Gramatyka Opisowa Języka Włoskiego, część I: Fonetyka i Fonologia - wykład 3321-Z1S19GOFW
Wykład:
1. Wprowadzenie: realizacja graficzna i dźwiękowa języka; przedmiot fonetyki i fonologii, wyjaśnienie pojęć fonemu, głoski, dźwięku i litery; zastosowania fonetyki; działy fonetyki i fonologii; ich związki z innymi naukami; fonetyka jako nauka eksperymentalna; historyczny rozwój badań fonetycznych;
2. Podstawowe pojęcia fonologii: fonem a cecha dystynktywna; opozycje fonologiczne stałe i neutralizowane; człon nacechowany i nienacechowany opozycji; alofony: warianty kombinatoryczne i fakultatywne;
3. Fonetyka akustyczna - podstawowe pojęcia: fala dźwiękowa, rola częstotliwości i amplitudy; wpływ rezonatora na realizację dźwięku; dźwięk a szmer. Fonetyka audytywna - schemat aparatu słuchowego; mechanizm percepcji dźwięku i jego uwarunkowania;
4. Fonetyka artykulacyjna - schemat aparatu artykulacyjnego i proces fonacji; omówienie systemu klasyfikacji samogłosek i spółgłosek języka włoskiego i ich cech dystynktywnych; wprowadzenie znaków transkrypcji fonetycznej i alfabetu fonetycznego; system fonologiczny języka włoskiego; wskazanie zjawisk fonetycznych sprawiających największe problemy osobom uczącym się języka włoskiego;
5. Fonotaktyka: jednostki fonotaktyczne: wyraz i sylaba w języku polskim; struktura sylaby włoskiej i zasady sylabifikacji; struktura sylabiczna wyrazów języka włoskiego
6. Zjawiska fonetyki kombinatorycznej: pojęcie upodobnienia; rodzaje upodobnień; wzajemny wpływ elementów fonicznych: elizja i apokopa
7. Zjawiska prozodyczne: a) akcent: pojęcie akcentu wyrazowego i zdaniowego; rodzaje akcentu wyrazowego w języku włoskim i jego specyfika akcentowa; elementy nieakcentowane: proklityki i enklityki b) intonacja: sposoby jej realizacji, intonacja a akcent wyrazowy typy intonacji w języku włoskim c) iloczas: długość samogłoskowa i spółgłoskowa; wzdłużenie wokaliczne; spółgłoski podwójne; raddoppiamento fonosintattico d) rytm; tendencje rytmiczne w języku włoskim
8. Zróżnicowanie języka włoskiego w zależności od czynników geograficznych i społecznych; tzw. italiano standard, neostandard, di uso medio oraz wymowy regionalne; przedstawienie głównych grup dialektów włoskich.
Rodzaj przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
Tryb prowadzenia
Efekty kształcenia
Wiedza: absolwent zna i rozumie
K_W08 - podstawowe zagadnienia z gramatyki opisowej języka włoskiego (fonetyka, fonologia, morfologia, składnia).
Umiejętności: absolwent potrafi:
K_U04 samodzielnie zdobywać wiedzę i rozwijać umiejętności w zakresie językoznawstwa włoskiego z wykorzystaniem odpowiednich źródeł (słowników, leksykonów, encyklopedii, tekstów źródłowych, opracowań monograficznych, itp.)
Kryteria oceniania
Obecność i aktywny udział w zajęciach.
Kurs kończy się egzaminem pisemnym z zagadnień omawianych podczas zajęć.
Literatura
D. Ostaszewska, J. Tambor, Fonetyka i fonologia współczesnego języka polskiego, PWN, Warszawa 2000.
J. Szpyra-Kozłowska, Wprowadzenie do współczesnej fonologii, Wyd. UMCS, Lublin 2002.
Widłak, Stanisław (2002), Gramatyka języka włoskiego, Wiedza Powszechna, rozdz. "Fonetyka, fonologia, ortografia".
Encyklopedia języka polskiego (1999 - wyd. 3), red. S. Urbańczyk, M. Kucała, Ossolineum, Wrocław.
Fakultatywnie: rozdział poświęcony fonetyce i fonologii z dowolnej gramatyki języka włoskiego na poziomie akademickim, np.
Dardano M., Trifone P. (1995), Grammatica italiana con nozioni di linguistica, 3. ed. Zanichelli, Bologna, ss. 669-710.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: