Teorie i historie architektury w Europie wczesnonowożytnej 1400-1600 3105-LTIHAWE-WE
Punktem wyjścia dla wykładów będzie analiza
najistotniejszego tekstu z punktu widzenia nowożytnej
teorii i praktyki architektonicznej – antycznego
dziesięcioksięgu o architekturze Witruwiusza (Marcus
Vitruvius Pollio) napisanego koło 20 roku p.n.e. i
„odkrytego” ponownie w roku 1415, jako źródło
inspiracji dla pokoleń artystów. Przedmiotem kolejnych
zajęć będą najwcześniejsze drukowane (z czasem też
ilustrowane) wydania Witruwiusza (po łacinie i w
językach wernakularnych), a także traktaty
architektoniczne utrzymane w konwencji witruwiańskiej
(od Albertiego i Serlia po Vignolę i Palladia), oraz
pojawiające się w tym czasie publikacje prezentujące
nowatorskie podejścia do architektury, jej historii i
projektowania (od Filarete do P. de l’Orme i Villalpando).
Równie wnikliwej dyskusji zostaną poddane teksty
zawierające refleksje dotyczące architektury, ale
nienależące do kanonu „traktatów architektonicznych”,
m. in. podręczniki architektury dla rzemieślników,
wzorniki i publikacje pośrednio odnoszące się do
podstaw architektury, jak intrygująca historia o miłości
Hypnerotomachia Poliphili. Analizowane materiały
(teksty i towarzyszące im ilustracje) posłużą do ukazania
związków architektury i teorii architektonicznych ze
współczesną kulturą we wszystkich jej przejawach, z
uwzględnieniem zagadnień klasy, rasy, i płci kulturowej.
Metody prowadzenia zajęć:
wykład z prezentacją multimedialną / wykład
konwersatoryjny/ praca z tekstem /
Rodzaj przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
absolwent zna i rozumie:
K2_W03 – kluczowe fakty, obiekty i zjawiska,
stanowiące pogłębioną wiedzę o wszechstronnym i
ogólnym charakterze z zakresu nauk o sztuce.
K2_W06 – zaawansowane metody analizy, interpretacji,
krytyki, wartościowania i problematyzowania różnych
wytworów kultury (zwłaszcza architektury nowożytenj),
właściwe dla wybranych tradycji, teorii i szkół
badawczych w zakresie nauk o sztuce.
absolwent potrafi:
K2_U02 – wykorzystywać wiedzę i umiejętności
badawcze, obejmujące analizę prac innych autorów,
syntezę różnych idei i poglądów, dobór metod i
konstruowanie narzędzi badawczych, opracowanie i
prezentację wyników, pozwalające na oryginalne
rozwiązywanie złożonych problemów w zakresie
dziedzin nauki i dyscyplin naukowych właściwych dla
historii sztuki.
K2_U09 – posługiwać się językiem obcym na poziomie
B2+ Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia
Językowego oraz specjalistyczną terminologią. (w
przypadku zajęć prowadzonych w języku obcym)
absolwent jest gotów do:
K2_K01 – krytycznej oceny posiadanej wiedzy i
odbieranych treści, uznawania znaczenia wiedzy w
rozwiązywaniu problemów poznawczych i praktycznych
oraz zasięgania opinii ekspertów w przypadku trudności
z samodzielnym rozwiązywaniem problemu.
Studenci zapoznają się na zajęciach z paradygmatami
nowożytnej teorii i historii architektury, zdobywając
jednocześnie umiejętność analitycznego opisu formy
architektonicznej, oraz interpretacji dyskursu teorii
architektury, jako aspektu współczesnej kultury
europejskiej.
Kryteria oceniania
Forma zaliczenia:
egzamin pisemny (test) oraz udział w zajęciach
Literatura
Wybrana bibliografia
Beltramini G. et al., eds, Palladio and Northern Europe.
Books, Travellers, Architects, Milan, 1999.
Blunt, A., Philibert de l’Orme, London 1958.
Bonfini, A., La latinizzazione del trattato di architettura di
Filarete (1488-1489), Pisa 2000.
Boucher, B., Andrea Palladio: The Architect and his Time,
Abbeville Press 1998.
Campbell, J., Pietro Cataneo, Achitetto senese, Norwich
1976.
Carpo, M., Architecture in the Age of Printing: Orality,
Writing, Typography & Printed Images In the History of
Architectural Theory, Cambridge: MIT Press, 2001.
Carpo, M., “How Do You Imitate a Building That You
Have Never Seen? Printed Images, Ancient Models, and
Handmade Drawings in Renaissance Architectural
Theory”, Zeitschrift für Kunstgeschichte, 64, 2, 2001, p.
223-233.
Caye, P., Le savoir de Palladio. Architecture,
metaphysique et politique dans la Venice du
Cinquecento, Paris, 1995.
Ciapponi L., “Fra Giocondo da Verona and his edition of
Vitruvius,” Journal of the Warburg and Courtauld
Institutes, 97, 1984, p.72f.
Colombier, P. du, “Jean Goujon et le Vitruve de 1547 ',
Gazette des Beaux Arts, janvier-juin, 1931, s. 155-178.
Fara, G.M., Albrecht Dürer, teoretico dell’architettura.
Una storia italiana, Florence 1999.
Fiore, F., “The Trattati on Architecture by Francesco di
Giorgio,” in: Paper Palaces, 1997.
Fontana, V., Fra Giovanni Giocondo architetto, 1433-
c.1515, Vicenza 1988.
Forssman, E., Palladios Lehrgebäude. Studien über den
Zuisammenhang von Architektur…, Stockholm 1965.
Giordano, L., “On Filarete’s Libro Architettonico, in: Paper
Palaces, 1997.
Hart, V., Hicks, P. eds., Paper Palaces: The Rise of the
Renaissance Architectural Treatise New Haven, 1997.
Hernández, A., Grundzüge einer Ideengeschichte der
französischen Architekturtheorie von 1560-1800, Basle
1972.
I dieci libri dell’architettura di M. Vitruvio tradotti e
commentati da Daniele Barbaro, 1567. (M. Tafuri wstęp),
Milan 1987.
Koch, C., “Albrecht Dürer, Unterricht zur Befestigung, in:
Deutsche Architekturtheorie zwischen Gotik und
Renaissance, H. Günther ed., Darmstadt 1988.
Kruft, H. W., History of Architectural Theory: From
Vitruvius to the Present, Princeton, 1996.
Mussini, M, “La trattatistica di Francesco di Giorgio; un
problema critico aperto,” in: Fiore, F., & M. Tafuri eds,
Francesco di Giorgio architetto, Milan 1993, s. 359-379.
Pérouse de Montclos, J. M., Philibert de l’Orme.
Architecte du Roi, Paris 2000.
Rowland, Ingrid. “The Fra Giocondo Vitruvius at 500
(1511–2011).” Journal of the Society of Architectural
Historians 70, no. 3 (2011): 285–89.
Rykwert, J., “Theory as Rhetoric. Leon Battista Alberti in
Theory and Practice: in Paper Palaces The Rise of the
Renaissance Architectural Treatise V. Hart & P. Hicks
red., New Haven 1998.
Schildt-Specker, B., “Hans Blum” in: Deutsche
Architekturtheorie zwischen Gotik und Renaissance, H.
Günther ed., Darmstadt 1988, s. 140-145.
Stewering, R., “Architectural Representations in the
Hypnerotomachia Poliphili (Aldus Manutius, 1499),
JSAH, 59, 2000, s. 6-26.
Tafuri, M., “Cesare Cesariano e gli studi vitruviani del
Quattrocento, in: Scritti rinascimentali di architettura, A.
Bruschi et al., red., Milan 1978, s. 387f.
Tavernor R., Palladio and Palladianism, London 1991.
Tavernor, R., On Alberti and the Art of Building, New
Haven 1998.
Thoenes, C., et al., red., Architectural Theory from the
Renaissance to the Present, Cologne 2003.
Thomson, D., Jacques et Baptiste Androuet du Cerceau.
Recherches sur l’architecture francaise 1545-1590, Paris
1982.
Tigler, P., Die Architekturtheorie des Filarete, Berlin
1963.
Vieten-Kreuels, S., “Wendel Dietterlin” in: Deutsche
Architekturtheorie zwischen Gotik und Renaissance, H.
Günther ed., Darmstadt 1988.
Westfall, C. W., Architecture, Liberty and Civic Order.
Architectural Theories from Vitruvius to Jefferson and
Beyond, London, 2015.
Wiebenson, D. et al., Architectural theory and practice
from Alberti to Ledoux, Chicago 1982.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: