Teorie wychowania 3401-3R11TWY12
Kurs wprowadzający w podstawową wiedzę z zakresu nauk społecznych, a istotnych dla wychowania (pedagogika, psychologia). Celem zajęć jest ukazanie teoretycznych i praktycznych konsekwencji stosowania określonych założeń naukowych w pedagogice, (również w resocjalizacji). Z uwagi na małą liczbę godzin dydaktycznych przewidzianych do realizacji przedmiotu przyjęto, że najważniejsze są tu powiązania pomiędzy wiedzą z zakresu psychologii a przyszłą praktyczną działalnością studenta. Filozoficznych i praktycznych teorii wychowania (choćby dotyczących tylko XX wieku) nie da się tu pomieścić. Wiedza psychologiczna broni się tu w takim sensie: słuchacz powinien zyskać świadomość, że nie istnieje psychologia "sama w sobie". Kształt działań wychowawczych uzależniony jest zawsze od wyboru konkretnej teorii psychologicznej. W realizacji tego przedmiotu nauczania uwzględnione są dokładniej trzy główne teorie: behawioryzm, psychoanaliza i psychologia humanistyczna oraz skrótowo inne teorie graniczne, a także ich związek z pedagogiką i wychowaniem (style oddziaływań wychowawczych).
Podstawą kursu jest teoria reagowania wychowawczego (TRW) opracowana przez wykładowcę, w której wspomniane wątki są uwzględnione (nadrzędne wyznaczniki reagowania wychowawczego). Uzupełnieniem są współczesne nurty i teorie wychowania występujące w naukowej pedagogice (ze szczególnym uwzględnieniem antypedagogiki).
Zajęcia ilustrowane są zróżnicowanymi materiałami multimedialnymi (obraz, dźwięk, dokumentacja) częściowo udostępnionymi na autorskiej stronie internetowej wykładowcy "Pedagogika i wychowanie".
1.Powiązania pedagogiki z psychologią, interpretacja rozwoju i zachowania człowieka w głównych kierunkach psychologicznych.
2. Reagowanie wychowawcze, składniki i parametry reakcji wychowawczej, jej główne wyznaczniki.
3. Psychologiczna charakterystyka wychowanka ("wielka piątka": pięć cech dwubiegunowych).
4. Sylwetki i poglądy najwybitniejszych teoretyków osobowości ("wielka dziesiątka": Freud, Adler, Jung, Erikson, Skinner, Bandura, Rotter, Cattel, Maslow, Rogers), nazwy tych teorii i ich cechy podstawowe.
4. Antypedagogika.
5. Ważniejsze teorie wychowania
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Efekty kształcenia
Efekty kształcenia (wiedza)
• student definiuje pojęcia i terminy z zakresu pedagogiki i teorii wychowania
• student opisuje i analizuje o formach działań wychowawczych
• student opisuje procedury konstruowania i wdrażania procedur wychowawczych
Efekty kształcenia (umiejętności)
• student wykorzystuje interdyscyplinarne ujęcia teoretyczne do interpretacji zachowania wychowanka w ramach reagowania wychowawczego
• student potrafi dostrzec dylematy etyczne wybranych teorii wychowania
Efekty kształcenia (kompetencje społeczne)
• student potrafi samodzielnie i zespołowo określać priorytety wychowawcze
• student jest świadomy ciągłego obowiązku dalszego kształcenia się, weryfikowania tego, co nowe i ciągłego nawyku wyboru i odrzucania.
Kryteria oceniania
Egzamin ustny z przedstawieniem przygotowanej pracy pisemnej (eseju); pytania z treści zajęć
Literatura
Literatura obowiązkowa
1. J. Banasiak, Reagowanie wychowawcze w wielowymiarowej pedagogice działania. Elementy teorii i metodyki, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 1996, 1997 (rozdz. 3, 4).
2. C.S. Hall, G. Lindzey, Teorie osobowości, PWN (rozdz. 1, oraz dowolnie wybrany).
3. J. Kozielecki, Koncepcje psychologiczne człowieka, "Żak", 1998.
4. H. von Schoenebeck, Antypedagogika w dialogu, UMK Toruń, 1991, ew. inne wydanie, (Słownik antypedagogiczny).
5. B. Śliwerski, Współczesne teorie i nurty wychowania, Oficyna Wydawnicza IMPULS, 1998 (dwie teorie do wyboru).
6. P. Zimbardo, Psychologia i życie, PWN 1999, rozdz. 14.
Literatura zalecana
1. J. Banasiak, O wyższości lęku przed ciemnościami nad lękiem przed burzą, czyli o diagnozowaniu osobowości krytycznie, "Psychologia Wychowawcza" 1989, nr 4.
2. D. Schultz, Theories of Personality, Brooks/Cole Publishing Company, Monterey 1981
3. J. Feist, Theories of Personality, Holt, Reinehart and Winston, 1985
4. L. A. Hjelle, D. J. Ziegler, Personality Theories. Basic Assumptions, Research, and Applications, McGraw-Hill Book Company, 1981
5. R. R. Hock, 40 prac badawczych, które zmieniły oblicze psychologii, GWP, 2003 (rozdz. 7,8).
Nie dotyczy
Jan Banasiak
Jan Banasiak
…
B1. Informacje szczegółowe
Imię i nazwisko wykładowcy (prowadzącego zajęcia/grupę zajęciową) Jan Banasiak
Stopień/tytuł naukowy Dr
wykład
Efekty kształcenia (wiedza)
• student definiuje pojęcia i terminy z zakresu pedagogiki i teorii wychowania
• student opisuje i analizuje o formach działań wychowawczych
• student opisuje procedury konstruowania i wdrażania procedur wychowawczych
Efekty kształcenia (umiejętności)
• student wykorzystuje interdyscyplinarne ujęcia teoretyczne do interpretacji zachowania wychowanka w ramach reagowania wychowawczego
• student potrafi dostrzec dylematy etyczne wybranych teorii wychowania
Efekty kształcenia (kompetencje społeczne)
• student potrafi samodzielnie i zespołowo określać priorytety wychowawcze
• student jest świadomy ciągłego obowiązku dalszego kształcenia się, weryfikowania tego, co nowe i ciągłego nawyku wyboru i odrzucania.
Egzamin ustny z przedstawieniem przygotowanej pracy pisemnej (eseju); pytania z treści zajęć
Egzamin w formie ustnej
1. Powiązania pedagogiki z psychologią, interpretacja rozwoju i zachowania człowieka w głównych kierunkach psychologicznych.
2. Reagowanie wychowawcze, składniki i parametry reakcji wychowawczej, jej główne wyznaczniki.
3. Psychologiczna charakterystyka wychowanka ("wielka piątka": pięć cech dwubiegunowych).
4. Sylwetki i poglądy najwybitniejszych teoretyków osobowości ("wielka dziesiątka": Freud, Adler, Jung, Erikson, Skinner, Bandura, Rotter, Cattel, Maslow, Rogers), nazwy tych teorii i ich cechy podstawowe.
4. Antypedagogika.
5. Ważniejsze teorie wychowania
Wykład problemowy, prezentacja multimedialna, dyskusja dydaktyczna
Literatura obowiązkowa
1. J. Banasiak, Reagowanie wychowawcze w wielowymiarowej pedagogice działania. Elementy teorii i metodyki, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 1996, 1997 (rozdz. 3, 4).
2. C.S. Hall, G. Lindzey, Teorie osobowości, PWN (rozdz. 1, oraz dowolnie wybrany).
3. J. Kozielecki, Koncepcje psychologiczne człowieka, "Żak", 1998
4. H. von Schoenebeck, Antypedagogika w dialogu, UMK Toruń, 1991, ew. inne wydanie, (Słownik antypedagogiczny).
5. B. Śliwerski, Współczesne teorie i nurty wychowania, Oficyna Wydawnicza IMPULS, 1998 (dwie teorie do wyboru).
6. P. Zimbardo, Psychologia i życie, PWN 1999, rozdz. 14.
Literatura zalecana
1. J. Banasiak, O wyższości lęku przed ciemnościami nad lękiem przed burzą, czyli o diagnozowaniu osobowości krytycznie, "Psychologia Wychowawcza" 1989, nr 4.
2. D. Schultz, Theories of Personality, Brooks/Cole Publishing Company, Monterey 1981
3. J. Feist, Theories of Personality, Holt, Reinehart and Winston, 1985
4. L. A. Hjelle, D. J. Ziegler, Personality Theories. Basic Assumptions, Research, and Applications, McGraw-Hill Book Company, 1981
5. R. R. Hock, 40 prac badawczych, które zmieniły oblicze psychologii, GWP, 2003 (rozdz. 7,8)
Więcej informacji
Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: