Współczesna literatura fantastyczna w kontekście historycznym 3301-LB2051
Kurs poświęcony jest najbardziej istotnym kwestiom odnoszącym się do umiejscowienia współczesnej anglojęzycznej literatury fantasy w obrębie literackiego dziedzictwa europejskiego kręgu kulturowego. Kurs jest pomyślany jako kontynuacja i poszerzenie kursu "Wprowadzenie do literatury fantastycznej" (3301-LB1024) i zawiera pogłębione analizy niektórych aspektów tam sygnalizowanych. W szczególności w trakcie kursu omawiane są:
- miejsce i rola mitu w literaturze fantasy, a także odniesienia do specyfiki kulturowej społeczeństw tradycyjnych o żywej tradycji mitycznej,
- kwestie odwołań we współczesnej literaturze high fantasy do konwencji narracyjnych, środków stylistycznych oraz kulturowego kontekstu gatunku eposu heroicznego i romansu rycerskiego (np. interlacement, quest narrative, konwencje literatury ustnej),
- interakcje literatury fantasy z innymi gatunkami i estetykami literackimi takimi jak: satyra społeczna, komedia, fantastyka naukowa, powieść postmodernistyczna, realizm dokumentalny, powieść historii alternatywnej,
- odbiór tekstów współczesnej fantastyki w kontekście niektórych najnowszych trendów w krytyce, jak np. ekokrytyki, antropologii kulturowej, itp.
Ideą kursu jest przybliżenie studentowi tekstów dłuższych, bardziej wyrafinowanych, bądź funkcjonujących w obrębie większych całości poprzez dogłębną, szczegółową analizę.
Dodatkowo w trakcie kursu poruszane są zagadnienia związane z adaptacjami filmowymi omawianych dzieł.
Lista omawianych tekstów:
Lektury wstępne:
1. Brian Attebery, from Stories about Stories: Fantasy and the Remaking of Myth, chapter 2
2. Thomas Honegger - (Heroic) Fantasy and the Middle Ages
3. Susan Jeffers – from Arda Inhabited: Introduction
4. Verlyn Flieger – The Forests and the Trees
Teksty omawiane na zajęciach:
1. Terry Pratchett - Going Postal + adaptacja filmowa;
2. Jack Mitchell - The Odyssey of Star Wars
3. J. R. R. Tolkien: z Legendarium: The Children of Hurin (versja prozą i aliteracyjna)
4. George R. R. Martin – A Song of Ice and Fire: The Game of Thrones, The Clash of Kings + adaptacja filmowa
5. Susanna Clarke – Jonathan Strange and Mr. Norrell + adaptacja filmowa
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Wiedza
Studenci znają i rozumieją:
- K_W01 - w sposób pogłębiony specyfikę literaturoznawstwa, a w szczególności gatunku fantastyki, na tle dziedziny nauk humanistycznych
K_W02 w sposób pogłębiony tendencje rozwoju badań literaturoznawczych w kontekście fantastyki
K_W04 - w sposób pogłębiony zasady projektowania badań literaturoznawczych w kontekście fantastyki, a w szczególności stosowania metod i narzędzi w formułowaniu problemów badawczych
K_W05 - pojęcia i zasady z zakresu ochrony własności intelektualnej i prawa autorskiego
Umiejętności
Studenci potrafią:
- K_U01 - posługiwać się zaawansowaną terminologią i aparatem pojęciowym z zakresu literaturoznawstwa
K_U02 - w sposób pogłębiony posługiwać się metodologią badań literaturoznawczych dotyczących fantastyki z poszanowaniem norm etyki naukowej i prawa autorskiego
K_U03 - wykorzystać zdobytą wiedzę do opisania i rozwiązania problemu oraz wykonania projektu naukowego dotyczącego tematyki z zakresu dyscyplin literaturoznawstwo
K_U04 - w sposób pogłębiony analizować i syntetyzować treści i zjawiska literackie i kulturowe w kontekście społecznym, historycznym i gospodarczym
K_U05 - rozpoznawać różnice pomiędzy alternatywnymi podejściami metodologicznymi stosowanymi w danej dyscyplinie
K_U06 - samodzielnie wyszukiwać informacje w różnych źródłach i oceniać ich przydatność do pracy badawczej z zakresu tematyki seminarium magisterskiego
Kompetencje społeczne
Studenci są gotowi do:
- K_K02 - kształcenia ustawicznego, rozwoju osobistego i zawodowego wykorzystując wiedzę i umiejętności uzyskane w trakcie studiów
K_K03 - wzięcia odpowiedzialności za pracę własną i poszanowania pracy innych, dbając o przestrzeganie zasad etyki zawodowej, rozwijanie etosu zawodu oraz zasad i norm etycznych w nauce w odniesieniu do dyscyplin reprezentowanych w programie kształcenia
K_K04 - krytycznej oceny własnej wiedzy i umiejętności w zakresie kierunku studiów
K_K06 - dbałości o zachowanie dziedzictwa kulturowego z równoczesnym poszanowaniem różnorodnych zachowań kulturowych i poglądów jednostkowych
Kształcenie językowe na poziomie B2+.
Kryteria oceniania
Przygotowanie projektu pod względem merytorycznym I metodologicznym; aktywny udział w zajęciach.
Literatura
ALEXANDER, Lloyd Chudley. "High Fantasy and Heroic Romance." The Horn Book Magazine.
ATTEBERY, Brian. Strategies of Fantasy. Bloomington/Indianapolis. 1992.
BASNEY, L.: “Myth, Time and History in The Lord of the Rings.” Understanding The Lord of the Rings: The Best of Tolkien Criticism. Eds. Rose A. ZIMBARDO/Neil D. ISAACS. Boston-New York: 2004, 183-194.
BROWN, Devin. The Christian World of The Hobbit. Nashville, 2012.
CAMPBELL, Liam. The Ecological Augury in the Work of J. R. R. Tolkien. Zurich and Jena, 2011.
CARROLL, Shiloh. Medievalism in A Song of Ice and Fire and Game of Thrones. Cambridge, 2018.
CHANCE, Jane. The Lord of the Rings: The Mythology of Power, Lexington, Kentucky, 2001.
CHANCE, J. Tolkien and the Invention of Myth: A Reader, red. Jane Chance, Lexington, Kentucky, 2004.
CHANCE, Jane. The Lord of the Rings: The Mythology of Power. Lexington, 2001.
CHANCE, Jane. Tolkien’s Art: A Mythology for England, Lexington, 2001.
CHANCE, Jane. “The Lord of the Rings: Tolkien’s Epic.” Understanding The Lord of the Rings: The Best of Tolkien Criticism. Eds. Rose A. Neil/D. ISAACS. Boston-New York, 2004. 195-232.
CHANCE, Jane (ed.). Tolkien the Medievalist. London/New York, 2003.
CLARK, George/TIMMONS, Daniel (eds). J. R. R. Tolkien and his Literary Resonances” Views of Middle-earth. Westport, Connecticut/ London, 2000.
CONRAD-O’BRIAN/Helen/HYNES, Gerard (eds.). Tolkien: The Forest and the City. Dublin, 2013.
CURRY, Patrick. Defending Middle-earth: Tolkien, Myth and Modernity. London, 1998.
DICKERSON, Mathew. Following Gandalf: Epic Battles and Moral Victory in The Lord of the Rings. Grand Rapids, 2003.
DICKERSON, Mathew/ EVANS, Jonathan. Ents, Elves, and Eriador: The Environmental vision of J. R. R. Tolkien. Lexington, 2006.
FIMI, Dimitra/HONEGGER, Thomas (eds.) Subcreating Arda: World-building in J. R. R. Tolkien’s Work, its Precursors, and its Legacies. Zurich and Jena, 2019.
FLIEGER, Verlyn. A Question of Time: J. R. R. Tolkien’s Road to Faёrie. Kent and London, 1997.
FLIEGER, Verlyn. Interrupted Music” The Making of Tolkien's Mythology, Kent and London, 2005.
FLIEGER, Verlyn. There Will Always Be A Fairy Tale: More Essays on Tolkien. Kent, Ohio, 2017.
HAET, Trevor/KHOVACS, Ivan (eds.). Tree of Tales: Tolkien, Literature and Theology. Waco, 2007.
HONEGGER, Thomas. “(Heroic) Fantasy and the Middle Ages – Strange Bedfellows or an Ideal Cast? “, Itinéraires, 2010-3 | 2010.
Edward JAMES/Farah MENDELSOHN (eds.). The Cambridge Companion to Fantasy Literature. Cambridge, 2012
JAMISON, Carol Parrish. Chivalry in Westeros: The Knightly Code of A Song of Ice and Fire. Jefferson, North Carolina, 2018.
JEFFERS, Susan. Arda Inhabited: Environmental Relationships in The Lord of the Rings. Kent, Ohio, 2014.
KREEFT, Peter J.. The Philosophy of Tolkien: The Worldview Behind The Lord of the Rings. San Francisco, 2005.
Larrington, Carolyne. All Men Must Die. London, 2021.
LARRINGTON, C., Winter is Coming: The Medieval World of Game of Thrones, London, New York, 2016.
LEE, Stuart D./SOLOPOVA, Elizabeth. The Keys to Middle-earth: Discovering Medieval Literature Through the Fiction of J. R. R. Tolkien. Houndsmills and New York, 2005.
LOWDER, James (ed.). Behind the Wall: Exploring George R. R. Martin's A Song of Ice and Fire. Dallas, 2012.
MENDLESOHN, Farah: The Rhetorics of Fantasy. Middletown, Connecticut, 2008.
MENDLESOHN, Farah/JAMES, Edward (eds.). A Short History of Fantasy. Faringdon, 2012.
MERKELBACH, Rebecca. “Deeper and Deeper into the Woods: Forests as places of Transformation in The Lord of the Rings”. J. R. R. Tolkien: The Forest and the City. Eds. Helen CONRAD-O'BRIAIN/Gerard HYNES. Portland, 2013.
PETTY, Anne C. One Ring to Bind Them All: Tolkien’s Mythology. Alabama, 1979.
RORABECK, Robert. Tolkien's Heroic Quest. Maidstone,2008.
SENIOR, W.A. “Quest Fantasies.” The Cambridge Companion to Fantasy Literature. Eds. Edward JAMES/ Farah MENDELSOHN. Cambridge, 2012, 190-199.
SHIPPEY, Tom. The Road to Middle-earth: How Tolkien Created a New Mythology. Boston and New York, 2003.
SHIPPEY, Tom. Roots and Branches: Selected Papers on Tolkien. Zurich and Jena, 2007.
SIMONSON, Martin. The Lord of the Rings and the Western Narrative Tradition. Zürich and Jena, 2008.
SWINFEN, Ann. In Defence of Fantasy: A Study of the Genre in English and American Literature since 1945. London, 1984.
WOLF, M. J. P. Building Imaginary Worlds: The Theory and History of Subcreation, New York and London, 2012.
WOOD, Ralph C. The Gospel According to Tolkien: Visions of the Kingdom in Middle-earth. Louisville/London, 2003.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: