Metodologia i źródła w badaniach historycznych i kulturowych (do XVIII w.): między Hiszpanią a Ameryką II 3305-HN2-1U
Celem tego proseminarium jest zapoznanie studentów z podstawowymi narzędziami metodologicznymi z zakresu historii, niezbędnymi do przeprowadzenia samodzielnej analizy i napisania pracy magisterskiej z tej dyscypliny.
Proseminarium jest kontynuacją zajęć, na które studenci uczęszczali w semestrze zimowym. W semestrze letnim program zajęć obejmuje m.in. takie zagadnienia jak metodologia badań historycznych, paleografia hiszpańska (XVII i XVIII w.), analiza źródeł historycznych, kartografia historyczna, czy hemerografia.
Podczas zajęć studenci uczą się krytyki źródeł historycznych na wybranych przykładach z historii Hiszpanii (do XVIII w.) oraz Ameryki kolonialnej, a także zdobywają umiejętności niezbędne do samodzielnego przeprowadzenia kwerend archiwalnych i bibliotecznych. Innym ważnym aspektem podjętym podczas zajęć jest wykorzystanie najnowszych narzędzi informatycznych i baz danych w badaniach historycznych oraz świadome i krytyczne korzystanie z dostępnych zasobów cyfrowych.
Przykładowa tematyka proseminarium:
1. Metodologia badań historycznych
2. Hemerografia, czyli jak używać prasy historycznej w badaniach naukowych
3. Kwerenda w archiwach Hiszpanii i Ameryki Łacińskiej z wykorzystaniem narzędzi online cz. 1
4. Kwerenda w archiwach Hiszpanii i Ameryki Łacińskiej z wykorzystaniem narzędzi online cz. 2
5. Metodologia w historii ekonomicznej
6. Analiza źródeł w historii militarnej
7. Historia środowiska
8. Jak czytać stare mapy?
9. Mikrohistoria jako przykład badań regionalnych
10. Ameryka Łacińska w historii globalnej
11. Ochrona historycznego dziedzictwa kulturowego na przykładzie Hiszpanii
12. Kroniki kolonialne jako źródło wiedzy historycznej używanej przy lokalizacji wraków
13. Jak poszerzać horyzont badawczy w projekcie naukowym. Czyli o współpracy z innymi dyscyplinami (przykład archeologii i historii)
14. Krytyka źródeł I: Imperializm ekologiczny a ekspansja europejska
15. Krytyka źródeł II: Geohistoria, czyli jak tworzyć koncepcje przestrzeni geograficznej w kontekście historycznym Wielkich Karaibów
Zajęcia prowadzone są w języku hiszpańskim, ale lektury przedmiotu wymagają również podstawowej znajomości języka angielskiego.
W cyklu 2023L:
Celem tego proseminarium jest zapoznanie studentów z podstawowymi narzędziami metodologicznymi z zakresu historii, niezbędnymi do przeprowadzenia samodzielnej analizy i napisania pracy magisterskiej z tej dyscypliny. Zajęcia prowadzone są w języku hiszpańskim, ale lektury przedmiotu wymagają również podstawowej znajomości języka angielskiego. |
W cyklu 2024L:
Celem tego proseminarium jest zapoznanie studentów z podstawowymi narzędziami metodologicznymi z zakresu historii, niezbędnymi do przeprowadzenia samodzielnej analizy i napisania pracy magisterskiej z tej dyscypliny. Zajęcia prowadzone są w języku hiszpańskim, ale lektury przedmiotu wymagają również podstawowej znajomości języka angielskiego. |
Koordynatorzy przedmiotu
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
W cyklu 2023L: w sali zdalnie | Ogólnie: mieszany: w sali i zdalnie zdalnie w sali | W cyklu 2024L: zdalnie w sali |
Efekty kształcenia
Student po ukończeniu zajęć zna i rozumie specyfikę przedmiotową i metodologiczną właściwą dla studiowanego kierunku, którą jest w stanie rozwijać twórczo i stosować w działalności profesjonalnej, terminologię z zakresu studiowanego kierunku na poziomie rozszerzonym; powiązania kierunku iberystyka z innymi dziedzinami nauk humanistycznych i społecznych; podstawowe pojęcia i zasady z zakresu ochrony własności intelektualnej i prawa autorskiego oraz konieczność zarządzania zasobami własności intelektualnej; zjawiska naukowe i kulturalne w Polsce i krajach hiszpańskojęzycznych lub portugalskojęzycznych, a zwłaszcza ma pogłębioną wiedzę o powiązaniach nowych badań i trendów z zakresu studiowanego kierunku z innymi dyskursami humanistycznymi; terminologię, teorię i metodologię z zakresu dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiów iberystycznych; współczesne dokonania ośrodków i szkół badawczych, obejmujące wybrane obszary dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiów iberystycznych (K_W01; K_W02; K_W03; K_W04; K_W05; K_W06).
Student po ukończeniu zajęć potrafi wykorzystać nabyte umiejętności badawcze, obejmujące krytyczną analizę wytworów kultury i zjawisk społecznych krajów hiszpańskiego lub portugalskiego obszaru językowego, syntezę różnych idei i poglądów, dobór metod i konstruowanie narzędzi badawczych, opracowanie i prezentację wyników, pozwalające na oryginalne rozwiązywanie złożonych problemów w zakresie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiów iberystycznych; samodzielnie zdobywać wiedzę w zakresie studiowanego kierunku i poszerzać umiejętności badawcze oraz podejmować autonomiczne działania zmierzające do rozwijania zdolności i kierowania własną karierą zawodową; wykorzystać nabyte umiejętności językowe w zakresie rozumienia i tworzenia tekstów ustnych i pisemnych z wykorzystaniem terminologii fachowej (K_U01; K_U02; K_U03).
Student po ukończeniu zajęć jest gotów do współdziałania w grupie, przyjmując w niej różne role (K_K01).
Kryteria oceniania
Podczas zajęć treści kształcenia przekazywane są przy wykorzystaniu metod problemowych i aktywizujących. Lektura tekstów teoretycznych oraz fragmentów źródeł przed zajęciami przygotowuje studenta do dyskusji na temat wybranych zagadnień dotyczących metodologii badań historycznych. Praca porównawcza nad tekstami w trakcie zajęć pozwala studentowi wypracować warsztat niezbędny do samodzielnej analizy historiograficznej, co ma pomóc w rozwiązywaniu problemów podczas prowadzenia własnego projektu badawczego (praca magisterska). Zajęcia mają charakter interaktywny i łączą w sobie elementy pogadanki, pracy w Internecie i dyskusji dydaktycznej. Stosowana jest też metoda sytuacyjna/przypadków (case study).
Warunkiem zaliczenia zajęć jest:
- aktywny udział studenta w zajęciach i w dyskusjach opierających się na wcześniejszej lekturze tekstów źródłowych oraz tekstów teoretycznych z zakresu metodologii historycznej, historiografii i archeologii (30% oceny końcowej);
- znalezienie informacji na temat zadany przez wykładowcę w archiwach i czasopismach online (20% oceny końcowej);
- samodzielna analiza wybranego tekstu źródłowego w formie prezentacji Power Point (40% oceny końcowej);
- kontrola obecności (10% oceny końcowej).
Dozwolone są 2 nieobecności nieusprawiedliwione i 3 usprawiedliwione.
UWAGA! W celu zaliczenia proseminarium na ocenę dostateczną, student musi zgromadzić 70% procent punktów.
Literatura
Przykładowa literatura:
Bernd Hausberger & Erika Pani (2018), Historia global - presentación, Historia Mexicana, vol. 68 nr 1, s. 177-196.
Borreguero Beltrán, Cristina (2016), “La historia militar en el contexto de las nuevas corrientes historiográficas. Una aproximación” Manuscrits. Revista d’Història Moderna, Barcelona, Universitat Autònoma de Barcelona, núm. 34, s. 145-176.
Carmona, Concepción Mendo (2004), “Consideraciones sobre el método en archivística”, Documenta & Instrumenta, nr 1, s. 35-46.
Crespo Solana, Ana (2019), “La Historia y la Arqueología marítima desde la consiliencia interdisciplinar y transnacional”, MAGALLÁNICA, Revista de Historia Moderna, nr 11, s. 1-26.
Delgado Idarreta, José Miguel (2000), “La prensa: fuente historiográfica” w Julio Luis Fernández Sevilla, Investigación humanística y científica en La Rioja, Logroño, Instituto de Estudios Riojanos, s. 245-255.
Francisco Alía Miranda (2016), Métodos de investigación histórica, Madrid, Editorial Sintesis. Rozdział II “El método y las técnicas de investigación histórica”, s. 29-60.
García Rojas, Irma Beatriz (2008), “El estudio histórico de la cartografía” Revista de Historia Takwá, nr 13, s. 11-32.
Gaztambide, Antonio (1996) “La Invención del Caribe a partir de 1898”, Revista Mexicana del Caribe, nr 1, s. 74-96.
Gil Lázaro, Alicia (2012), “La historia económica. Conceptos, metodología y Fuentes” w Inmaculada Simón Ruiz, Eva Sanz Jara, Francis García Cedeño, La escritura académica en Ciencias Humanas y Sociales: una introducción a la investigación, Alcalá, Universidad de Alcalá, s. 35-48.
Grafenstein Johanna von (1997), Nueva España en el Circuncaribe, 1779-1808. México, UNAM. Rozdział I “El Circuncaribe como región geo-histórica”, s. 21-40.
Ibarra, Antonio (2002), “Un debate suspendido: la historia regional como estrategia finita (comentarios a una crítica fundada)”, Historia Mexicana, vol. 52(1), s. 241- 259.
Ramírez Deleón, José Antonio (2011): “Metodología para la organización de sistemas institucionales de archivos (archivos de trámite, de concentración e históricos)” en: Cuadernos de la serie Gestión de Documentos y Administración de Archivos, Cuaderno 1, México, Instituto Federal de Acceso a la Información y Protección de Datos Archivo General de la Nación.
Sardón de Taboada, María Isabel (2013), “Patrimonio de la Humanidad: El valor universal excepcional”, AxA. Una revista de arte y arquitectura, vol. 2, s. 3-20.
Solanas-Jiménez, Jorge (2018), “Tratamiento de cartografía histórica para el análisis de la forma urbana en sistemas de información geográfica”, Biblio3W, Universidad de Barcelona, vol. 23, s. 1-16.
Trejo Rivera, Flor (2012), “El horizonte de investigador” w Vera Moya Sordo, Arqueología marítima en México. Estudios interdisciplinarios en torno al patrimonio cultural sumergido, México, INAH, s. 61-91.
Crosby, Alfred "Imperialismo ecológico", Barcelona, Crítica, 1999, s 151-163.
Dutra e Silva Sandro & Valdir Fernandes "Historia y racionalidad ambiental en el lado sombrío de la modernidad" w Pedro S. Urquijo, Adi E. Lazos, Karine Lefebvre (coords.), Historia ambiental de América Latina: enfoques, procedimientos y cotidianidades, Morelia, UNAM, 2022, s 61-77.
Przykładowe linki do stron archiwów i mapotek iberoamerykańskich:
http://www.agn.gob.mx/guiageneral/
http://pares.mcu.es/
http://agca.gob.gt/index.php/agca
https://ahgua.ufm.edu/agca/
https://mapoteca.siap.gob.mx/
https://www.loc.gov/maps/collections/
W cyklu 2023L:
Przykładowa literatura: Przykładowe linki do stron archiwów i mapotek iberoamerykańskich: |
W cyklu 2024L:
Przykładowa literatura: Przykładowe linki do stron archiwów i mapotek iberoamerykańskich: |
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: