Klucz do kultury regionu: literatura, sztuka, folklor (I) - Białoruś, Rosja 3224-D7KREGII
Zajęcia poświęcone są omówieniu (wybranych) współczesnych zjawisk kulturowych w zakresie literatury, sztuki (sztuki plastyczne, architektura, muzyka, kino) i mediów Białorusi i Rosji. Istotną rolę będzie odgrywać analiza recepcji kultury tych krajów w Polsce oraz diagnoza stanu wybranych elementów kultury Rosji i Białorusi na podstawie wiedzy na temat innych zjawisk (politycznych, społecznych, gospodarczych itp.) w tych krajach oraz sytuacji międzynarodowej.
Podstawą co do zakresu chronologicznego omawianych zjawisk pozostaje szerokie rozumienie pojęć historia – współczesność, w polu zainteresowań pozostawać więc będą te procesy historyczne które szczególnie wpływają na stan obecny. Ze względu na niemożność oddzielenia procesów kulturowych od społeczno-politycznych szczególna uwaga będzie poświęcona wzajemnym zależnościom w obrębie tych sfer życia narodów.
Z uwagi na szeroki zakres czasowy i terytorialny przedmiotu zajęć, możliwa staje się prezentacja zarówno tematów szczegółowych z różnych okresów, jak i tematów przekrojowych. Szczególnie istotne jest przy tym, by prezentowane zagadnienia były znaczące i wpisywały się w kontekst rozwojowy danej kultury narodowej.
Proponowana tematyka zajęć:
1) Klucz do kultury białoruskiej: Kultura białoruska w kontekście kultury europejskiej
2) Klucz do kultury białoruskiej: Literatura białoruska w kontekście kultury europejskiej I;
3) Klucz do kultury białoruskiej: Literatura białoruska w kontekście kultury europejskiej II
4) Klucz do kultury białoruskiej: sytuacja językowa i tożsamość Białorusinów
5) Klucz do kultury białoruskiej: Łacinka – Cyrylica – Al Kitaby. Alfabety języka białoruskiego jako odzwierciedlenie sytuacji kulturowej w Białorusi
6) Klucz do kultury białoruskiej: Muzyka wobec systemu: współczesna muzyka niezależna w Białorusi
7) Klucz do kultury białoruskiej: Współczesna białoruska scena muzyczna
8) Klucz do kultury białoruskiej: Kultura białoruska w Polsce
9) Klucz do kultur białoruskiej: Sztuka uliczna wobec systemu (przypadek 2020)
10) Klucz do kultury białoruskiej: Religia: Neopogaństwo, rodzimowierstwo w Białorusi
11) Klucz do kultury rosyjskiej: Kultura nierosyjskich narodów FR
12) Klucz do kultury rosyjskiej: sytuacja językowa w Rosji
13) Klucz do kultury białoruskiej i rosyjskiej: Muzyka wobec systemu: underground na obszarze ZSRR; współczesna muzyka niezależna w Rosji
14) Klucz do kultury rosyjskiej: Współczesna rosyjska scena muzyczna
15) Klucz do kultury rosyjskiej: Duchowość rosyjska wobec cywilizacji zachodniej
Nakład pracy studenta:
Uczestnictwo w zajęciach w sali – 30 godzin (1 ECTS)
Przygotowanie do zajęć - 30 godzin (1 ECTS)
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Efekty kształcenia
Wiedza: absolwent zna i rozumie:
K2_W03 w pogłębionym stopniu specyfikę różnych modeli kultury w ujęciu antropologicznym (tradycyjna, szlachecka, mieszczańska, masowa), procesy ich transformacji i wzajemne powiązania oraz emanacje w sferze symbolicznej i semiotycznej, a więc w przestrzeni kultury i sztuki, literatury i języka oraz historii Białorusi i Rosji (Odniesienie do charakterystyk drugiego stopnia Polskiej Ramy Kwalifikacji typowych dla kwalifikacji uzyskiwanych w ramach szkolnictwa wyższego i nauki po uzyskaniu kwalifikacji pełnej na poziomie 4: P7S_WG Zakres i głębia);
K2_W010 w pogłębionym stopniu zasady działalności instytucji kultury i dziedzictwa narodowego; orientuje się we współczesnym życiu kulturalnym i jego uwikłaniach w dyskursy polityczne i społeczne Białorusi i Rosji (Odniesienie do charakterystyk drugiego stopnia Polskiej Ramy Kwalifikacji typowych dla kwalifikacji uzyskiwanych w ramach szkolnictwa wyższego i nauki po uzyskaniu kwalifikacji pełnej na poziomie 4: P7S_WG Zakres i głębia; P7S_WK Kontekst/uwarunkowania, skutki).
Umiejętności: absolwent potrafi:
K2_U01 wyszukać, selekcjonować, analizować i wykorzystywać potrzebne mu informacje z różnych źródeł, w tym obcojęzycznych w nieprzewidywalnych warunkach (Odniesienie do charakterystyk drugiego stopnia Polskiej Ramy Kwalifikacji typowych dla kwalifikacji uzyskiwanych w ramach szkolnictwa wyższego i nauki po uzyskaniu kwalifikacji pełnej na poziomie 4: P7S_UW Wykorzystywanie wiedzy/ rozwiązywane problemy i wykonywane zadania);
K2_U05 przeprdowadzić krytyczną pogłębioną analizę wytworów kultury właściwych dla danej epoki w rozwoju Rosji i Białorusi; rozpoznać różne rodzaje wytworów kultury tych krajów, przeprowadzić ich krytyczną pogłębioną analizę, odróżniać różne perspektywy spojrzenia na rozwój kultury, mając świadomość istnienia różnic tożsamości kulturowych i kontekstu (Odniesienie do charakterystyk drugiego stopnia Polskiej Ramy Kwalifikacji typowych dla kwalifikacji uzyskiwanych w ramach szkolnictwa wyższego i nauki po uzyskaniu kwalifikacji pełnej na poziomie 4: P7S_UW Wykorzystywanie wiedzy/ rozwiązywane problemy i wykonywane zadania).
Kompetencje społeczne: absolwent jest gotów do:
K2_K01 krytycznej oceny posiadanej wiedzy, ciągłego dokształcania się i uzupełniania zdobytej wiedzy (Odniesienie do charakterystyk drugiego stopnia Polskiej Ramy Kwalifikacji typowych dla kwalifikacji uzyskiwanych w ramach szkolnictwa wyższego i nauki po uzyskaniu kwalifikacji pełnej na poziomie 4: P7S_UO Organizacja pracy /planowanie i praca zespołowa; P7S_UU Uczenie się / planowanie własnego rozwoju i rozwoju innych osób; P7S_KK);
K2_K05 aktywnego uczestniczenia, w życiu kulturalnym, organizowania go i korzystania z jego różnorodnych form (Odniesienie do charakterystyk drugiego stopnia Polskiej Ramy Kwalifikacji typowych dla kwalifikacji uzyskiwanych w ramach szkolnictwa wyższego i nauki po uzyskaniu kwalifikacji pełnej na poziomie 4: P7S_KO).
Kryteria oceniania
Zajęcia mają charakter konwersatorium. Oprócz bieżącego przygotowania do zajęć (czytanie lektur oraz opracowań) przewidziana jest także prezentacja na temat zadany przez prowadzącego.
Przedmiot kończy się ustnym zaliczeniem na ocenę.
Warunkiem dopuszczenia do zaliczenia przedmiotu jest obowiązkowa obecność na zajęciach zgodnie ze Szczegółowymi zasadami studiowania na Wydziale Lingwistyki Stosowanej (uchwała nr 114 Rady Wydziału LS z dnia 19.12.2017 r.).
Zaliczenie obejmie weryfikację wiedzy z materiału omawianego na zajęciach w trakcie semestru.
Na końcową ocenę z przedmiotu składają się:
- merytoryczne odpowiedzi na pytania bieżące w trakcie zajęć na podstawie materiału (30%)
- prezentacja na temat wybranych problemów z zakresu zajęć na temat zadany przez prowadzącego (30%)
- praca zaliczeniowa - esej (40%).
Skala ocen:
0%-49% - 2
50%-60% - 3
61%-70% - 3+
71%-80% - 4
81%-90% - 4+
91%-100% - 5
Dodatkowa wiedza - 5+
Literatura
Mentalność rosyjska. Słownik. Opracował i zredagował Andrzej de Lazari z pomocą Mariana Brody, Jerzego Faryny, Wandy Radolińskiej i ks. Abp Szymona Romańczuka. Katowice 1995
http://dspace.uni.lodz.pl:8080/xmlui/bitstream/handle/11089/1086/Mentalnosc%20rosyjska.pdf?sequence=1&isAllowed=y
Idee w Rosji. Leksykon rosyjsko-polsko-angielski. Red. Andrzej de Lazari. Łódź 1999-2014.
Europa Wschodnia - dekada transformacji. Białoruś, red. B. Albin, W. Baluk, Wrocław 2004.
I. Krycka-Michnowska, O sobie o Rosji o duszy rosyjskiej Dziennik Zinaidy Gippios. Katowice 2015.
J. Getka, J. Darczewska, Na drodze do wolności. Białoruska partyzantka kulturowa w przestrzeni publicznej i Internecie. Warszawa 2021.
https://www.wuw.pl/product-pol-15524-Na-drodze-do-wolnosci-Bialoruska-partyzantka-kulturowa-w-przestrzeni-publicznej-i-Internecie-EBOOK.html
J. Łotman, Rosja i znaki. Kultura szlachecka w wieku XVIII i na początku XIX. Tłum. B. Żyłko. Gdańsk 1999.
J.H. Billington, Ikona i topór. Historia kultury rosyjskiej. Tłum J. Hunia. Kraków 2008 (wybrane rozdziały).
L. Bazylow, Historia nowożytnej kultury rosyjskiej. Warszawa 1986 (wybrane rozdziały).
Ograbiony naród. Rozmowy z intelektualistami białoruskimi, red. M. Nocuń, A. Brzeziecki, Wrocław 2007
Peter Kenez, Cinema and Soviet Society: From the Revolution to the Death of Stalin (London 2001)
R. Jurieniew, Historia filmu radzieckiego, Warszawa 1977;
R. Taylor, Film Propaganda: Soviet Russia and Nazi Germany (New York: I.B.Tauris, 1998).
Tożsamości zbiorowe Białorusinów, R. Radzik red., Lublin 2012.
D. Kliabanau, Literatura białoruska – klejnot literatury europejskiej, https://www.tolerancja.pl/?literatura-bialoruska,272,,,1
D. Kliabanau, Białoruska tożsamość narodowa: traumatyczne przeżycia pogranicza w ujęciu literackim(na przykładzie wybranych utworów literatury białoruskiej xx wieku)
http://bazhum.muzhp.pl/media//files/Przeglad_Wschodnioeuropejski/Przeglad_Wschodnioeuropejski-r2013-t4/Przeglad_Wschodnioeuropejski-r2013-t4-s393-408/Przeglad_Wschodnioeuropejski-r2013-t4-s393-408.pdf
M. Hroch, Naród jako fenomen właściwy Europie https://journals.umcs.pl/i/article/download/2140/1873+&cd=1&hl=pl&ct=clnk&gl=pl&client=firefox-b-d
Szczegółowa bibliografia do poszczególnych tematów będzie podawana na zajęciach
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: