Wstęp do technik i terminologii sztuk plastycznych 3105-WDTSZWE
Wykład dedykowany Studentom I roku stanowi przegląd podstawowej wiedzy na temat terminologii i technik sztuk plastycznych w historycznym ujęciu ich rozwoju.
Prezentowane są szczegóły technologiczne (np. pigmenty, spoiwa, narzędzia i metody pracy), jak i tradycja artystyczna wykorzystywania omawianych technik, technologii i osiągnięć od starożytności po czasy współczesne.
Na wykładzie omówione zostaną następujące zagadnienia:
1. Wstęp. Dawna edukacja artystyczna.
2. Początki malarstwa - mozaiki, iluminacje manuskryptów, witraże.
3. Pigmenty i malarstwo temperowe.
4. Początki malarstwa olejnego.
5. Malarstwo olejne.
6. Malarstwo ścienne, pastel, akwarela, gwasz
7. Rysunek.
8. Techniki graficzne.
9. Materiały rzeźbiarskie.
10. Rzeźba kamienna.
11. Rzeźba drewniana.
12. Rzeźba odlewana.
13. Stiuk i scagliola.
14. Rzeźby ceramiczne, woskowe, z kości słoniowej.
15. Wybrane zagadnienia konserwatorskie.
Rodzaj przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
K_W02:
zna podstawową terminologię historyczno-artystyczną dotyczącą dzieł sztuki, w szczególności w zakresie technik, materiałów, funkcji, datowania, warunków przechowywania
K_W03:
ma uporządkowaną wiedzę ogólną z zakresu historii sztuki, obejmującą dzieje, teorię i metodologię dyscypliny
K_W10:
zna terminologię z zakresu teorii i praktyki malarskiej, rysunkowej, graficznej, rzeźbiarskiej, złotniczej i ceramicznej
K_W11:
ma podstawową wiedzę o technikach i technologii malarstwa (w tym malarstwa ściennego, tablicowego, sztalugowego, książkowego oraz mozaiki), rysunku, grafiki, rzeźby, złotnictwa i ceramiki
Kryteria oceniania
Egzamin pisemny
Literatura
Malarstwo:
Materiały i techniki
Słownik terminologiczny sztuk pięknych. Wydanie nowe, 1996
Carmen Bambach, Drawing and Painting in the Italian Renaissance Workshop. Theory and Practice from the Thirteenth to the Sixteenth Century, 1999
Grażyna Bastek, Warsztaty weneckie w drugiej połowie XV i w XVI wieku. Bellini, Giorgione, Tycjan, Tintoretto, 2013
Serenissima. Światło Wenecji. Dzieła mistrzów weneckich XIV-XVIII wieku ze zbiorów Muzeum Narodowego w Warszawie w świetle nowych badań technologicznych, historycznych i prac konserwatorskich, kat. wyst. pod. red. G. Bastek i G. Janczarskiego, Warszawa 1999
David Bomford et al., Art in the Making: Italian Painting Before 1400, 1989
David Bomford, Art in Making: Rembrandt, 1988
Charles Brown, Making and Meaning, Rubens’s Landscapes, 1996
Eve Borsook, The Mural Painters of Tuscany: from Cimabue to Andrea del Sarto, 1980
Spike Bucklow, The Alchemy of Paint, London, 2009
Cennino Cennini, The Craftsman’s Handbook, red. D.V. Thompson
Jill Dunkerton et al., Giotto to Dürer. Early Renaissance Painting in the National Gallery, 1991
Marcia Hall, Color and Meaning: Practice and Theory in Renaissance Painting, CUP, 1992
Paul Hills, The Light of Early Italian Painting, 1987
Julius Held, The Oil Sketches of Peter Paul Rubens, 1979
Paul Hills, Venetian Colour, 1999
Andrzej Kozieł, Jak wyglądała i funkcjonowała malarska pracownia Michaela Willmanna, [w:] idem, Michael Willmann i jego malarska pracownia, 2013, s. 72-131
Tytus Sawicki, Konserwacja malowideł ściennych: problemy estetyczne : historia, teoria, praktyka, 2010
Danuta Stępień, Tempera żółtkowa jako technika w malarstwie sztalugowym, według dawnych przekazów i twórczości wybranych współczesnych artystów, 2010
Giorgio Vasari, Vasari on Technique, ed. L. Maclehose.
Antoni Ziemba, Sztuka Burgundii i Niderlandów 1380–1500, tom II: Niderlandzkie malarstwo tablicowe 1430–1500, 2011
Krystyna Zwolińska, Podręczna technologia malarstwa, 1997
Rysunek:
Frances Ames-Lewis, Drawing in Early Renaissance Italy, 1981
Carmen Bambach, Drawing and Painting in the Italian Renaissance Workshop. Theory and Practice from the Thirteenth to the Sixteenth Century, 1999
Jordi Catafal, Clara Oliva, Techniki graficzne, konsult. i uzup. tekstu Jolanta Talbierska, Warszawa 2004.
Charles de Tolnay, History and Technique of Old Master-Drawings, 1943
Trudy Friend, Rysunek i malarstwo : najważniejsze technik : podręcznik, 2010.
Joseph Meder, The Mastery of Drawing, tłum. W. Ames, 1923, 1978
K.T. Parker, Catalogue of the collection of drawings in the Ashmolean Museum, tom II, 1956
José M. Parramón, Rysunek artystyczny : historia, pracownia, materiały, techniki, tematy, teoria i praktyka, 1993
David Rosand, Drawing Acts, 2002
Ray Smith, Tajemnice warsztatu artysty : malarstwo, rysunek, grafika artystyczna, narzędzia, techniki, materiały, 1994
Władysław Sobucki, Elżbieta Jeżewska, Wiedza o papierze dla konserwatorow zbiorow, 2015
Disegno – rysunek u źródeł sztuki nowożytnej, red. Tadeusz Żuchowski, Sebastian Dudzik, 2001
Ryciny:
Clifford Ackley, Printmaking in the Age of Rembrandt, 1981
Stephen Bann, Parallel Lines: Printmakers, Painters and Photographers in Nineteenth-Century France, 2001
Michael Bury, The Print in Italy 1550-1620, 2001
M.B. Cohn, Old Master Prints and Drawings: A Guide to Preservation and Conservation, 1997
David Freedberg, Dutch Landscape Prints of the Seventeenth Century, 1980
Bamber Gascoigne, How to Identify Prints: A Complete Guide to Manual and Mechanical Processes from Woodcut to Inkjet, 2004
Antony Griffiths, Prints and Printmaking: An Introduction to the Materials and Techniques, 1980 (wraz z późniejszymi wydaniami)
Antony Griffiths, The Print Before Photography: An introduction to European Printmaking 1550 – 1820, 2016
Krzysztof Krużel, Wśród starych rycin. Wybrane zagadnienia analizy formalnej dawnej grafiki, 1999
Susan Lambert, Prints: Art and Techniques, 2001
David Landau, Peter Parshall, The Renaissance Print, 1994
Peter Parshall and R. Schoch, Origins of European Printmaking: Fifteenth-Century Woodcuts and Their Public, 2005
Ad Stijnman, Engraving and Etching 1400-2000: A History of the Development of Manual Intaglio Printmaking Processes, 2012
Hanna Widacka, Miedzioryt punktowany i jego mistrzowie, „Gazeta Antykwaryczna”, 1999, nr 2, s. 17-20
Hanna Widacka, Akwatinta i jej mistrzowie, „Gazeta Antykwaryczna”, 1999, nr 4, s. 29-33
Hanna Widacka, Mezzotinta i jej mistrzowie, „Gazeta Antykwaryczna”, 1999, Nr 6, s. 18-22
Krzysztof Krużel, Wśród starych rycin. Wybrane zagadnienia analizy formalnej dawnej grafiki, 1999
Rzeźba:
Victoria Avery, Vulcan's Forge in Venus' City, 2011
Andreas Blühm, The Colour of Sculpture 1840-1910, 1996
Josepmaria T. Camí, Jacinto Santamera, Sztuka rzeźbienia w drewnie, 1998
Penelope Curtis, Sculpture 1900-1945, 1999
Małgorzata Dubrowska i Andrzej Sołtan, Brązownictwo warszawskie w XIX i XX wieku : od Norblina do Łopieńskich, 1999
Małgorzata Dygas-Konopacka, Rzeźba w kamieniu, 2011
Albert Elsen, Pioneers of Modern Sculpture, 1973
David Finn, How to Look at Sculpture, 1989
Tom Flynn, The Body in Sculpture, 1998
Jackie Heuman ed., From Marble to Chocolate, 1995
Rudolf Wittkower, Sculpture: Processes and Principles, 1977
Bruce Boucher, Earth and Fire: Italian Terracotta Sculpture from Donatello to Canova, 2002
Benvenuto Cellini, The Treatises of Benvenuto Cellini on Goldsmithing and Sculpture, tłum. C.R. Ashbee, 1967
Malvina Hoffman, Sculpture Inside and Out, 1939
Konstanty Kalinowski, Warsztat barokowego rzeźbiarza, „Artium Quaestiones”, 1995 (7), s. 103-140
Michał Kurzej, Jan Wolff : monografia architekta w świetle analizy prefabrykowanych elementów dekoracji sztukatorskich, 2009
Irving Lavin,’Bozzetti and Modelli: Notes on Sculptural Procedure from the Early Renaissance through Bernini’, 1964
Materiał rzeźby. Między techniką i semantyką, red. Aleksandra Lipińska, 2009
Luciano Mannoni, Tiziano Mannoni, Marble: The History of Culture, 1985
Peta Motture, Large Bronzes in the Renaissance, 2003
Nicolas Penny, The Materials of Sculpture, 1993
Alex Potts, The Sculptural Imaginatio: Figurative, Modernist, Minimalist, 2000
Jack Rich, The Materials and Methods of Sculpture, 1974
Stucco and plasterwork [w:] The Dictionary of Art, red. J. Turner, t. 29, 1998, s. 812-846
The making of sculpture. The materials and techniques of European sculpture, red. Marjorie Trusted, 2007
Arkadiusz Wagner, Warsztat rzeźbiarski Chrystiana Bernarda Schmidta na Warmii, 2007
Zbigniew Wolski, Sztukatorstwo, 1992
Inne techniki:
Michał Gradowski, Dawne Złotnictwo: technika i terminologia, 1984
Aleksander Hrebeniuk, Witraże-mozaiki: sztuka barwnych szkieł i kamyków : technika witraży: średniowieczne mariackie witraże, Wyspiański w witrażach, sztuka mozaikowa, mozaiki w kościele O.O. Jezuitów w Krakowie, 1938
Witraże w obiektach zabytkowych : między konserwacją a sztuką współczesną, red. Joanna Budyn-Kamykowska, 2009
Dawne i nowsze odlewnictwo w Polsce : wyroby żeliwne i inne, oprac. red. Katarzyna Kluczwajd, 2011
Bernard C. Middleton, A History of English Craft Bookbinding Technique, 2008
Józef Szymański, Nauki pomocnicze historii, 2010
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: