Między konstruowaniem a doświadczaniem: na przecięciu różnorodności społecznych 3401-0MKDRS-OG

Celem zajęć jest zdobycie przez osoby studiujące wiedzy umożliwiającej rozumienie i analizę współczesnego, zróżnicowanego społeczeństwa. Wiedza ta pozwoli identyfikować, eksplorować i badać różnorodność społeczną, jej potencjał i konsekwencje. Zajęcia będą osadzone w perspektywie intersekcjonalnej odnoszącej się do konstruowania i doświadczania tożsamości społecznych przez jednostki i grupy oraz do ich konstruowania w dyskursie.
Podczas zajęć będziemy pogłębiać wiedzę o różnorodności społecznej i jej rozumienie oraz analizować ją m.in. pod względem współwystępowania, nakładania się i przenikania takich cech, przesłanek, doświadczeń i konstruktów: jak płeć, orientacja (psycho)seksualna, tożsamość płciowa, binarność i heteronormatywność w kontekście płci, norma (pełno)sprawności / ableism / niepełnosprawność, rasizm (w tym rasizm instytucjonalny) / biały przywilej / biała supremacja, neuroróżnorodność, fatfobia / grubancypancja, , doświadczenie migracji, etniczność, role i rangi społeczne oraz związanych z nimi przywileje, wykluczenia i opresje, jak również kwestie reprezentacji oraz relacje władzy i relacje pomiędzy mniejszościami a większościami w społeczeństwie.
Kwestie te ujmowane będą z perspektywy historycznej, analizy dyskursu publicznego, w tym medialnego i politycznego oraz dyskursu emancypacyjnego / empowermentowego w kontekście globalnego backlashu dotyczącego demokracji i praw człowieka, dynamiki związanej ze zmianami relacji władzy w społeczeństwie a także praw i wolności obywatelskich.
W trakcie zajęć akcent będzie kładziony na pogłębienie rozumienia omawianych zagadnień i tekstów oraz odniesienie ich zarówno do praktyki życia społecznego, własnych doświadczeń jak i edukacji akademickiej.
W trakcie zajęć osoby uczestniczące będą w równym stopniu zachęcane zarówno do życzliwej i „czułej” , jak też krytycznej lektury i analizy wybranych tekstów naukowych, popularnonaukowych, literackich oraz tekstów kultury.
Zajęcia obejmują 14 spotkań, w tym 12 spotkań w sali i dwa wyjścia pozwalające zapoznać się z działaniem wybranych instytucji i/lub organizacji np.: organizacji pozarządowych zajmujących się kwestiami przeciwdziałania dyskryminacji.
Materiały do zajęć, m.in. lektury obowiązkowe w formie plików PDF będą w dużej mierze dostępne na platformie KAMPUS.
Wymiar czasu pracy osób uczestniczących w zajęciach :
- godziny zorganizowane: 30
- przygotowanie do zajęć: 20
- przygotowanie do zaliczenia: 20

Rodzaj przedmiotu

ogólnouniwersyteckie

Tryb prowadzenia

w sali i w terenie

Koordynatorzy przedmiotu

Marta Kindler
Agnieszka Kozakoszczak

Efekty kształcenia

Po zakończeniu zajęć osoba studiująca:
w sferze wiedzy:
● ma wiedzę dotyczącą przedmiotu, zakresu, aparatury pojęciowej i teorii intersekcjonalnej mającej zastosowanie w studiowaniu różnorodności społecznej;
● ma wiedzę diagnostyczną o zjawiskach i procesach społecznych (na poziomie lokalnym, krajowym i międzynarodowym)
w sferze umiejętności:
● umie zbierać i analizować materiały naukowe i dane faktograficzne, dostępne w języku polskim i obcym, dotyczące zjawisk związanych z różnorodnością społeczną , potrzebne do ich rozpoznania, obserwacji i opisu
w sferze kompetencji społecznych:
● docenia znaczenie odpowiedzialnego i racjonalnego przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu oraz dostrzega i uwzględnia w projektach społecznych ich aspekty polityczne, prawne, ekonomiczne

Kryteria oceniania

Zaliczenie zajęć:
1. Obowiązkowa obecność na zajęciach
2. Aktywny udział w zajęciach
3. Przygotowanie prezentacji

Literatura

 Ciaputa, E., Król, A., Warat, A., Genderowy wymiar niepełnosprawności. Sytuacja kobiet z niepełnosprawnościami wzroku, ruchu i słuchu
 Dudzińska, A., Reprezentacja polityczna osób z niepełnosprawnościami, [w:] Niepełnosprawność jako obszar interwencji publicznej
 Fiałkowska, K., Garapich, M. P., Mirga-Wójtowicz, E., Migracyjne ścieżki polskich Romów. „Między tradycją a zmianą: migracyjne ścieżki polskich Romów”. Raport z badań.
 Furgał E., Podwójnie wykluczeni. Osoby LGBTQ+ w autystycznej społeczności [w:] „Terapia Specjalna”, nr 7 / 2019
 Furgał, E., Dziewczyna w spektrum
 Gay, R., Głód. Pamiętnik (mojego) ciała
 Giddens, A., Socjologia (fragmenty): m.in. roz. Rasa, etniczność, migracja; seksualność i płeć - https://libra.ibuk.pl/book/103942
 Grudzińska, A., Kubin, K. (red.), Ukryty program szkoły a równy dostęp do edukacji. Wybór tekstów”, Fundacja na rzecz Różnorodności Społecznej (FRS)
 Kowalska, B., Król. A., Migalska, A., Warat, M., Macierzyństwo kobiet z niepełnosprawnościami ruchu, wzroku i słuchu. Studia nad niepełnosprawnością a wyobraźnia socjologiczna.
 Kubin, K. (red.), (nie)Widzialne granice – o tym co dzieli i co łączy w wielokulturowości”, Fundacja na rzecz Różnorodności Społecznej (FRS)
 Kubin, K. (red.), Media w społeczeństwie różnorodnym: etyka, pluralizm i równe traktowanie”,
Fundacja na rzecz Różnorodności Społecznej (FR
 Kościańska, A., Petryk, M., Odejdź. Rzecz o polskim rasizmie
 Mamczur, M., Gruba
 Mikołajczyk-Lerman, G., Sztobryn-Giercuszkiewicz, J. (red.), Życie z niepełnosprawnością w świecie VUCA
 Pamuła, N., Król, A., Wołowicz, A., Paradoksy widzialności: o związkach teorii queer i studiów o niepełnosprawności [w:] teksty drugie, 152-169, 2022
 Rasizm po polsku, Stowarzyszenie Polaków Pochodzenia Afrykańskiego
 Radkowska-Walkowicz, M., Reimann, M., Dzieci i zdrowie. Wstęp do childhood studies
 Reimann, M., Nie przywitam się z państwem na ulicy. Szkic o doświadczaniu niepełnosprawności
 Rudnicki, S., Niepełnosprawność i złożoność
 Struzik, J. (red), Niewidoczne (dla) społeczności. Sytuacja społeczna lesbijek i kobiet biseksualnych mieszkających na terenach wiejskich i w małych miastach w Polsce. Raport z badań” Fundacja Przestrzeń Kobiet
 Struzik, J. (red.), Spoza centrum widać więcej. Przeciwdziałanie dyskryminacji krzyżowej ze względu na płeć, orientację seksualną i miejsce zamieszkania. Raport z badań, Fundacja Przestrzeń Kobiet
 Wielgosz, P., Gra w rasy. Jak kapitalizm dzieli, by rządzić
 Żeglicka, K., Szarota, M., Król, A., Feministycznie o niepełnosprawności. Manifestacja/utopia

Podcasty, nagrania audio-video i treści edukacyjne dostępne w Internecie, w tym m.in.:
▪ Chimamanda Ngozi Adichie "The danger of a single story" (TED):
▪ Odcinki podcastu ""Vingardium Grubiosa" (np. s02e08 „Z pierwszej ręki: grubość i niepełnosprawność”, s02e05 „Z pierwszej ręki: grubość, czarność i rasizm”:
▪ „Kim Lee. Królowa Warszawy” (materiały dot. wystawy w Muzeum Woli w Warszawie)
▪ Vlogi Elsiego Adajewa

Więcej informacji

Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 3401-0MKDRS-OG w USOSweb