Historia Ameryki Łacińskiej I 3305-HAŁ11
W pierwszej części semestru studenci poznają historię kultur Ameryki przedhiszpańskiej na przykładzie:
- kultur andyjskich, takich jak: Chavin, Moche, Nazca, Wari oraz cywilizacji Inków. Tematyka zajęć obejmuje zarówno problematykę związaną z osiągnięciami intelektualnymi omawianych kultur, jak i zagadnienia dotyczące ich pozostałości materialnych.
- kultur mezoamerykańskich, w szczególności cywilizacji Majów i Azteków. Zajęcia będą obejmowały problematykę związaną z rozwojem i cechy mezoamerykańskiego kręgu kulturowego, oraz – w szerszym zakresie – najważniejsze osiągnięcia i wydarzenia historyczne kultur azteckiej i majowskiej.
W drugiej części semestru przedstawione zostaną procesy formowania się rzeczywistości kolonialnej w Ameryce, po jej odkryciu przez Krzysztofa Kolumba i podbojach dokonanych przez hiszpańskich konkwistadorów w pierwszej połowie XVI w. Na zajęciach zostaną poruszone zagadnienia „metysażu” kulturowego pod wpływem ewangelizacji, efektu spotkania w Ameryce ludności pochodzącej z trzech, a nawet czterech kontynentów oraz miejscowej reakcji na nową rzeczywistość.
Ponadto poruszana będzie tematyka związana z administracją kolonii, gospodarką i ekonomią kolonialnej Ameryki, rywalizacji między mocarstwami europejskimi w Indiach Zach., buntach i rewoltach Indian oraz piratach z Karaibów. Zajęcia mają za zadanie przybliżyć studentom terminologię związaną z epoką kolonialną, jak: encomienda, repartimiento, La Carrera de Indias, Galeón de Manila, Casa de Contratación, Audiencia, adelantado, niewolnictwo, Tierra Firme.
W cyklu 2023L:
W pierwszej części semestru studenci poznają historię kultur Ameryki przedhiszpańskiej na przykładzie: 1. Wprowadzenie do historii prekolumbijskiej Nowego Świata; periodyzacja; zasiedlenie Nowego Świata; najwcześniejsze znaleziska i osadnictwo w Ameryce Południowej. |
W cyklu 2024L:
W pierwszej części semestru studenci poznają historię kultur Ameryki przedhiszpańskiej na przykładzie: 1. Wprowadzenie do historii prekolumbijskiej Nowego Świata; periodyzacja; zasiedlenie Nowego Świata; najwcześniejsze znaleziska i osadnictwo w Ameryce Południowej. |
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Efekty kształcenia
Student zna i rozumie: podstawową terminologię, przedmiot i kierunki badań obejmujące tematykę związaną z historią Ameryki Łacińskiej od czasów przedhiszpańskich do końca XVIII wieku; najważniejsze wydarzenia z historii Ameryki Łacińskiej oraz istotne aspekty kultury i języka hiszpańskiego typowych dla omawianego okresu historycznego; (K_W03, K_W06)
Student potrafi czytać ze zrozumieniem teksty źródłowe i współczesne opracowania o tematyce historycznej; przedstawić własne poglądy, opinie, dyskutować, prezentować przygotowane zagadnienia związane z historią Ameryki Łacińskiej od czasów przedhiszpańskich do końca XVIII wieku; rozpoznawać różne rodzaje tekstów, umiejscowić je w ogólnym kontekście historyczno-kulturowym oraz przeprowadzić ich analizę z użyciem podstawowej terminologii i metod właściwych badaniom historycznym; samodzielnie zdobywać wiedzę i rozwijać umiejętności z wykorzystaniem odpowiednich źródeł i opracowań historycznych (słowników, tekstów źródłowych, opracowań monograficznych, itp.); napisać oraz zredagować pracę pisemną z zastosowaniem odpowiednich metod oraz właściwych źródeł historycznych; przygotować wystąpienia ustne z zastosowaniem odpowiednich metod oraz właściwych źródeł związanych z badaniami nad historią Ameryki Łacińskiej; posługiwać się podstawową terminologią z zakresu studiów nad historią Ameryki Łacińskiej obejmującą okres od czasów przedhiszpańskich do końca XVIII wieku (K_U01, K_U02, K_U03, K_U04, K_U05, K_U06, K_U07)
Student jest gotów do: krytycznej oceny własnej wiedzy i umiejętności, samodzielnej i autonomicznej pracy oraz rozumie potrzebę doskonalenia i uczenia się przez całe życie; planowania i organizacji pracy, współdziałania w zespole; aktywnego uczestnictwa w kulturze Ameryki Łacińskiej korzystając z różnych form i mediów oraz do pracy w zespole pełniąc różne role; śledzenia współczesnych procesów i zjawisk zachodzących w języku, kulturze i literaturze Ameryki Łacińskiej (K_K01, K_K02, K_K03, K_K04)
Kryteria oceniania
Zajęcia będą prowadzone w formie wprowadzenia do tematu i następnie dyskusji dydaktycznej opartej na lekturze zadanej studentom na każde zajęcia.
Obecność na zajęciach jest obowiązkowa. W całym semestrze dopuszczalne są jedynie 2 nieusprawiedliwione nieobecności. Pozostałe nieobecności należy usprawiedliwiać zwolnieniem lekarskim max. do 7 dni po zakończeniu terminu zwolnienia. Po 7 dniach zwolnienia lekarskie nie będą akceptowane, a nieobecność będzie uważana za nieusprawiedliwioną.
Warunkiem zaliczenia zajęć jest:
- obecność
- aktywny udział w zajęciach (lektura zadanych tekstów i udział w dyskusjach) - 40% oceny
- egzamin pisemny (60% oceny)
Literatura
Literatura:
Coe, Michael; Snow, Dean; Benson, Elizabeth. Wielkie kultury świata. Ameryka prekolumbijska. Penta, Warszawa 1997.
Colón, Hernando (1965) Dzieje żywota i znamienitych spraw Admirała don Krzysztofa Kolumba. Warszawa, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej
Cortés, Hernán (1997) Listy o zdobyciu Meksyku. Tłum. Maria Mróz i Ryszard Tomicki. Gdańsk, Novus Orbis.
Defoe, Daniel (1968) Historia najsłynniejszych piratów, ich zbrodnicze wyczyny i rabunki. Warszawa, Czytelnik
Diaz del Castillo, Bernal (1962) Pamiętnik żołnierza Korteza czyli prawdziwa historia podboju Nowej Hiszpanii. Warszawa, Wyd. Ministerstwa Obrony Narodowej
Exquemelin, Alexander (2009) Dzienniki piratów: dzieje kapitana Morgana i bukanierów, ręką naocznego świadka. Warszawa, National Geographic/G+J RBA
Favier, Jean (1996) Wielkie odkrycia od Aleksandra do Magellana. Warszawa, Wydawnictwo Bellona
Giersz, M., Prekolumbijskie cywilizacje Andów Środkowych, w: Dzieje Kultury Latynoamerykańskiej, red. M. Gawrycki, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 2009.
Grutzmacher, Ł., Inka Garcilaso i idealizacja Państwa Inków, w: Dzieje Kultury Latynoamerykańskiej, red. M. Gawrycki, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 2009.
Lomghena, M., Walter Alva, Starożytne Peru. Historia kultur andyjskich, wyd. Folio, Barcelona, 2008.
Małowist, Marian (1993) Europa i jej ekspansja XIV-XVII w. Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN
Mikulska, Katarzyna (2009) „Prekolumbijskie cywilizacje Mezoameryki”. W: Marcin F. Gawrycki (red.) Dzieje kultury latynoamerykańskiej. Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.
Olko, Justyna (2007) Mitologie Świata. Aztekowie. Warszawa, Rzeczpospolita S.A., New Media Concept.
Olko, Justyna (2010) Meksyk przed konkwistą. Warszawa, Państwowy Instytut Wydawniczy.
Pietraszczyk-Sękowska, J. Opór zbrojny i wojna z akulturacją w okresie konkwisty, w: Dzieje Kultury Latynoamerykańskiej, red. M. Gawrycki, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 2009.
Pizarro, Pedro: Relacja o odkryciu i podboju Królestwa Peru (1995). Tłum. Maria Mróz, Gdańska, Novus Orbis.
Szykulski Józef, Starożytne Peru, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2010.
Tarczyński, Andrzej (2009) Podbój imperiów Inków i Azteków. Warszawa, Bellona
Tomicki, Ryszard (1990) Ludzie i bogowie. Indianie meksykańscy wobec Hiszpanów we wczesnej fazie konkwisty, Wrocław, Zakład Narodowy im. Ossolińskich
Vega, Inca Garcilaso de la: O Inkach uwagi prawdziwe (2000). Tłum. i przypisy Jan Szemiński. Warszawa, Wydawnictwo TRIO CESLA UW, Ambasada Peru w Polsce.
Vespucci, Amerigo (1995) „Świat Nowy” w: Listy o odkryciu Ameryki. wyb. J. Kieniewicz, Gdańsk, Novus Orbis.
W cyklu 2023L:
Przykładowa literatura dla epoki przedhiszpańskiej: Przykładowa literatura dla epoki kolonialnej: |
W cyklu 2024L:
Przykładowa literatura dla epoki przedhiszpańskiej: Przykładowa literatura dla epoki kolonialnej: |
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: