Cyfrowa edycja tekstu. Prolegomena 3105-HKHC-CET-K
Zajęcia stanowią wprowadzenie do problematyki edycji tekstów
historycznych przy użyciu narzędzi cyfrowych oraz sposobów
publikacji rezultatów w przestrzeni internetowej (tzw.
humanistyka cyfrowa). Uczestnicy i uczestniczki zajęć
zapoznają się z platformami i edytorami umożliwiającymi
opracowanie tekstu rękopiśmiennego i dostosowanie go do
wymagań publikacji w przestrzeni cyfrowej. Zaznajomią się
również z językiem znakowania xml oraz wymaganiami
standardu TEI.
Spotkania obejmują przygotowanie teoretyczne oraz praktyczne
wykorzystanie narzędzi (w tym platform, edytorów tekstowych i
oprogramowania), wspomagających przejście przez proces
edycji tekstu począwszy od odczytania manuskryptu do
prezentacji w postaci opatrzonego anotacjami wydania
cyfrowego. Będą to, między innymi:
– Transkribus
– TEI Publisher
– EXist
– OXygen
Studenci zapoznają się również z podstawowymi znacznikami
języka xml w standardzie TEI, stosowanymi do znakowania
tekstu.
Kurs obejmuje naukę obsługi narzędzi cyfrowych w pracowni
komputerowej.
Rodzaj przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Student(ka):
– nabywa wiedzę o podstawowych pojęciach związanych z
edycją tekstu oraz metodach badawczych wykorzystywanych w
tej dziedzinie, a także o wybranych problemach i procesach
szczegółowych, w tym o metodologii oraz terminologii
właściwym tej dziedzinie badań;
– nabywa wiedzę o podstawowych pojęciach związanych z
cyfrową edycją tekstu oraz o możliwościach i ograniczeniach tej
metody;
– zdobywa wiedzę o oprogramowaniu ułatwiającym cyfrową
edycję tekstu;
– potrafi samodzielnie doskonalić umiejętność tworzenia edycji
cyfrowych, a także pozyskiwać i przetwarzać
zastane/samodzielnie wytworzone dane we własnych badaniach;
– potrafi podejmować dyskusję na temat edycji cyfrowych,
stosując merytoryczną argumentację;
– zna podstawowe zastosowania języka xml w IT oraz w
humanistyce cyfrowej;
– zna podstawy składni języka xml, zgodne z TEI;
– potrafi tworzyć proste dokumenty w języku xml;
– potrafi korzystać z dokumentacji języka xml oraz z
poświęconych mu zasobów internetowych, a także szukać
pomocy i informacji w Internecie przy rozwiązywaniu
problemów edycyjnych;
– potrafi posługiwać się podstawową terminologią i
współpracować ze specjalistami IT.
Kryteria oceniania
Podstawą zaliczenia jest aktywne uczestnictwo w zajęciach oraz
samodzielne przygotowanie edycji cyfrowej krótkiego tekstu,
począwszy od odczytania jego rękopisu, a skończywszy na
stworzeniu wersji cyfrowej znakowanej tagami języka xml
zgodnymi ze standardem TEI.
Literatura
Przedstawiona literatura przedmiotu ma charakter orientacyjny.
Lektury na poszczególne spotkania zostaną dostosowane do
poszczególnych tematów zajęć w uzgodnieniu z uczestnikami i
uczestniczkami zajęć.
Burnard Lou, „What is the Encoding Text Initiative”:
https://books.openedition.org/oep/426
Digital Scholarly Editing. Theories and Practices, ed.
by Matthew James Driscall, Elena Pierazzo, Cambridge,
Open Book Publisher, 2016 (szczególnie rozdział P.
Sahle, „What is a Scholarly Digital Edition”, s. 19-40
Hawkins Kevin S., Introduction to XML for Text : This
is meant to be a starting point, to be read even before A
Gentle Introduction to XML (a chapter of the full TEI
Guidelines which provides a technical introduction that
defines and describes elements, attributes, entities,
validity, well-formedness, schemas and DTDs).
Niciński K, "O strukturalizmie w działaniu, czyli TEI i
naukowa edycja cyfrowa z perspektywy praktyki
edytorskiej", in: Sztuka Edycji. Studia Tekstologiczne i
Edytorskie 23/1 (2023): Praktyki edycji cyfrowych,
2023, p. 103-111
Pierazzo E., „What future for digital scholarly editions?
From Haute Couture to Prêt-à-Porter”, w: International
Journal of Digital Humanities 1 (2019),
https://doi.org/10.1007/s42803-019-00019-3, s. 209-220
Pierazzo E., Digital Scholarly Editing: Theories, Models
and Methods, Farnham – Burlinton – Ashgate, 2015
Sahle P., a catalog of Digital Scholarly Editions, v 3.0,
snapshot 2008ff, last change 2017/03/22
http://www.digitale-edition.de/
Sahle P., Digital Modelling, http://dixit.uni-koeln.de/wp-
content/uploads/2015/04/Camp1-Patrick_Sahle_-
_Digital_Modelling.pdf
Skolimowska A, Turska M, "Długie trwanie edycji
cyfrowej. Przypadek „Korpusu Tekstów i
Korespondencji Jana Dantyszka”", in: Sztuka Edycji.
Studia Tekstologiczne i Edytorskie 23/1 (2023): Praktyki
edycji cyfrowych, p. 7-13
Skolimowska A., „Applying Handwritten Text
Recognition in Scholarly Source Editing Case of the
“Corpus of Ioannes Dantiscus’ Texts &
Correspondence”” w: Editionswissenschaftliches
Kolloquium 2019. Urkundenbücher, Chroniken,
Amtsbücher. Alte und neue Editionsmethoden, red.
Helmut Flachenecker, Krzysztof Kopiński, Janusz
Tandecki, Toruń, Towarzystwo Naukowe w Toruniu,
2019, s. 253-263
Skolimowska A., „Atuty i pułapki edytorstwa
cyfrowego – przypadek korespondencji Jana
Dantyszka”, w: Editiones sine fine, t. 2, red. Janusz
Tandecki, Krzysztof Kopiński, Toruń 2021
Teach Yourself TEI. Text Encoding Initiative
Consortium. < http://www.tei-
c.org/Support/Learn/tutorials.xml >
Text Encoding Initiative (TEI) http://www.tei-
c.org/About/Archive_new/ETE/Preview/index.xml
Vogeler G., „The ‘assertive edition’. On the
consequences of digital methods in scholarly editing for
historian”, w: International Journal of Digital
Humanities 1 (2019), https://doi.org/10.1007/s42803-
019-00025-5, p. 309-322
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: