Komparatystyka – warsztat badawczy 3321-Z23LIC-01
Seminarium przeznaczone jest dla studentek i studentów, którzy chcieliby napisać prace zorientowane porównawczo, z uwzględnieniem tekstów współczesnej literatury i, szerzej, kultury włoskiej.
Celem zajęć jest kształcenie sprawności rozpoznawania specyfiki i dokonywania krytycznej, twórczej analizy tekstów kultury z wykorzystaniem metodologii komparatystyki, a w rezultacie przygotowanie do zrealizowania koncepcji pracy dyplomowej. Podczas kursu przewiduje się zatem także spotkania poświęcone formalnemu opracowaniu i redakcji tekstu oraz doskonaleniu warsztatu prowadzenia własnej kwerendy bibliograficznej.
Koncepcja kursu zakłada, że w pierwszym semestrze, po wprowadzeniu na temat historii, ewolucji, teorii i metodologii badań komparatystycznych, systematyzacji pojęć, narzędzi, tendencji i omówieniu statusu współczesnej komparatystyki, słuchacze zapoznają się z – nierzadko przenikającymi się ze sobą – zagadnieniami dotyczącymi między innymi: komparatystyki literackiej, przestrzeni (i debaty o) interdyscyplinarności, relacji literatury i innych sztuk, systemów, form ekspresji, komparatystyki kulturowej, komparatystyki mediów, rozmaitych wymiarów oraz znaczenia przekładu i translatologii w polu nowoczesnych badań porównawczych, dyskusji o literaturach narodowych i literaturze światowej. W ramach przeglądu tejże tematyki uwzględnione zostaną w szczególnym stopniu koncepcje włoskich badaczy, od początków dyscypliny po czasy współczesne, oraz recepcja dokonań najważniejszych teoretyków (i praktyków) komparatystyki we Włoszech.
W trakcie zajęć o charakterze warsztatowym, w drugim semestrze, studentki i studenci dokonują – samodzielnie i w grupach – zestawień konkretnych form i tekstów kultury, konfrontują kategorie, sposoby funkcjonowania i narzędzia współczesnych mediów, w tym mediów cyfrowych. Tropią i objaśniają powiązania, oddziaływania, paralelizmy i różnice między systemami, elementami, przekazami (m.in. tekstami literackimi, wytworami z obrębu rozmaitych sztuk performatywnych, sztuk wizualnych, tymi z obszaru audiowizualnego i multimedialnego, dyskursami).
Szczególną uwagę poświęca się wybranym zjawiskom na gruncie najnowszej kultury włoskiej, proponowanym przez prowadzącą zależnie od zainteresowań badawczych uczestniczek i uczestników kursu.
Rodzaj przedmiotu
seminaria licencjackie
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Wiedza: absolwent zna i rozumie:
K_W01 w zaawansowanym stopniu powiązania współczesnego literaturoznawstwa włoskiego z innymi dyscyplinami nauk humanistycznych, w tym przede wszystkim nauki o sztuce, nauki o kulturze i religii;
K_W03 zaawansowaną terminologię, przedmiot i kierunki współczesnych badań literaturoznawczych, w szczególności zagadnienia dotyczące perspektywy komparatystycznej;
K_W09 podstawowe pojęcia i zasady z zakresu ochrony własności intelektualnej i prawa autorskiego, niezbędne do przygotowania pracy licencjackiej.
Umiejętności: absolwent potrafi:
K_U01 czytać ze zrozumieniem teksty w języku włoskim w zakresie badań nad współczesną literaturą i kulturą włoską, a także te dotyczące komparatystyki;
K_U02 przedstawić własne poglądy, opinie, dyskutować, prezentować przygotowane zagadnienia w zakresie literaturoznawstwa i badań komparatystycznych w języku włoskim;
K_U04 samodzielnie zdobywać wiedzę i systematycznie rozwijać umiejętności w zakresie współczesnego literaturoznawstwa włoskiego oraz w zakresie komparatystyki z wykorzystaniem odpowiednich źródeł (słowników, leksykonów, encyklopedii, tekstów źródłowych, opracowań monograficznych, materiałów audiowizualnych, itp.);
K_U05 pracować, realizować zadania i rozwijać swoje umiejętności w zakresie porównawczych badań związanych z literaturą włoską wedle wskazówek opiekuna naukowego;
K_U06 napisać oraz zredagować pracę licencjacką w języku polskim i włoskim z zastosowaniem odpowiednich metod badawczych z zakresu współczesnej literatury włoskiej w ujęciu komparatystycznym oraz właściwych, aktualnych źródeł;
K_U08 planować i organizować pracę własną w ramach wybranego przez siebie i zatwierdzonego przez prowadzącą tematu, współdziałać w zespole, a także kierować grupą w trakcie opracowywania problemów badawczych.
Kompetencje społeczne: absolwent jest gotów do:
K_K01 krytycznej oceny własnej wiedzy i umiejętności, rozumie także potrzebę ciągłego doskonalenia się i rozwoju, szczególnie w zakresie badań nad współczesną literaturą włoską i komparatystyki;
K_K02 aktywnego udziału w życiu kulturalnym, w szczególności literackim, w różnych jego wymiarach, odpowiedzialnego wypełniania zobowiązań społecznych w ramach przygotowywania pracy dyplomowej;
K_K03 przestrzegania zasad etyki zawodowej, uznawania autorytetu ekspertów, zasięgania ich opinii przy rozwiązywaniu złożonych problemów związanych z własną pracą badawczą w kontekście współczesnej literatury włoskiej w perspektywie porównawczej.
Kryteria oceniania
- obecność podczas zajęć; ocena ciągła aktywności uczestniczek i uczestników oraz bieżącego przygotowania do poszczególnych zajęć;
- przedstawienie tematu, planu pracy licencjackiej oraz bibliografii i zatwierdzenie ich przez prowadzącą (do końca pierwszego semestru seminarium);
- prezentacja na temat zagadnień związanych z pracą licencjacką (w trakcie drugiego semestru seminarium);
- systematyczne opracowywanie oraz konsultowanie z prowadzącą poszczególnych części pracy licencjackiej według ustalonego na początku drugiego semestru planu;
- złożenie pracy licencjackiej.
Literatura
Antologia zagranicznej komparatystyki literackiej, red. H. Janaszek-Ivaničková, Instytut Kultury, Warszawa 1997.
Auerbach E., Philologie der Weltliteratur. Filologia della letteratura mondiale, trad. di R. Engelmann, Book Editore, Castel Maggiore 2006.
Benvenuti G., Ceserani R., La letteratura nell’età globale, il Mulino, Bologna 2012.
Bernardelli A., Che cos’è l’intertestualità, Carocci, Roma 2013.
Bilczewski T., Komparatystyka i interpretacja. Nowoczesne badania porównawcze wobec translatologii, Universitas, Kraków 2010.
Boitani P., Di Rocco E., Guida allo studio delle letterature comparate, Laterza, Bari 2013.
Brzostowska-Tereszkiewicz T., Komparatystyka literacka wobec translatologii. Przegląd stanowisk badawczych, [w:] „Przestrzenie Teorii” 2004, nr 3/4.
Gardini N., Letteratura comparata. Metodi, periodi, generi, Mondadori, Milano 2002.
Gnisci A., Sinopoli F., Comparare i Comparatismi. La Comparatistica letteraria oggi in Europa e nel mondo, Lithos, Roma 1995.
Gnisci A., Sinopoli F., Moll N., La letteratura del mondo nel XXI secolo, Bruno Mondadori, Milano 2010.
Gnisci A., Sinopoli F., Manuale storico di letteratura comparata, Meltemi, Roma 1997.
Hejmej A., Komparatystyka. Studia literackie – studia kulturowe, Universitas, Kraków 2012.
Hejmej A., Muzyczność dzieła literackiego, Wydaw. Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2002.
Intersemiotyczność. Literatura wobec innych sztuk (i odwrotnie), red. S. Balbus, A. Hejmej, J. Niedźwiedź, Universitas, Kraków 2004.
Kasperski E., Kategorie komparatystyki, Wydział Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2010.
Kasperski E., O teorii komparatystyki, [w:] Literatura. Teoria. Metodologia, red. D. Ulicka, Wydawnictwo Dydaktyczne Wydziału Polonistyki UW, Warszawa 1998.
Komparatystyka dla humanistów. Podręcznik akademicki, red. M. Dąbrowski, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2012.
Komparatystyka dzisiaj, Tom 1, Problemy teoretyczne, red. E. Szczęsna, E. Kasperski, Universitas, Kraków 2010.
Komparatystyka literacka a przekład, red. P. Fast., K. Żemła, Śląsk, Katowice 2000.
Letteratura comparata, a cura di A. Gnisci, Paravia Bruno Mondadori, Milano 2002.
Letterature comparate, a cura di F. de Cristofaro, Carocci, Roma 2014.
Lopopolo M., Che cos'è la letteratura comparata, Carocci, Roma 2012.
Niewspółmierność. Perspektywy nowoczesnej komparatystyki. Antologia, red. T. Bilczewski, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2010.
Percorsi di teoria e comparatistica letteraria, a cura di S. Sini, F. Sinopoli, Pearson Italia, Milano-Torino 2021.
Płaszczewska O., Przestrzenie komparatystyki – italianizm, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2010.
Przekaz digitalny. Z zagadnień semiotyki, semantyki i komunikacji cyfrowej, red. E. Szczęsna, Universitas, Warszawa 2015.
Sinopoli F., Interculturalità e transnazionalità della letteratura: questioni di critica e studi di casi, Bulzoni, Roma 2014.
Sinopoli, F., La dimensione europea nello studio letterario, Pearson Paravia Bruno Mondadori, Milano 2009.
Szczęsna E., Cyfrowa semiopoetyka, Instytut Badań Literackich PAN, Warszawa 2018.
Szczęsna E., Poetyka mediów. Polisemiotyczność, digitalizacja, reklama, Wydział Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2007.
"Teksty Drugie” 2014, nr 4 (cały numer, a w szczególności: Serkowska H., Włoski wkład w debatę wokół literatury światowej i literatur narodowych).
Ut pictura poesis, red. M. Skwara, S. Wysłouch, słowo/obraz terytoria, Gdańsk 2006.
Inne teksty omawiane w ramach konkretnych zajęć będą wskazywane na bieżąco, z odpowiednim wyprzedzeniem.
Pozycje niedostępne w bibliotece udostępnia prowadząca.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: