Poprawność językowa i zagadnienia normatywne w tłumaczeniach hiszpańsko-polskich 3305-PJZN-U
W trakcie zajęć studenci zapoznają się z takimi zagadnieniami, jak poprawność językowa, norma i uzus, style funkcjonalne języka hiszpańskiego, pluricentryzm językowy itp. Szczególny nacisk położony zostanie na nabycie umiejętności praktycznych: rozpoznawanie i unikanie form niepoprawnych gramatycznie i stylistycznie, tworzenie jasnego, spójnego i pozbawionego błędów przekładu tekstów w języku hiszpańskim, korzystanie ze słowników, wydawnictw poprawnościowych itp. Istotne będzie także usuwanie z tekstów docelowych sformułowań nieudolnych stylistycznie, nadużywanych oraz utrudniających zrozumienie tekstu.
Tematyka kursu stanowi połączenie zagadnień teoretycznych i praktycznych, z przewagą tych drugich. Na każdych zajęciach omawiane będą dylematy językowe często towarzyszące osobom tłumaczącym na język hiszpański lub redagującym teksty w tym języku. Zaprezentowane zostaną przykłady stosowania wybranych form i konstrukcji w realnych tekstach hiszpańskojęzycznych, które następnie będą poddane analizie i ewaluacji z perspektywy normatywnej użyć (z uwzględnieniem ewentualnych różnic między poszczególnymi odmianami języka hiszpańskiego).
Szczególny nacisk zostanie położony na kwestie poprawnościowe związane z użyciem rodzajników, zapisem (i odczytem) liczb i liczebników, stosowaniem skrótów i skrótowców, nie do końca oczywistym formom koniugacyjnym hiszpańskich czasowników oraz wybranym zjawiskom z zakresu morfologii czasownikowej. Uczestnicy zajęć będą mieli ponadto okazję do systematyzacji swojej wiedzy z zakresu hiszpańskiej ortografii i składni oraz wytycznych związanych ze stosowaniem przyimków i nazw własnych oraz zapożyczeń.
Uzupełnieniem zajęć będzie wskazanie ogólnodostępnych narzędzi AI, które mogą być pomocne w detekcji i korekcie ewentualnych niedociągnięć lingwistycznych tekstów w języku hiszpańskim.
Po zakończeniu kursu student powinien:
- posiadać zaawansowaną wiedzę teoretyczno-praktyczną na temat normy języka hiszpańskiego i najczęstszych odchyleń od niej występujących we współczesnej hiszpańszczyźnie,
- posiadać wiedzę z zakresu podstawowych narzędzi pracy stosowanych w tłumaczeniach tekstów na język hiszpański,
- posiadać wiedzę na temat zróżnicowania diatopicznego, diafazycznego i diastratycznego języka hiszpańskiego,
- potrafić stosować nabytą wiedzę w celu rozwiązywania problemów i poprawiania błędów popełnianych przez tłumaczy oraz innych użytkowników języka hiszpańskiego,
- doceniać rolę normy panhispanistycznej w kontekście międzynarodowym.
W cyklu 2023Z:
W trakcie zajęć studenci zapoznają się z takimi zagadnieniami, jak poprawność językowa, style funkcjonalne języka polskiego, typy stylizacji itp. Szczególny nacisk położony zostanie na nabycie umiejętności praktycznych: rozpoznawanie i unikanie form niepoprawnych gramatycznie i stylistycznie oraz „fałszywych przyjaciół” tłumacza, tworzenie jasnego, spójnego i pozbawionego błędów przekładu tekstów zróżnicowanych gatunkowo stylistycznie, korzystanie ze słowników, wydawnictw poprawnościowych itp. Istotne będzie także usuwanie z tekstów docelowych sformułowań nieudolnych stylistycznie, nadużywanych oraz utrudniających zrozumienie tekstu. Studenci będą trakcie zajęć przygotowywać własne przekłady. Dzięki temu będą mogli wyrobić w sobie lub pogłębić swoją wrażliwość językową i wiedzę na temat języka polskiego, a w rezultacie przygotowywać wartościowe tłumaczenia. Podane problemy omawiane będą przede wszystkim w kontekście przekładu z języka hiszpańskiego na polski. |
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
W cyklu 2024L: | W cyklu 2023Z: |
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Efekty kształcenia
WIEDZA
Student zna i rozumie
- specyfikę przedmiotową i metodologiczną właściwą dla zagadnień normatywnych i poprawności językowej w przekładzie tekstów w kombinacji hiszpański-polski, oraz jest w stanie rozwijać ją twórczo i stosować w procesie tłumaczenia, wykazując się znajomością terminologii na poziomie rozszerzonym (K_W01),
- powiązania zagadnień z zakresu poprawności językowej i jej przestrzegania w procesie przekładu z innymi dziedzinami nauk humanistycznych i społecznych (K_W02),
- podstawowe pojęcia i zasady z zakresu ochrony własności intelektualnej i prawa autorskiego oraz konieczność zarządzania zasobami własności intelektualnej (K_W03),
- zjawiska naukowe i kulturalne w Polsce i krajach hiszpańskojęzycznych dotyczące zagadnień normatywnych oraz ma pogłębioną wiedzę o powiązaniach nowych badań i trendów z zakresu poprawności językowej w języku hiszpańkim i polskim z innymi dyskursami humanistycznymi (K_W04),
- podstawowe zagadnienia opisu języka i szeroki zakres terminów związanych z gramatyką oraz stylistyką języka hiszpańskiego i polskiego, niezbędnych w profesjonalnej analizie i interpretacji tekstów (K_W05),
- współczesne dokonania ośrodków i szkół badawczych, obejmujące wybrane obszary zagadnień normatywnych i problematykę zachowania poprawności językowej w parze językowej hiszpański-polski (K_W06).
UMIEJĘTNOŚCI
Student potrafi:
- zastosować w praktyce wiedzę z zakresu translatologii i poprawności językowej, obejmującą krytyczną analizę wytworów kultury i zjawisk społecznych krajów hiszpańskiego obszaru językowego oraz opracowanie i prezentację wyników, pozwalające na oryginalne rozwiązywanie złożonych problemów w procesie tłumaczenia tekstów i późniejszej ich redakcji w parze językowej polski-hiszpański (K_U01),
- potrafi samodzielnie zdobywać wiedzę i rozwijać umiejętności badawcze z wykorzystaniem odpowiednich źródeł z wybranych obszarów dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla zagadnień normatywnych w kombinacji hiszpański-polski (słowników, leksykonów, encyklopedii, tekstów źródłowych, opracowań monograficznych itp.), podejmuje działania mające na celu rozwijanie i doskonalenie umiejętności niezbędnych w zawodzie tłumacza (K_U02),
- wykorzystać nabyte umiejętności językowe w zakresie rozumienia i tworzenia tekstów ustnych i pisemnych z wykorzystaniem fachowej terminologii oraz przy jednoczesnym przestrzeganiu zagadnień normatywnych i poprawności językowej (K_U03).
KOMPETENCJE SPOŁECZNE
Student jest gotów:
- współdziałania w grupie, przyjmując w niej różne role związane z tworzeniem i analizą tekstów w parze językowej hiszpański-polski pod względem ich poprawności językowej (K_K01).
Kryteria oceniania
Ocena wystawiona zostanie na podstawie następujących elementów:
- obecność (limit 2 nieobecności),
- bieżące przygotowanie do zajęć i aktywność w ich trakcie,
- test obejmujący zagadnienia poruszane na zajęciach.
Praktyki zawodowe
brak
Literatura
BIBLIOGRAFIA PODSTAWOWA:
Instituto Cervantes (2013) Las 500 dudas más frecuentes del español. Madrid: Espasa.
Real Academia Española (2014): Diccionario de la Real Academia Española, Madrid, Espasa.
Real Academia Española (2005): Diccionario panhispánico de dudas, Madrid, Santillana.
Real Academia Española (2009): Nueva gramática de la lengua española, Madrid, Espasa.
Real Academia Española (2010): Ortografía de la lengua española, Madrid, Espasa.
Asociación de Academias de la Lengua Española (2010): Diccionario de americanismos. Madrid: Espasa.
Real Academia Española y Asociación de Academias de la Lengua Española (2013): E buen uso del español. Madrid, Espasa.
Real Academia Española y Asociación de Academias de la Lengua Española (2018): Libro de estilo de la lengua española. Madrid, Espasa.
BIBLIOGRAFIA UZUPEŁNIAJĄCA:
BOSQUE, Ignacio y DEMONTE, Violeta (dirs.) (1999): Gramática descriptiva de la lengua española, Madrid, Espasa-Calpe.
BRIZ, Antonio (2010): El español coloquial: situación y uso. Madrid: Arco Libros.
CASADO VELARDE, Manuel (2015): La innovación léxica en el español actual, Madrid, Síntesis, disponible en: https://www.academia.edu/
13105090/La_innovación_léxica_en_el_español_actual
GARCÍA MOUTON, Pilar (1994): Lenguas y dialectos de España, Madrid, Arco/Libros.
GÓMEZ TORREGO, Leonardo (2006): Hablar y escribir correctamente. Gramática normativa del español actual, Madrid, Arco/Libros.
Disponible en: https://pl.scribd.com/document/284011413/Hablar-y-Escribir-Correctamente-Gomez-Torrego
Linki do związanych z tematyką zajęć źródeł i portali internetowych:
Página web de la Real Academia Española (RAE): http://www.rae.es
Banco de datos de la RAE: http://www.rae.es/RAE/Noticias.nsf/Home?ReadForm
Diccionarios de la RAE: http://buscon.rae.es/ntlle/SrvltGUILoginNtlle
Página web de la Fundación Biblioteca virtual Miguel de Cervantes: http://www.cervantesvirtual.com
Otro acceso a la página web de la misma Fundación: http://cvc.cervantes.es
Portal de la Universidad de La Rioja que recoge producción científica hispana: http://dialnet.unirioja.es
Portal de la FundéuRAE: https://www.fundeu.es/sobre-fundeurae/quienes-somos/
Página web de la Biblioteca Nacional de España (BNE): http://www.bne.es
Página web sobre gramática española: http://www.elcastellano.org
Página web sobre gramática española: http://gramaticas.iespana.es
Página web sobre gramática española: http://www.angelfire.com/de/hispania
Página web sobre variedades del español (dialectología): http://www.dialectologia.es
W cyklu 2023Z:
Bańko M., Słownik wyrazów kłopotliwych, Warszawa 1995. |
Uwagi
W cyklu 2023Z:
Wymagana jest znajomość języka hiszpańskiego i polskiego. |
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: