Historia filozofii 3020-BA2HFI

Osoba studiująca zna podstawowe pojęcia, najważniejsze orientacje i doktryny filozoficzne w dziejach kultury Zachodu, identyfikuje problemy filozoficzne, posługuje się podstawową terminologią filozoficzną. Zna podstawowe metody interpretacji tekstu filozoficznego.
Osoba studiująca wykrywa zależności pomiędzy kształtowaniem się idei filozoficznych a procesami społecznymi i kulturalnym, rozumie znaczenie refleksji filozoficznej w kształtowaniu kultury, rozumie historyczną zmienność znaczeń języka.

Podstawą oceny w części ćwiczeniowej są przygotowanie i aktywność na zajęciach.
Kurs kończy się egzaminem ustnym.

Lektury omawiane w części ćwiczeniowej wykładu:

I. Filozofia starożytna
1. Platon, Obrona Sokratesa (fragm.), w: Platon, Eutyfron; Obrona Sokratesa; Kriton, przeł. W. Witwicki, Kęty 2002
2. Platon, Państwo (fragm.), przeł. W. Witwicki, w: A. Miś (wyb.), Historia filozofii, t. 1, Warszawa 1999.
3. Arystoteles, Etyka Nikomachejska (fragm.), przeł. D. Gromska, w: Arystoteles, Dzieła wszystkie, t. 5, Warszawa 2000.
4. Epikur, List do Menojkeusa, przeł. K. Leśniak, w: A. Miś (wyb.), Historia filozofii, t. 1, Warszawa 1999; Marek Aureliusz, Rozmyślania (fragm.), przeł. M. Reiter, Warszawa 2009

II. Filozofia chrześcijańska, dowody na istnienie Boga
1. Św. Augustyn, Wyznania (fragm.), przeł. Z. Kubiak, O wolnej woli (fragm.), przeł. A. Trombala, Solilokwia (fragm.), przeł. A. Świderkówna, w: A. Miś (wyb.), Problemy i kierunki etyki. Antologia tekstów, Warszawa 2009.
2. św. Tomasz z Akwinu, Summa teologiczna (fragm.), w: A. Miś (wyb.), Historia filozofii, t. 1, Warszawa 1999.

III. Nowożytna filozofia poznania i ontologia
1. R. Descartes, Medytacje o pierwszej filozofii (fragm.), przeł. M. i K. Ajdukiewicz, w: A. Miś (wyb.), Historia filozofii, t. 1, Warszawa 1999.
2. D. Hume, Badania dotyczące rozumu ludzkiego (fragm.), przeł. K. Twardowski, J. Łukasiewicz, Kraków 2004.
3. B. Spinoza, Etyka w porządku geometrycznym dowiedziona (fragm.), przeł. I. Halpern-Myślicki, Warszawa 1991; G. W. Leibniz, Monadologia (fragm.), Zasady natury i łaski (fragm.) w: tegoż, Wyznanie wiary filozofa..., przeł. S. Cichowicz, Warszawa 1969.

IV. Nowożytna filozofia społeczna
1. T. Hobbes, Lewiatan (fragm.), przeł. C. Znamierowski, Warszawa 2009; J. Locke, Dwa traktaty o rządzie (fragm.), przeł. Z. Rau, Warszawa 1992.
2. J.-J. Rousseau, Rozprawa o podstawach i pochodzeniu nierówności między ludźmi (fragm.), przeł. H. Elzenberg, w: A. Miś (wyb.), Historia filozofii, t. 1, Warszawa 1999

V. Filozofia Kanta, idealizm niemiecki i jego krytyka
1. I. Kant, Krytyka czystego rozumu (fragm.), przeł. R. Ingarden, w: T. Kroński, Kant, Warszawa 1966; O niepowodzeniu wszelkich prób filozoficznych w przedmiocie teodycei, w: tamże.
2. I. Kant, Uzasadnienie metafizyki moralności (fragm.), przeł. M. Wartenberg, w: A. Miś (wyb.), Historia filozofii, t. 2, Warszawa 1999
3. G. W. F. Hegel, Wykłady z filozofii dziejów, t. 1-2 (fragm.), przeł. J. Grabowski i A. Landman, Warszawa 1958
4. A. Schopenhauer, Świat jako wola i przedstawienie, t. 1-2 (fragm.), przeł. J. Garewicz, Warszawa 1994
5. K. Marks, Rękopisy ekonomiczno-filozoficzne z 1844 r. (fragm.), Ideologia niemiecka (fragm.), Przyczynek do krytyki ekonomii politycznej (fragm.), w: A. Miś (wyb.), Historia filozofii t. 2, Warszawa 1999

VI. Filozofia II połowy XIX wieku

1. J. S. Mill, Utylitaryzm (fragm.), O wolności (fragm.) w: tegoż, Utylitaryzm. O wolności, przeł. M. Ossowska, Warszawa 2006
2. F. Nietzsche, Wiedza radosna (fragm.), Tako rzecze Zaratustra (fragm.), Poza dobrem i złem (fragm.), Z genealogii moralności (fragm.), Zmierzch bożyszcz (fragm.), Antychryst (fragm.), przeł. S. Wyrzykowski i in., w: A. Miś (wyb.), Historia filozofii t. 2, Warszawa 1999

VII. Wybrane nurty i stanowiska filozofii XX wieku: pragmatyzm, filozofia analityczna (na przykładzie Szkoły Lwowsko-Warszawskiej), fenomenologia, egzystencjalizm, filozofia Heideggera, hermeneutyka, filozofia umysłu, filozoficzny spór o demokrację liberalną, postmodernizm, M. Foucault.

1. W. James, Pragmatyzm (fragm.)., przeł. M. Szczubiałka, Warszawa 1998.
2. K. Twardowski, O tak zwanych prawdach względnych, O jasnym i niejasnym stylu filozoficznym w: tegoż, Wybrane pisma filozoficzne, Warszawa 1965; J. Łukasiewicz, O metodę w filozofii, w: tegoż, Logika i metafizyka, Warszawa 1998.
3. E. Husserl, Idee czystej fenomenologii (fragm.), przeł. D. Gierulanka, Kryzys europejskiego człowieczeństwa a filozofia (fragm.), przeł. J. Sidorek, w: A. Miś (wyb.), Historia filozofii t. 2, Warszawa 1999
4. J. P. Sartre, Egzystencjalizm jest humanizmem (fragm.), przeł. A. Rudzińska, J. Krajewski, w: A. Miś (wyb.), Historia filozofii t. 2, Warszawa 1999
5. M. Heidegger, List o "humanizmie" (fragm.), przeł. J. Tischner, w: M. Heidegger, Budować, mieszkać, myśleć, Warszawa 1977
6. H.-G. Gadamer, Historia pojęć jako filozofia, przeł. K. Michalski, w: tegoż, Rozum, słowo, dzieje. Szkice wybrane, Warszawa 2000
7. G. Ryle, Czym jest umysł? (fragm.), przeł. W. Marciszewski, Warszawa 1970
8. J. Rawls, Teoria sprawiedliwości (fragm.), przeł. M. Panufnik i in., Warszawa 1994
9. R. Rorty, Pierwszeństwo demokracji wobec filozofii w: tegoż, Obiektywność, relatywizm i prawda, przeł. J. Margański, Warszawa 1999
10. M. Foucault, Nadzorować i karać (fragm.), przeł. T. Komendant, Warszawa 2009.

Literatura uzupełniająca:
1. W. Tatarkiewicz, Historia filozofii, t. 1-3, Warszawa 2014
2. F. Copleston, Historia filozofii, t. 1-11, Warszawa 2004-2009
3. A. J. Ayer, Filozofia XX wieku, Warszawa 1997

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

• Strona przedmiotu 3020-BA2HFI w USOSweb