Historia sztuki nowożytnej polskiej 3105-HNPLOWE
Wykład jest „panoramiczną” prezentacją zjawisk artystycznych obecnych w sztuce Rzeczypospolitej od początku XVI po koniec XVIII wieku. Chronologiczne i problemowe ujęcie prezentowanych zagadnień ma umożliwić zrozumienie istoty i genezy zmian artystycznych. Szczególny nacisk zostanie położony na zagadnienia formy artystycznej oraz związki sztuki polskiej ze sztuką europejską.
Podczas wykładu omawiane będą takie zagadnienia jak:
Początki renesansu w Polsce - drogi i sposoby przenikania rozwiązań renesansowych na tereny Rzeczypospolitej, prace Franciszka Florentczyka.
Działalność warsztatu Bartłomieja Berrecciego i jego wpływ na sztukę polską XVI wieku.
Sztuka sepulkralna w Polsce w XVI wieku.
Ratusz, zamek, pałac, willa - świecka architektura XVI wieku w Polsce.
Architektoniczne i rzeźbiarskie prace Santi Gucciego i ich wpływ na późniejszą sztukę w Rzeczypospolitej
Różnorodność rozwiązań artystycznych stosowanych w Polsce w czasach króla Zygmunta III Wazy (nurt wenecki, lombardzki, niderlandyzm, „sztuka rodzima”).
Sztuka czasów Władysława IV.
Sztuka dojrzałego baroku – czasy Jana Kazimierza.
Sztuka oświeconego sarmatyzmu – główni twórcy, dzieła zleceniodawcy w czasach Jana III Sobieskiego.
Główne środowiska artystyczne w I połowie XVIII wieku.
Główne typy architektoniczne w architekturze sakralnej XVIII wieku.
Środowiska rzeźbiarskie w połowie XVIII wieku w Polsce.
Malarstwo XVIII wieku.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
K_W02
Zna podstawową terminologię historyczno-artystyczną dotyczącą dzieł sztuki, w szczególności w zakresie technik, materiałów, funkcji, datowania, warunków przechowywania
K_W03
Ma uporządkowaną wiedzę ogólną z zakresu historii sztuki nowożytnej polskiej, obejmującą dzieje, teorię i metodologię dyscypliny
K_W04
Ma uporządkowaną wiedzę szczegółową z zakresu historii sztuki nowożytnej polskiej w ujęciu chronologicznym, tematycznym i problemowym, w zakresie najważniejszych artystycznych kierunków, ruchów, tendencji, środowisk
K_W16
Ma podstawową wiedzę o powiązaniach historii sztuki z innymi dziedzinami nauki, jak historia, filozofia, antropologia, wiedza o kulturze, religii i literaturze
K_U04
Potrafi rozpoznać różne rodzaje obiektów sztuki nowożytnej w Polsce (pod względem techniki, tematu, typologii, chronologii, stylistyki, genezy, atrybucji) oraz przeprowadzić ich krytyczną analizę i interpretację z zastosowaniem typowych metod, w celu określenia ich znaczeń, oddziaływania społecznego i miejsca w procesie historyczno-kulturowym, umie opisać dzieła omawianego okresu identyfikując i wartościując zjawiska i problemy szczególnie istotne
K_K02
Ma świadomość odpowiedzialności za zachowanie światowego i krajowego dziedzictwa kulturowego.
Kryteria oceniania
Egzamin pisemny – dwuczęściowy:
I część – rozpoznawanie, datowanie i atrybucja dzieł
II część – test złożony z pytań otwartych.
Ostateczne ocena ustalona na podstawie sumy punktów uzyskanych z obu
części egzaminu.
Literatura
Białostocki J., The Art of the Renaissance in Eastern Europe. Hungary - Bohemia - Poland, Phaidon Press 1976
Białostocki J., Obszar bałtycki jako region artystyczny w XVI w., [w:] Sztuka pobrzeża Bałtyku. Materiały Sesji Stowarzyszenia Historyków Sztuki, Gdańsk, listopad 1976, Warszawa 1978
Chrzanowski T., Portret staropolski, Warszawa 1995
Cieślak K., Między Rzymem, Wittenbergą a Genewą. Sztuka Gdańska jako miasta podzielonego wyznaniowo, Wrocław 2000
Gdzie Wschód spotyka Zachód. Portret osobistości dawnej Rzeczypospolitej Polskiej 1576-1763, katalog wystawy, Muzeum Narodowe w Warszawie, oprac. J. Malinowski, Warszawa 1993
Gębarowicz M., Początki malarstwa historycznego w Polsce, Wrocław 1981
Hentschel W., Die sächsische Baukunst des 18. Jahrhunderts in Polen, Bd. 1-2, Berlin 1967
Jakimowicz T., Dwór murowany w Polsce w wieku XVI. Wieża - Kasztel - Kamienica, Warszawa 1978
Karpowicz M., Sztuka polska XVII w., Warszawa 1983
Karpowicz M., Barok w Polsce, Warszawa 1991
Karpowicz M., Sztuka oświeconego sarmatyzmu, Warszawa 1970
Karpowicz M., Sztuka polska XVIII wieku, Warszawa 1985
Karpowicz M., Sztuka Warszawy czasów Jana III, Warszawa 1987
Karpowicz M., Sztuki polskiej drogi dziwne, Bydgoszcz 1994
Kębłowski J., Dzieje sztuki polskiej. Panorama zjawisk od zarania do współczesności, Warszawa 1987
Kowalczyk J., Andrea Pozzo a późny barok w Polsce, cz. 1: Traktat i ołtarze, cz. 2: Freski sklepienne, „Biuletyn Historii Sztuki”, 37: 1975, nr 2, s. 162-178; nr 4, s. 335-350
Kowalczyk J., Sebastiano Serlio a sztuka polska. O roli włoskich traktatów architektonicznych w dobie nowożytnej, Ossolineum 1973
Kowalczyk J., Wille w Polsce w XVI i w pierwszej połowie XVII stulecia, „Kwartalnik Architektury i Urbanistyki”, 21:1976,
Kozakiewiczowa H., Renesans i manieryzm w Polsce, Warszawa 1978
Kozakiewiczowa H., Rzeźba XVI wieku w Polsce, Warszawa 1984
Kozakiewiczowie H. i S., Renesans w Polsce, Warszawa 1976
Michalczyk Z.,W lustrzanym odbiciu. Grafika europejska a malarstwo w Rzeczypospolitej w czasach nowożytnych ze szczególnym uwzględnieniem późnego baroku, Warszawa 2016
Mikocki T., Problemy recepcji antyku w sztuce polskiej XVI wieku, „Studia Archeologiczne”, 2: 1984, s. 73-80.
Miłobędzki A., Architektura polska XVII wieku, Warszawa 1980
Miłobędzki A., Główne nurty i zjawiska w architekturze polskiej 1 ćw. XVIII w., [w:] Sztuka 1 poł. XVIII wieku. Materiały Sesji Stowarzyszenia Historyków Sztuki, Rzeszów, listopad 1978, Warszawa 1981
Niderlandyzm w sztuce polskiej. Materiały Sesji Stowarzyszenia Historyków Sztuki. Toruń, grudzień 1992, red. T. Hrankowska, Warszawa 1995
Ostrowski J., Portret w dawnej Polsce, Warszawa 2019.
Renesans. Sztuka i ideologia. Materiały Sympozjum Naukowego Komitetu Nauk o Sztuce PAN, Kraków, czerwiec 1972 oraz Sesji Naukowej Stowarzyszenia Historyków Sztuki. Kielce, listopad 1973, Warszawa 1976
Stoga A., Quadratura w malarstwie polskim XVIII wieku. Malowidła na sklepieniach, „Biuletyn Historii Sztuki”, 42: 1980
Talbierska J., Grafika XVII wieku w Polsce. Funkcje, ośrodki, artyści, dzieła, Warszawa 2011
Tomkiewicz W., Pisarze polskiego Odrodzenia o sztuce, Wrocław 1955
Tomkiewicz Wł., Pędzlem rozmaitym. Malarstwo okresu Wazów w Polsce, Warszawa 1970
Walicki M., Malarstwo polskie. Gotyk - renesans - wczesny manieryzm, Warszawa 1961
Walicki M., Tomkiewicz Wł., Ryszkiewicz A., Malarstwo polskie. Manieryzm - barok, Warszawa 1971
Witwińska M., Topografia i kierunki malarstwa ściennego w Polsce około połowy XVIII wieku, „Biuletyn Historii Sztuki”, 43: 1981, nr 2
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: