Wprowadzenie do rdzennych języków i kultur brazylijskich 3305-WRKB-01
Zajęcia podzielone są na zajęcia teoretyczno-praktyczne, nastawione na prezentację i dyskusję przygotowanych przez studentów lektur.
Tematyka:
- Ludy tubylcze w historii Brazylii;
- Języki ogólne;
- wielojęzyczność;
- Narracje ustne i rdzenne obrazy;
- Społeczno-historyczne, kulturowe i artystyczne aspekty ludów tubylczych;
- Klasyfikacja języków tubylczych w Brazylii: tupi język tupi i rodzina Tupi-Guarani oraz Tronco Jê, języki niesklasyfikowane;
- Polityka językowa dla ludów tubylczych;
- Edukacja szkolna i rodzima edukacja szkolna;
- Rdzenna wiedza i badania;
- Międzynarodowa Dekada Języków Tubylczych (2022-2032)
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
lektura monograficzna
mieszany: w sali i zdalnie
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
WIEDZA
- Student zna języki i kultury tubylcze w Brazylii na poziomie podstawowym (K_W05 i K_W06, S3K_W05, S3K_W06, S4K_W05, S4K_W06);
- Student rozpoznaje podstawową terminologię językoznawczą i kulturoznawczą ukierunkowaną na badanie rdzennych języków i kultur brazylijskich (K_W01, S1K_W01, S2K_W01, S3K_W01, S4K_W01);
- student rozumie zasady dotyczące wiedzy lingwistycznej niezbędnej do analizy i interpretacji tekstów reprezentujących różne rejestry i style na poziomie średniozaawansowanym języka portugalskiego wersja brazylijska (K_W02, S3K_W02, S4K_W02);
- Student rozumie aspekty społeczno-historyczne i kulturowe oraz status języków rdzennych na podstawie sposobu ich powiązania, klasyfikacji i lokalizacji (K_W06, S3K_W06, S3K_W04, S4 S4K_W04, K_W06).
UMIEJĘTNOŚCI
- Student potrafi aktywnie i biernie posługiwać się językiem portugalskim w odmianie brazylijskiej na poziomie zaawansowanym, co umożliwia mu porozumiewanie się (pisemne i ustne) oraz przygotowanie pracy naukowej z zakresu językoznawstwa (K_U05, S3K_ U05, S3K_U06 , S4K_U05, S4K_U06);
- Student umie samodzielnie wykorzystywać wiedzę z zakresu językoznawstwa i kulturoznawstwa, samodzielnie wykonując pracę naukowo-naukową (K_U01, S3K_U01, S4K_U01);
- Student potrafi wykorzystywać nabyte umiejętności językowe w zakresie rozumienia i tworzenia tekstów ustnych i pisanych z zastosowaniem odpowiedniej terminologii (K_W01 i K_W03, S1K_W01, S2K_W01, S3K_W01, S4K_W01);
- Student potrafi krytycznie rozpoznać i zastanowić się nad różnymi obszarami wiedzy z zakresu językoznawstwa, z naciskiem na wielojęzyczność, kulturę, społeczeństwo i politykę językową ludności rdzennej (K_W06, S3K_W06, S3K_W04, S4 S4K_W04, K_W06 ) .
UMIEJĘTNOŚCI SPOŁECZNE
- student ujawnia wiedzę dotyczącą głównych cech i osobliwości języków i kultur brazylijskich (K_K02, K02 S3K_, K02 S4K_);
- Student rozwija umiejętności komunikacyjne na poziomie zaawansowanym w języku portugalskim, rozwijając pracę zespołową (K_K01, S3K_ K01, S4K_ K01).
Kryteria oceniania
Rozważone zostaną następujące elementy oceny:
- Praca teoretyczno-praktyczna
- Praca ustna zaliczeniowa
- Aktywny udział w zajęciach
Forma i kryteria zaliczenia przedmiotu mogą ulec zmianie w zależności od aktualnej sytuacji epidemicznej. Równoważne warunki zaliczenia zostaną ustalone zgodnie z wytycznymi obowiązującymi na Uniwersytecie Warszawskim, w porozumieniu z uczestnikami zajęć.
Praktyki zawodowe
-
Literatura
AFONSO, Maria Aparecida Valentim. Políticas linguísticas para os povos indígenas no Brasil. In: XVII CONGRESSO INTERNACIONAL ASSOCIAÇÃO DE LINGUÍSTICA E FILOLOGIA DA AMÉRICA LATINA-ALFAL. 2014. p. 4082-4099.
CARVALHO, Fernando de. "ESTUDOS DIACRÔNICOS DE LÍNGUAS INDÍGENAS BRASILEIRAS: UM PANORAMA." Macabéa-Revista Eletrônica do Netlli 8.2 (2019): 255-305.
COSTA, FRANCISCO ; FIGUEIRA-CARDOSO, SAMUEL . University Outreach, Indigenous Knowledge, and Education: A Project with the Pataxó in Brazil. European Journal of Interdisciplinary Studies, v. 14, p. 39-55, 2022.
DIETRICH, Wolf. O tronco tupi e as suas famílias de línguas. Classificação e esboço tipológico. IN: NOLL, Volker & DIETRICH, Wolf. O português e o tupi no Brasil. Editora Contexto. São Paulo, p. 9-25, 2010.
FIGUEIRA-CARDOSO, Samuel; BORGES, Alexandre Silva. Brief history of general languages and language policies in colonial Brazil. Bucharest Working Papers in Linguistics (BWPL) ISSN 2069-9239 E-ISSN 2392-8093. (https://bwpl.unibuc.ro/)
LARAIA, Roque de Barros. "As religiões indígenas: o caso tupi-guarani." Revista Usp 67 (2005): 6-13.
LEITE, Yonne & FRANCHETTO, Bruna. “500 anos de línguas indígenas no Brasil”. In: Suzana A. M. Cardoso, Jacyra A. Mota, Rosa Virgínia Mattos e Silva (orgs), Quinhentos Anos de História Lingüística do Brasil. Salvador: Secretaria da Cultura e Turismo do Estado da Bahia, 2006. Pp. 15-62. ISBN 85-232-0260-9.
MIRANDA DE OLIVEIRA, C.; FIGUEIRA-CARDOSO, S. Multilingualism and Indigenous School Education in Brazil: past, present and future challenges. Multilingual Margins: A journal of multilingualism from the periphery, [S. l.], v. 9, n. 2, 2023. DOI: 10.14426/mm.v9i2.1322. Disponível em: https://epubs.ac.za/index.php/mm/article/view/1322. Acesso em: 29 may. 2024.
OLIVEIRA, Mileide Terres de. "Etnolinguística: Semelhanças e Diferenças Tupi e Macro-jê." Revista Científica da Ajes 4.8 (2013).
RODRIGUES, Aryon Dall'Igna. Biodiversidade e diversidade etnolinguística na Amazônia. Ecolinguística: Revista brasileira de ecologia e linguagem, v. 1, n. 1, 2015.
RODRIGUES, Aryon Dall'Igna. Línguas indígenas: 500 anos de descobertas e perdas. DELTA: Documentação e Estudos em Linguística Teórica e Aplicada, v. 9, n. 1, 1993.
RODRIGUES, Aryon Dall’Igna. Línguas indígenas brasileiras. Brasília, DF: Laboratório de Línguas Indígenas da UnB, 2013. 29p. Disponível em:
RODRIGUES, Aryon Dall’Igna. Linguística: as línguas indígenas do Brasil. Fragmentum, n. 46, p. 289-299, 2015.
SOARES, E. P. M.; FIGUEIRA-CARDOSO, S. "Contributions to the Vitalization of the Language and to Indigenous School Education in the Gavião Kyikatêjê People". In: Linguagem e Sociedade: Povos indígenas da Amazônia. São Paulo: Pontes Editores, 2023.
Sites:
Letras UFMG: http://www.letras.ufmg.br/lali/outraspublicacoes.html
Museu dos Povos Indígenas: https://www.gov.br/museudoindio/pt-br
Povos Indígenas no Brasil: https://pib.socioambiental.org/pt/P%C3%A1gina_principal
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: