Wstęp do badań i studiów w języku portugalskim II 3305-WDBSP2-11

Student zna i rozumie:
- miejsce i znaczenie nauk humanistycznych w systemie nauk oraz ich
specyfikę przedmiotową i metodologiczną (K_W01);
- podstawową terminologię nauk humanistycznych w dyscyplinach, w których prowadzony jest kierunek studiów, jej źródła, oraz zastosowania (K_W02);
- metodologię badań w dyscyplinach, w których prowadzony jest kierunek studiów (K_W03);
- miejsce studiów nad portugalskim obszarem językowym w systemie nauk humanistycznych oraz ich przedmiotowe i metodologiczne powiązania z innymi dyscyplinami naukowymi (K_W04);
- fenomeny z zakresu historii, historii literatury i kultury portugalskiego obszaru językowego (K_W06);
- współczesne życie kulturalne Portugalii, Brazylii, Afryki portugalskojęzycznej i Polski (K_W09);
- podstawowe pojęcia i zasady z zakresu ochrony własności intelektualnej i prawa autorskiego oraz bezpieczeństwa i higieny pracy (K_W10)

Student potrafi:
- samodzielnie zdobywać wiedzę i rozwijać umiejętności badawcze, kierując się wskazówkami opiekuna naukowego (K_U02);
- stosować podstawowe umiejętności badawcze, obejmujące formułowanie i analizę problemów badawczych, dobór metod i narzędzi badawczych, opracowanie i prezentację wyników, w dyscyplinach, w których prowadzony jest kierunek studiów (K_U03);
- posługiwać się podstawowymi ujęciami teoretycznymi, paradygmatami badawczymi i pojęciami właściwymi dla dyscyplin, w których prowadzony jest kierunek studiów, w typowych sytuacjach profesjonalnych (K_U04);
- rozpoznać różne rodzaje wytworów kultury właściwych dla dyscyplin, w których prowadzony jest kierunek, oraz przeprowadzić ich krytyczną analizę i interpretację z zastosowaniem typowych metod, w celu określenia ich znaczeń, oddziaływania społecznego oraz miejsca w procesie historyczno-kulturowym (K_U05);
- merytorycznie argumentować z wykorzystaniem poglądów innych autorów oraz formułować wnioski (K_U06).

Student jest gotów do:
K_K04
określania priorytetów służących realizacji określonego przez siebie i innych zadania
K_K06
brania odpowiedzialności za zachowanie dziedzictwa kulturowego studiowanego regionu, kraju, świata
K_K08
śledzenia współczesnych procesów i zjawisk zachodzących w portugalskojęzycznym obszarze językowym w ramach dyscyplin, w których prowadzony jest kierunek studiów

Aktywne uczestnictwo w zajęciach (referowanie czytanych tekstów, krótkie prezentacje).
W przypadku części dot. Brazylii studenci będą również zobowiązani do rozwiązywania krótkich testów on-line w Google Classroom, sprawdzających zapoznanie się z tekstami.
Liczna dopuszczalnych nieobecności : 2 zajęcia (1 zajęcia z cz. PALOP i 1 zajęcia z cz. brazylianistycznej).

Część brazylianistyczna:
Brum, Eliane. Kolekcjoner porzuconych dusz. Reportaże z Brazylii. Kraków: WUJ, 2020.
Domosławski, Artur. Wykulczeni. Warszawa: Wielka Litera, 2016.
Freyre, Gilberto. Panowie i niewolnicy. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1985. (fragmenty)
Gawrycki, Marcin Florian (red.). Brazylia jako mocarstwo wschodzące. Warszawa: Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego, Instytut Studiów Iberyjskich i Iberoamerykańskich UW, 2013. [wybrane artykuły]
Gawrycki, Marcin Florian. Muzyczne wojny. Brazylijska muzyka popularna w czasie dyktatury (1964 – 1985), Warszawa: Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego, 2017.
Kolankiewicz, Leszek (2016) Samba z Bogami. 3. ed. Wrocław: Instytut im. J. Grotowskiego.
Kula, Marcin, "My naród brazylijski...", w: Ameryka Łacińska nr 4 (18), 1997, s. 24-29.
Malinowski, Mariusz. W poszukiwaniu brazylijskości: główne nurty brazylijskiej myśli społecznej w XX wieku. Warszawa: CESLA, 2011.
Paleczny, Tadeusz. Rasa, etniczność i religia w brazylijskim procesie narodotwórczym: wprowadzenie do badań latynoamerykańskich przemian społecznych. Kraków: Universitas, 2004.
Malinowski, Mariusz, "Smutek i serdeczność : brazylijski charakter narodowy a blizny epoki kolonialnej", w: Ameryka Łacińska nr 3-4, Wyd. CESLA, 2008.
Pesavento, Sandra Jatahy, "Problem tożsamości narodowej: Brazylia wobec latynoamerykańskości", w: Ameryka Łacińska nr 4 (14), wyd. CESLA, Warszawa 1996.
Petelczyc, Janina; Cichy, Marek (red.). Brazylia, kraj przyszłości?. Warszawa: Instytut Wydawniczy Książka i Prasa, 2016. [wybrane rozdziały]
Pindel, Tomasz. Za horyzont. Polaków latynoamerykańskie przygody. Kraków: Znak, 2018.
Pluta, Aleksandra, "Rasizm w Brazylii", Kultura Liberalna, nr 265, 2014.
Siewierski, Henryk. Szkice brazylijskie. Warszawa: Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego, 2016.
Polska i Brazylia – bliższe, niż się wydaje, red. J Mazurek, W-wa: Wyd. Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego, 2020.
Siuda-Ambroziak, Renata. Religia w Brazylii: uwarunkowania społeczno-kulturowe. Kraków: Nomos, 2015.
Siuda-Ambroziak, Renata, "Brazylia religią muzykalna", w Miesięcznik Znak nr 726, listopad 2015.
Kwartalnik Ameryka Łacińska, wyd. CESLA UW (wybrane artykuły)

Komiksy: „Favela w kadrze” A. Diniz, M. Hora; „Kocia skórka” C. Patati, J. Sanchez; „Wolfram”, „Modlitewnik narodowy” M. Quintanilha; „Angola Janga. Opowieść z Palmares” M. D’Salete

Teksty literackie (wybrane fragmenty):
Literatura na Świecie nr 1-2/2011,
Carolina Maria de Jesus „Życie na śmietniku”, Warszawa: Czytelnik, 1963.
Clarice Lispector „Opowiadania wszystkie”, W.A.B., 2019
Paulo Lins „Miasto Boga”, PIW, 2002.
Jorge Amado „Gabriela, goździki i cynamon”, wyd. Filia, 2015.
Drauzio Varella "Ostatni krąg. Najniebezpieczniejsze więzienie Brazylii". Wyd. Czarne, 2014.
João Ubaldo Ribeiro "Labirynt pamięci. Wiwat naród brazylijski!". Wyd. Rebis, 2020.

Część PALOP:
OGÓLNE:
• Charchalis, W. Między luzotropikalizmem a luzofonią, Poznań 2019.
• Diaz-Szmidt, R. Dokąd idziesz piękna kobieto? Przemiany tożsamości w twórczości mozambijskiej pisarki Pauliny Chiziane, Warszawa 2010.
• Hlibowicka-Węglarz, B. Język portugalski w świecie, Lublin 2003.
• Hlibowicka-Węglarz, B. Portugalski język kreolski w Afryce
• N’Diaye T. Żółte i Czarne. Historia chińskiej obecności w Afryce, Dialog, Warszawa 2016.
• + Literatura na Świecie 5-6/2012 [490-491] i 1-2/2008 [438-439] [wywiad M. Lipszyca z E. Rzewuskim „Pięć rozwiedzionych żon poligamisty”; M. Lipszyc Po Portugalii; inne teksty wybrane].
• + [monografie:] Kalejdoskop afrykański. Problematyka tożsamości w literaturach Afryki przełomu XX i XXI wieku; Współczesne literatury afrykańskie i inne teksty kultury w świetle badań postkolonialnych; Intelektualiści afrykańscy wobec doświadczenia dyktatur

ANGOLA (wybrane fragmenty/teksty):
• R. Kapuściński Jeszcze dzień życia [wydanie filmowe];
• D. Rosiak: „Angola: Chińczycy i ropa” [w:] Żar. Oddech Afryki, s. 232-251, Wołowiec 2019;
• Literatura [Ondjaki Babcia19 i sowiecki sekret]
• J. Jankowski Pióro kontra flamaster [in: Intelektualiści afrykańscy];
• K. Nowak: „Angola” [w:] Rowerem i pieszo przez czarny ląd, s. 245-280, Poznań 2008;
• P. Tomza "Malaria na polu minowym. Luanda (Angola)" [w:] Afryka Nowaka, s. 319-357;
• M. Ikonowicz Angola Express, Bydgoszcz-Warszawa 2009.
• G. Łyś "Angola dla Bogaczy" [w:] Bzik Kolonialny. II Rzeczypospolitej przypadki zamorskie, s. 164-188;
• K. Kubiak Wojna graniczna w Angoli 1975-1989 (fragmenty);
• W. Olszewski "Angola po portugalsku i nie tylko" [w:] Przez Afrykę Środkową. Angola, Republika Środkowoafrykańska i Czad, s. 17-127;
• K. Łukoszczyk Wśród angolskich partyzantów;
• J. Xido Death Metal Angola [film];
• Zupełnie Inny Świat #45 [06/2023]: Angola [pismo]

MOZAMBIK (wybrane fragmenty/teksty):
• I. Klementowska Szkielet białego słonia, Czarne, Wołowiec 2016;
• Literatura [Mia Couto + z LnŚ 5-6/2012 [490-491]];
• M. Zichlarz "Na tropach Eusebio" [w:] Afrka gola! Futbol i codzienność, s. 219-244;
• L. Azevedo Night Lodgers [film];
• L. Azevedo A ilha dos espiritos [film];
• T. Prata Terra Sonambula [film];
• Inge Tvedten, Fábio Ribeiro, João Graca, Bjørn Bertelsen Maputo: Ethnography of a Divided City [film];
• Zupełnie Inny Świat #49 [06/2023]: Mozambik [pismo].

GWINEA BISSAU
• M. Brzezińska Kontakt z duchami. Czary i religia w Gwinei Bissau, SWN, Sopot 2014;
• M. Brzezińska W cieniu europejskiej twierdzy. Obraz Zachodu wśród Afrykanów w Gwinei Bissau, WUW, Warszawa 2017;
• Zupełnie Inny Świat #38 [10/2020]: Gwinea Bissau [pismo].

SÃO TOMÉ E PRÍNCIPE
• Wasik A., Stańczyk, P. Bom dia São Tomé! Saotomejskie malarstwo reklamowe – analiza dyskursu wizualnego, Wydział Grafiki ASP w Gdańsku, Gdańsk 2017.
• Zupełnie Inny Świat #41 [06/2021]: SÃO TOMÉ E PRÍNCIPE [pismo].

CABO VERDE
• Almeida, G., Kobiety João Nuno [LnŚ];
• E. Sieradzińka Cesaria Evora, Warszawa 2015;
• E. Sieradzińska Cabo Verde. Przewodnik.
• Zupełnie Inny Świat #34 [09/2019]: Cabo Verde [pismo].

.

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

• Strona przedmiotu 3305-WDBSP2-11 w USOSweb