Konwersatorium społeczno-kulturowe 1 3020-J1B1K1-MSK
Krytyczna refleksja nad tym, co wiemy, a czego nie wiemy o życiu osób głuchych i słabosłyszących będzie pomocna w zdobyciu umiejętności przeciwdziałania stereotypizacji. Opisywanie i badanie zagadnień społecznych, historycznych, politycznych itd. dotyczących osób z uszkodzonym słuchem w sposób nieunikniony wikła nas w pole napięć między różnymi, bo związanymi z różnymi językami, źródłami produkcji dyskursów. Niektóre zagadnienia, niemożliwe do wyartykułowania w jednym dyskursie, w innym stają się tematem centralnym. Krytyczna refleksja nad źródłami wiedzy o głuchocie doprowadzi nas do problemu przekładu kulturowego rozumianego jako akt społecznej praktyki. Taki sposób ujęcia tematu pozwoli lepiej zrozumieć proces kształtowania się tożsamości osoby z uszkodzonym słuchem jako wyniku oddziaływania różnych aktów społecznej praktyki przekładu kulturowego.
Poruszane zagadnienia:
– terminy i pojęcia związane z zagadnieniem uszkodzenia słuchu (medycyna, pedagogika, Deaf studies, studia nad niepełnosprawnością, publicystyka),
– paradygmaty tożsamości osób głuchych
– rehabilitacja językowa osób głuchych a status polskiego języka migowego,
– osoby głuche w rodzinie,
– edukacja osób głuchych (podejście jednojęzyczne, podejście dwujęzyczne),
– sytuacja osób głuchych na rynku pracy,
– turystyka osób głuchych,
– sport osób głuchych,
– Grupa Artystów Głuchych.
– tłumaczenia.
Rodzaj przedmiotu
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
Tryb prowadzenia
Ogólnie: w sali | W cyklu 2023Z: w sali zdalnie |
Efekty kształcenia
1. W zakresie wiedzy:
Ma pogłębioną wiedzę na temat głuchoty w kontekście różnych modeli niepełnosprawności, paradygmatów tożsamości osób z uszkodzonym słuchem, pojęć związanych z kulturą Głuchych.
Ma pogłębioną wiedzę na temat działalności w przestrzeni publicznej osób głuchych, sytuacji społeczności osób głuchych jako grupy mniejszościowej oraz statusu prawnego polskiego języka migowego.
Ma pogłębioną wiedzę na temat dominującego modelu rehabilitacji dzieci z uszkodzonym słuchem i głównych problemów ich edukacji oraz sytuacji osób z uszkodzonym słuchem na rynku pracy w Polsce.
Ma pogłębioną wiedzę na temat roli poszczególnych instytucji w tworzeniu i rozwijaniu kultury Głuchych, znaczenia języka migowego dla tej kultury i problemów tłumaczeń języka migowego w Polsce.
2. W zakresie umiejętności:
Potrafi samodzielnie zdobywać wiedzę dotyczącą Głuchych, ich języka i kultury.
Potrafi posługiwać się stosowanymi w literaturze naukowej terminami z zakresu deaf studies.
Potrafi rozpoznawać i krytycznie analizować różnorodne teksty z zakresu deaf studies.
Potrafi przygotować pracę pisemną z wykorzystaniem wiedzy zdobytej na zajęciach.
Potrafi pracować w grupie, przyjmując w niej różne role.
3. W zakresie kompetencji społecznych:
Ma świadomość różnic językowych i kulturowych występujących w komunikacji między słyszącymi a Głuchymi i związanych z tymi różnicami problemów.
Ma świadomość, że język, w tym PJM, jest kluczowy dla kultury i podtrzymywania więzi społecznych.
Kryteria oceniania
Obowiązkowa obecność na zajęciach
Test pytań otwartych i pytań wielokrotnego wyboru
Esej
Dla testu:
>60% - niezaliczony
60 - 74 % - dostateczny
75 - 79% - dostateczny +
80 - 90% - dobry
91 - 95% - dobry +
96 - 100% bardzo dobry
Kryteria oceny dla eseju (do przyznania 100 pkt):
a) dobór pozycji bibliograficznych 15%
b) poprawność stylistyczna i językowa tekstu 15 %
c) czytelność i struktura tekstu 25%
d) argumentacja i wnioski 25%
e) nowatorstwo idei, myśli, wniosków 20%
>60% - niezaliczony
60 - 74 % - dostateczny
75 - 79% - dostateczny +
80 - 90% - dobry
91 - 95% - dobry +
96 - 100% bardzo dobry
Brak minimum 60% punktów w kryterium b) skutkuje niezaliczeniem pracy.
Literatura
Urszula Bartnikowska, Sytuacja społeczna i rodzinna słyszących dzieci niesłyszących rodziców, Toruń 2010.
Urszula Bartnikowska, 2013, Humor Głuchych jako czynnik integrujący społeczność, "Opuscula Sociologica" nr 1 s. 61-73..
Urszula Bartnikowska „Małżeństwa mieszane (osoba z uszkodzonym słuchem – osoba słysząca)”, Kraków 2004.
Urszula Bartnikowska, Głuchota – mniejszość językowa, kulturowa, pogranicze..., czyli społeczny kontekst badania zjawisk związanych z uszkodzeniem słuchu. Niepełnosprawność. Półrocznik Naukowy, 2010, 4.
Urszula Bartnikowska, Poczucie tożsamości kulturowej Głuchych - tendencje izolacyjne czy szansa na integrację?, [w:] Obszary społecznej marginalizacji - niepełnosprawność, (red.) Rutkowiak Joanna, Krause Amadeusz, Olsztyn 2009.
Edukacja Głuchych, red. Mariusz Sak, Warszawa 2014.
Iwona Grzesiak, 2003, Nazwy osobowe w polskim języku migowym, "Prace językoznawcze" nr 5 s. 51-61.
Iwona Grzesiak, 2006, Humor w języku migowym, "Media, kultura, komunikacja społeczna. Zeszyty naukowe instytutu dziennikarstwa i komunikacji społecznej UWM" 2 s. 253-261.
Anna Irasiak, Społeczne i kulturowe aspekty funkcjonowania osób z niepełnosprawnością narządu słuchu, Podstawy Edukacji 2014, 7, s. 305-315 .
Deaf Studies w Polsce t. 1, red. M. Sak, Łódź 2014.
Język migowy w XXI wieku na świecie i w Polsce, red. I. Grzesiak, Olsztyn 2008
Aleksandra Kalata-Zawłocka, Społeczne i językowe konteksty tłumaczenia języka migowego w Polsce, Warszawa 2018.
Kazimierz Kirejczyk, Głusi, Warszawa 1957.
Harlan Lane, Maska dobroczynności. Deprecjacja społeczności głuchych, Warszawa 1996.
Listy o wychowaniu dziecka głuchego: poradnik dla rodziców, Warszawa 1982.
Sylwia Łozińska, Paweł Rutkowski, Język migowy źródłem pamięci społecznej Głuchych, Horyzonty Wychowania, 2017 16 (38), 91-108.
Dorota Podgórska-Jachnik, Głusi. Emancypacje, Łódź 2013.
Oliver Sacks, Zobaczyć głos. Podróż do świata ciszy, Poznań 1999.
Bogdan Szczepankowski, Niesłyszący - głusi - głuchoniemi: wyrównywanie szans, Warszawa 1999.
Tożsamość społeczno-kulturowa głuchych, red E. Woźnicka, Łódź 2007.
Piotr Tomaszewski, Katarzyna Kotowska, Piotr Krzysztofiak, Paradygmaty tożsamości u g/Głuchych: przegląd wybranych koncepcji, [w;] Edukacja niesłyszących - wczoraj, dziś i jutro, red. E. Woźnicka, Łódź 2017.
Piotr Tomaszewski, Ewelina Moroń, Quo vadimus? Dynamika paradygmatów głuchoty we współczesnym świecie, [w:] Kowalska Joanna, Dziurla Rafał, Bargiel-Matusiewicz Kamilla, Kultura a zdrowie i niepełnosprawność, Warszawa 2018 (s. 61-85).
Piotr Tomaszewski, Tomasz Piekot, Język migowy w perspektywie socjolingwistycznej, Socjolingwistyka 2015, XXIX.
Piotr Tomaszewski, Radosław Wieczorek, Ewelina Moroń, Audyzm a opresja społeczna, [w:] Kowalska Joanna, Dziurla Rafał, Bargiel-Matusiewicz Kamilla, Kultura a zdrowie i niepełnosprawność, Warszawa 2018 (s. 161-189).
Piotr Tomaszewski, Ewelina Moroń, W poszukiwaniu eklektycznego paradygmatu edukacji głuchych. Studia Edukacyjne, 48.
Piotr Tomaszewski, Ewelina Moroń, Mariusz Sak, Kultura tudzież rehabilitacja: Ku zmianie paradygmatu w edukacji głuchych i słabosłyszących w Polsce, Kultura i Edukacja 2018 nr 1 (119), s. 99–114.
Ewelina Waląg, Nie taki motyl straszny, jak go malują - kulturowy obraz g/Głuchego, Studia de Cultura, 2016 (8), s. 78-92.
Ewelina Waląg, Przełamując herostratejską konwencję – (nie)obecność g/Głuchych w edukacji. W Społeczno-edukacyjne wymiary wykluczenia i dyskryminacji. W poszukiwaniu rozwiązań i dobrych praktyk, E. Sapia-Drewniak, M. Pogorzelska (red.), Opole 2015.
Elżbieta Wiącek, Franciszek Czech, Kultura Głuchych, Znak, 2014 (713).
Aleksandra Włodarczyk, Głuchy pacjent. Wyzwania i potrzeby, Konin 2018.
Marta Wrześniewska-Pietrzak, Aksjologiczne wyznaczniki tożsamości w wypowiedziach głuchych i czasopiśmie środowiskowym „Świat Ciszy, Poznań 2017.
Alina Zajdacz, Turystyka osób niesłyszących – ujęcie geograficzne. Poznań 2012.
Monika Zajkowska, Swoi, gdy polscy. Inni, gdy głusi. Praktyki kolonizatorskie wobec głuchych w Polsce, Przegląd Humanistyczny, 2014, 5(446), s. 97-106.
Uwagi
|
W cyklu 2023Z:
W przypadku zajęć zdalnych – spotkania z wykorzystaniem narzędzi ZOOM i Google Meet. |
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: