworzenia Indywidualnego Programu Resocjalizacji.
Konwersatorium służy poszerzeniu prezentowanych na wykładzie zagadnień, wspólnej interpretacji i praktycznemu utrwaleniu wiadomości, a także zdobyciu praktycznych umiejętności w zakresie pracy resocjalizacyjnej w środowisku otwartym i zamkniętym.
Zajęcia będą poświęcone następującym zagadnieniom:
• działania państwa w zakresie reintegracji społecznej (Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia, Krajowy Program Zabezpieczenie Społeczne);
• funkcjonowanie wymiaru sprawiedliwości i instytucji resocjalizacyjnych;
• modele instytucji więziennej (deprywacyjny, kumulatywny);
• negatywne skutki izolacji penitencjarnej,
• podkultura zakładowa (pojęcie, geneza i rozwój, etiologia w świetle wybranych modeli teoretycznych, funkcje);
• pogłębienie wiadomości z zakresu metodyki i diagnostyki resocjalizacyjnej;
• zasady tworzenia, zawartość i weryfikacja Indywidualnego Programu Resocjalizacji.
Akcentowane jest zrozumienie funkcjonowania systemu resocjalizacji, spełniającego wymagania współczesnego świata oraz metodyki wychowania resocjalizującego. Kształtowana jest także umiejętność właściwej interpretacji przepisów prawnych, regulujących postępowanie z nieletnimi, zwłaszcza w zakresie tworzenia i weryfikacji Indywidualnego Programu Resocjalizacji.
Szacunkowa liczba godzin, jakie studenci powinni przeznaczyć na osiągnięcie efektów uczenia się:
wykład - 30 godzin kontaktowych
konwersatorium - 30 godzin kontaktowych
praca samodzielna – 25 godzin
przygotowanie prezentacji multimedialnej – 25 godzin
przygotowanie do zaliczenia i egzaminu - 25 godzin
RAZEM: 135 godzin
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Efekty kształcenia
Po zakończeniu procesu uczenia student, na podstawie zgromadzonej wiedzy:
• definiuje podstawowe pojęcia z zakresu resocjalizacji i reintegracji społecznej
• opisuje cele, zadania i organizację pracy instytucji wymiaru sprawiedliwości i wychowania resocjalizującego
• określa kryteria prawidłowo sporządzonego, racjonalnego Indywidualnego Programu Oddziaływań z punktu widzenia założeń diagnostycznych i metodycznych.
Po zakończeniu procesu uczenia student posiada następujące umiejętności:
• krytycznie ocenia działalność państwa, instytucji wymiaru sprawiedliwości i resocjalizacyjnych z punktu widzenia celów resocjalizacji i reintegracji społecznej
• dokonuje interpretacji rozwiązań prawnych pod kątem ich przydatności resocjalizacyjnej
• sporządza prawidłowe z punktu widzenia celów reintegracji społecznej i potrzeb wychowanka oraz możliwe do realizacji Indywidualne Programy Resocjalizacyjne.
Po zakończeniu procesu uczenia student posiada następujące kompetencje społeczne:
• postępuje zgodnie z zasadami etyki wychowawcy
• weryfikuje działania instytucji państwowych, działających na polu resocjalizacji i reintegracji społecznej w zależności od zmieniających się potrzeb indywidualnych i społecznych.
Kryteria oceniania
Wiedza
• test
• egzamin pisemny
• stopień opanowania materiału do przygotowania przez studentów na każde zajęcia
Umiejętności
• egzamin ustny
• prezentacja multimedialna
• projekt
Kompetencje społeczne
• egzamin ustny
• projekt
Literatura
Literatura obowiązkowa
1. Czapów Cz. (1978) Wychowanie resocjalizujące. Warszawa;
2. Goffman E. (1975) Charakterystyka instytucji totalnych. w: Derczyński A. Jasińska-Kania J. Szacki J. (red.) Elementy teorii socjologicznych. Materiały do dziejów współczesnej socjologii zachodniej. PWN, Warszawa, str.151-177;
3. Górski S. (1985) Metodyka resocjalizacji, IWZZ, Warszawa;
4. Konopczyński M. (2006) Metody twórczej resocjalizacji. Warszawa;
5. Krajowy Program „Zabezpieczenie społeczne i integracja społeczna na lata 2008-20010” Dokument przyjęty przez Radę Ministrów w dniu 16 grudnia 2008 r. Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Warszawa, grudzień 2008;
6. Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia 2007-2013 wspierające wzrost gospodarczy i zatrudnienie (Narodowa Strategia Spójności). Dokument zaakceptowany decyzją Komisji Europejskiej zatwierdzającą pewne elementy Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia. Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa, maj 2007 r.;
7. Pospiszyl K. (2002) Resocjalizacja. Teoretyczne podstawy oraz przykłady programów oddziaływań. Wyd. Akademickie ŻAK, Warszawa;
8. Pytka L. (2006) Pedagogika resocjalizacyjna. Wybrane zagadnienia teoretyczne diagnostyczne i metodyczne;
9. Pytka L. (1986) Teoretyczne problemy diagnozy w wychowaniu resocjalizującym, Warszawa;
10. Przybyliński S. (2006) Podkultura więzienna. Wielowymiarowość rzeczywistości penitencjarnej. Oficyna Wydawnicza IMPULS, Kraków;
11. Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 25 sierpnia 2003 r. w sprawie regulaminu organizacyjno-porządkowego wykonywania kary pozbawienia wolności (Dz. U. nr 152, poz. 1493, 2003 r.);
12. Urban B., Stanik J.M. (2007) Resocjalizacja. T 1, 2, PWN, Warszawa
13. Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich (Dz. U. z 2002r. Nr 11, poz.109, Nr 58, poz. 542, z 2003 r. Nr 137, poz.1304, Nr 223, poz. 2217);
14. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny wykonawczy (Dz. U. Nr 90, poz. 557, 1997 r. z późn. zm. (Dz. U. Nr 142, poz. 1380, 2003 r.);
Literatura uzupełniająca
1. Borowski R., Wysocki D. (2001) Instytucje wychowania resocjalizującego. Wyd. Novum, Płock
2. Ciosek M. (2003) Psychologia sądowa i penitencjarna. Wyd. Lexis Nexis, Warszawa;
3. Kamiński K. (2006) Gry więzienne. Tragikomiczny świat polskiego więzienia, Warszawa;
4. Pytka L. Zacharuk T. (1995) Zaburzenia przystosowania społecznego dzieci i młodzieży. Aspekty diagnostyczne i terapeutyczne. Siedlce;
5. Szaszkiewicz M. (1997) Tajemnice grypserki. Wydawnictwo Instytutu Ekspertyz Sądowych, Kraków;
6. Zarządzenie Nr 32/ 2008 Dyrektora Generalnego Służby Więziennej z dnia 24 grudnia 2008 r. w sprawie szczegółowych zasad prowadzenia i organizacji pracy penitencjarnej oraz zakresów czynności funkcjonariuszy i pracowników działów penitencjarnych i terapeutycznych.
Więcej informacji
Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: