WSPÓŁCZESNE METODY HISTORII SZTUKI 3105-WMHS-K
Zajęcia mają na celu zapoznanie Uczestników i Uczestniczki z najciekawszymi podejściami metodologicznymi i teoriami współczesnej historii sztuki.
Na podstawie wybranych tekstów wiodących aktorów współczesnej historyczno-artystycznej dyskusji teoretycznej przyjrzymy się różnym, nierzadko polemicznym względem siebie bądź kontrowersyjnym interpretacjom konkretnych dzieł sztuki.
Na kolejnych spotkaniach omówimy niepozostające bez wpływu na historię sztuki i wyznaczające jej horyzonty interpretacyjne najistotniejsze zmiany paradygmatów we współczesnej humanistyce (m.in. zwrot lingwistyczny, performatywny, przestrzenny, pamięciowy, postsekularny, zwrot ku rzeczom...), a następnie przyjrzymy się związkom pomiędzy historią sztuki a teorią krytyczną, przeanalizujemy teksty aplikujące do badań teorię marksistowską oraz podejmujące zagadnienia tzw. socjologii sztuki. Spojrzymy ponadto na historię sztuki w perspektywie strukturalizmu, poststrukturalizmu i dekonstrukcji, a także w optyce psychoanalizy, historii i estetyki recepcji, teorii feministycznych i feministyczno-marksistowskich, queerowo-genderowych oraz postkolonialnych. Zastanowimy się nad epistemicznym potencjałem sztuki oraz nad tym, czy narracje narodowe są jeszcze produktywne poznawczo i czy możliwe jest pisanie globalnej historii sztuki.
Prześledzimy ponadto proces przejścia od definiowania kultury jako tekstu (metoda semiotyczna) do kulturowej orientacji na obraz, aż po krytykę "reżimów skopicznych", zapoznając się przy tym z takimi zagadnieniami jak antropologia obrazu oraz teorie obrazu i wizualności zarówno w perspektywie anglosaskiej (visual culture studies) jak i niemieckojęzycznej (Bildwissenschaft).
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Uczestnicy i Uczestniczki zajęć zdobędą wiedzę na temat współczesnych teorii i metod badawczych historii sztuki. Nabędą umiejętność krytycznej lektury tekstów teoretycznych oraz samodzielnej pracy badawczej nad wybranym zagadnieniem w konkretnej perspektywie metodologicznej.
Kryteria oceniania
Obecność i aktywne uczestnictwo w zajęciach, wygłoszenie referatu bądź złożenie pracy pisemnej (omówienie konkretnego dzieła w wybranej perspektywie metodologicznej).
Literatura
Art in Theory 1900-2000, London, 2001;
Foster H., Krauss R., Art since 1900: Modernism, Antimodernism And Postmodernism, Thames&Hudson 2004;
Perspektywy współczesnej historii sztuki. Antologia przekładów „Artium Quaestiones”, red. M. Bryl i in., Poznań 2009;
M. Rampley (red.), Art History and Visual Studies in Europe: Transnational Discourses and National Frameworks, Brill 2012.
Antropologia kultury wizualnej. Zagadnienia i wybór tekstów,
red. I. Kurz, P. Kwiatkowska, Ł. Zaremba, Warszawa 2012;
Mariusz Bryl, New Art History: nauka, polityka, obyczaj, [w:] „Artium Quaestiones”, nr VII 1995, s. 185-218;
D’Alleva A., Metody i teorie historii sztuki, Kraków 2008;
Postmodernizm. Antologia przekładów, red. R. Nycz, Kraków 1997;
The Art of Art History: A Critical Anthology, red. D. Preziosi, Oxford, New York, 1998;
D. Bachmann-Medick, Cultural Turns, Nowe kierunki w naukach o kulturze, Warszawa 2012.
Rosalind Kraus, Notatki o indeksie cz. I, [w:] Oryginalność awangardy i inne mity modernistyczne, Gdańsk 2011, s. 201-214.
Rosalind Kraus, Siatki, [w:] tamże, s. 17-30.
Rosalind Kraus, Oryginalność awangardy, tamże, s. 157-175.
Michel Foucault, To nie jest fajka, Gdańsk 1996.
Ewa Majewska, Zdrada obrazu. Wokół Ceci n’est pas une pipe Rene Magritta, [w:] taże, Sztuka jako pozór? Cenzura i inne paradoksu upolitycznienia kultury, s. 205-218.
Michel Foucault, Panny dworskie, [w:] Andrzej Witko, Tajemnica Las Meninas: antologia tekstów, 2006, s. 91-103, bądź [w:] Słowa i rzeczy. Archeologia nauk humanistycznych, Gdańsk 2006.
Jacques Derrida, rozdział: Restytucje prawdy w rozmiarze, [w:] tegoż, Prawda w malarstwie, Gdańsk, 2003.
Amy M. Schmitter, Obrazując władzę: przedstawienie i Las Meninas, [w:] Tajemnica Las Meninas…, s. 303-330.
Louis Marin, Ku teorii lektury w sztukach wizualnych: Poussina >Pasterze arkadyjscy<, [w:] Perspektywy współczesnej humanistyki. Antologia przekładów >Artium Quaestiones<, Poznań 2009, s. 157-184.
Mieke Bal, Reading Rembrandt Beyond Word-Image Opposition, 2006.
Mieke Bal, Zabójcze zwierciadła, [w:] Antropologia kultury wizualnej, Warszawa 2012, s. 703-710.
Mieke Bal, Introduction, [w:] Quoting Caravaggio, Contemporary Art. Preposterous History, Chicago 1999.
Hubert Damisch, Semiotics and Iconography, [w:] Donald Preziosi, The Art of Art History, s. 236-242.
Hubert Damisch, Okno w żółci kadmowej albo o tym, co kryje się pod spodem malarstwa, Gdańsk 2007.
Hal Foster, Cierpienie znaku, [w:] tenże, Powrót Realnego. Awangarda u schyłku XX wieku, Kraków 2010, s. 95-119.
Mieke Bal / Norman Bryson, Semiotics and Art History: A Discussion of Context and Senders, [w:] Donald Preziosi, The Art. of Art History, s. 243-253
Benjamin Buchloh, Figures of Authority, Ciphers of Regression Notes on the Return of Representation in European Painting, [w:] „October”, Vol. 16, Spring, 1981, s. 39-68.
T.J.Clark, A Bar at the Folies-Bergere, [w:] tenże: The Painting of Modern Life: Paris in the Art of Manet and his Followers, Princeton 1984 s. 205-258.
Nicolas Bourriaud, Forma relacyjna oraz W stronę polityki form, [w:] tenże, Estetyka relacyjna, Kraków 2012, s. 33-52 oraz s. 117-143.
Amelia Jones, Retoryka pozy. Hannah Wilke i radykalny narcyzm feministycznej sztuki ciała, [w:] , Display. Strategie wystawiania, Kraków 2012, s. 295-346.
Griselda Pollock, Polityka teorii: pokolenia i geografie. Teoria feministyczna i historie historii sztuki, [w:] Perspektywy współczesnej historii sztuki…, s. 647-678.
Craig Owens, The Discourse of Others: Feminists and Postmodernism, [w:] Donald Preziosi, The Art of Art. History, s. 335-351.
Ewa Majewska, Ucieleśnione zniesienie (końca) sztuki w pracach Valie Export, [w:] tejże, Sztuka jako pozór?..., s.123-134.
Ewa Majewska, Feministyczna analityka władzy. Suwerenność i sprawstwo w pracach Aleksandry Polisiewicz [w:] tejże, Sztuka jako pozór?..., s. 161-192.
Whitney Davis, „Homoseksualizm”, studia gejowsko-lesbijskie i teoria queer w historii sztuki, [w:] Perspektywy współczesnej historii sztuki…, s. 707-740.
Douglas Crimp, Za-wartość twarzy: Blow Job Andy’ego Warhola, [w:] Perspektywy…, s. 765-778.
Julia Kristeva, Ujęcie wstrętu oraz Semiotyka obrzydliwości w Biblii, [w:] taże, Potęga obrzydzenia. Esej o wstręcie, Kraków 2007.
Hal Foster, Powrót Realnego, [w:] tenże, Powrót Realnego. Awangarda u schyłku XX wieku, s. 154-197.
Hal Foster, Abjektalność jako chwyt, [w:] tenże, Powrót Realnego, s. 183-197.
Thierry de Duve / Brian Holmes, How Manet's "A Bar at the Folies-Bergère" Is Constructed, [w:] „Critical Inquiry”, Vol. 25, No. 1 (Autumn, 1998), s. 136-168.
Hans Belting, Medium-obraz-ciało, [w:] Antropologia obrazu, Kraków 2007, s. 12-69.
W.J.T. Mitchell, Czego chcą obrazy? [w:] tegoż, Czego chcą obrazy?, Warszawa 2013, s. 65-87.
W.J.T. Mitchell, Pokazać widzenie. Krytyka kultury wizualnej, [w:] Czego…, s. 363-382.
Georges Didi-Huberman, Obraz-archiwum czy obraz-pozór, [w:] tenże, Obrazy mimo wszystko, Kraków 2012, 116-149.
Georges Didi-Huberman, Pytanie o szczegół, pytanie o połać, [w:] tenże, Przed obrazem, Gdańsk 2011, s. 156-184.
Daniel Arasse, Spojrzenie ślimaka, [w:] tenże, Nie widać nic. Opowiadanie obrazów, Kraków 2012, s. 25-73.
Gottfried Boehm, Powrót obrazów oraz Różnica ikoniczna, [w:] tenże, O obrazach i widzeniu. Antologia tekstów, Kraków 2014, s. 276-315.
Ewa Domańska, Monumentalna przeciw-Historia. Muzeum Żydowskie Daniela Libeskinda, [w:] taże, Historie niekonwencjonalne. Refleksja o przeszłości w nowej humanistyce, Poznań 2006.
Ewa Domańska, Pamięć/przeciw-historia jako ideologia. Pozytywy Zbigniewa Libery, [w:] taże, Historie…, s. 221-246.
Henderson L.D., The Large Glass Seen Anew: Reflections of Contemporary Science and Technology in Marcel Duchamp’s “Hilarious Picture”, [w:] “Leonardo” 1999, Vol. 32, No. 2, s. 113-126;
Piotrowski P., Zwrot przestrzenny, [w:] Agorafilia. Sztuka i demokracja w postkomunistycznej Europie, Poznań 2010, s. 15-55.
Piotrowski P., Towards Horizontal Art History, [w:] Crossing Cultures: Conflict, Migration and Convergence. The Proceedings od the 32nd International Congress in the History of Art, The University of Melbourne 13-18 January 2008, Melbourne 2009, s. 82-85.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: