Historia edycji polskiej literatury pięknej 3007-W1A2HE

I. Zajęcia poświęcone są kształtowaniu się polskiej wiedzy i praktyki edytorskiej, dla której impulsem był „duch oświeceniowy” inspirujący do systematyzacji wiedzy o przeszłości literatury i kultury. Przedstawiają w ujęciu punktowym najważniejsze etapy formowania postawy „konserwatora literatury”, zatroskanego o transmisję dokładnego i czytelnego przekazu literackiego między nieżyjącym autorem a publicznością. W toku zajęć zostaną omówione przednaukowe i naukowe koncepcje pracy edytorskiej, które – widziane w perspektywie długiego modernizmu – jawią się jako wyznaczniki nowoczesnej świadomości literackiej. Obok problematyki tekstologicznej zostaną również poruszone zagadnienia należące do nurtu edytorstwa kulturowego: książka i prasa jako media informacyjne i teksty kultury, wydanie jako nośnik treści ideologicznych, edycja w perspektywie bibliologicznej. Tak postrzegane edytorstwo historycznoliterackie ujawni są dwojaką, filologiczno-kulturologiczną naturę, co pozwala na usytuowanie go w miejscu przecięcia badań intra- i transdyscyplinarnych.
II. W trakcie ćwiczeń student nabywa podstawowej wiedzy z następujących obszarów:
1. historii edytorstwa literatury polskiej,
2. krytyki tekstu,
3. historii literatury jako historii wydań dzieł literackich.
Zapoznaje się również z dyscyplinami ościennymi edytorstwa literackiego: historią literatury, bibliologią (wiedzą o książce), badaniami bibliograficznymi, medioznawstwem i mediologią, a także z niektórymi prądami komparatystyki literackiej („piękna książka” i książka ilustrowana jako przedmioty korespondencji sztuk; wydanie prasowe i książkowe w świetle teorii nowoczesnych mediów).

W cyklu 2023L:

Spis wybranych problemów:

– Edytorstwo jako synteza nauk o literaturze.
– Zarys polskich edycji dzieł klasyków starożytności: serie i przekłady, wyznaczniki, problemy.
– Mechanizmy funkcjonowania książki literackiej w 1. poł. XIX w.
– Główne przedsięwzięcia wydawnicze w życiu literackim Wielkiej Emigracji.
– Początki edytorstwa naukowego w Polsce. Projekt krytycznego wydania dzieł zebranych Adama Mickiewicza. .
– Młodopolska książka artystyczna.
– Prasa literacko-artystyczna na przełomie modernizmu.
– Druk prywatny a literatura skandalu.
– Literatura i fotografia – jaka jest książka ilustrowana?
– Czasy wielkich edytorów: Juliusz Kleiner, Józef Kallenbach, Wacław Borowy i Konrad Górski.
– Powojenna polityka wydawnicza wobec tradycji pozytywistycznej. Masowe wydania dzieł Sienkiewicza, Orzeszkowej i Prusa.
– Życie wydawnicze Drugiej Emigracji i literatura obiegu emigracyjnego.
– Inny kanon współczesności. Literatura „drugiego” i „trzeciego obiegu”.
– Co nam dają e-booki? Zbiory cyfrowe, książki foniczne, digitalizacja.
– Czy liberatura to wciąż literatura? Hipertekst literacki. Geneza książkowa i literatura Sieci.

W cyklu 2024L:

Spis wybranych problemów:

Rodzaj przedmiotu

obowiązkowe

Tryb prowadzenia

w sali

Założenia (opisowo)

1. Identyczne z wszystkimi zajęciami na I roku studiów kierunkowych w przedmiocie filologia polska. 2. Generalna orientacja w polskim życiu literacko-kulturalnym XIX i XX w. i w jego kontekstach zagranicznych.

Koordynatorzy przedmiotu

W cyklu 2023L:

Sławomir Buryła
Milena Wojtyńska-Nowotka

W cyklu 2024L:

Dariusz Dziurzyński
Katarzyna Maciejak

Efekty kształcenia

Student nabywa podstawowej wiedzy o historii i teorii edytorstwa jako dyscypliny literaturoznawczej. Poznaje terminologię krytycznoliteracką, edytorską, teoretycznoliteracką. Rozumie, że aby studiować literaturę, musi zrozumieć proces historii wydań i problematykę z nią związaną. Ponadto rozumie konteksty kulturowe i historycznoliterackie polskich edycji literatury. Student zapoznaje się także z dyscyplinami zbliżonymi do edycji – z wiedzą o książce, badaniami bibliograficznymi, jak również z nowymi formami literatury i mediologią.

Kryteria oceniania

• kontrola obecności
• ocena ciągła (bieżące przygotowanie do zajęć i aktywność)
• końcowy egzamin pisemny

Dopuszczalna liczba nieobecności podlegających usprawiedliwieniu - 2 zajęć w semestrze.

Literatura

Wybrane opracowania (monografie i książki zbiorowe):
Konrad Górski, Sztuka edytorska, 1956.
Zbigniew Goliński, Edytorstwo – tekstologia. Przekroje, 1969.
Konrad Górski, Tekstologia i edytorstwo dzieł literackich, 1975.
Jadwiga Czachowska, Roman Loth, Przewodnik polonisty. Bibliografie, słowniki, biblioteki, muzea literackie, wyd. II uzupełnione, 1981.
Jerzy Starnawski, Warsztat bibliograficzny historyka literatury polskiej (na tle dyscyplin pokrewnych), 1982.
Jerzy Starnawski, Praca wydawcy naukowego, 1992.
Zbigniew Goliński, Edytorstwo naukowe tekstów literackich. Stan obecny i potrzeby, [w:] Wiedza o literaturze i edukacja. Księga referatów Zjazdu Polonistów, Warszawa 1995, red. Teresa Michałowska, Zbigniew Goliński i Zbigniew Jarosiński, 1996.
Maria Straszewska, Życie literackie Wielkiej Emigracji we Francji 1831–1840, Warszawa 1971.
Zdzisław Szeląg, Literatura zabroniona 1832–1862 (Zjawisko – rynek – rozpowszechnianie), Kielce 1989.
Andrzej Kłossowski, Ambasador książki polskiej w Paryżu – Władysław Mickiewicz, Wrocław 1971.
Stanisław Fita, Zarys dziejów Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza 1886–1986, Wrocław 1990.
Jerzy Łojek, Jerzy Myśliński, Wiesław Władyka, Dzieje prasy polskiej, Warszawa 1988.
Roczniki wybranych dziewiętnastowiecznych czasopism społecznych i literackich w zbiorach Biblioteki Cyfrowej Uniwersytetu Łódzkiego (http://bcul.lib.uni.lodz.pl).
Słownik literatury polskiej XIX wieku, Wrocław 1994 (wybrane hasła).
Słownik literatury polskiej XX wieku, Wrocław 1996 (wybrane hasła).
Słownik literatury polskiego oświecenia, Wrocław 2006 (wybrane hasła).
Encyklopedia wiedzy o książce, Wrocław 1971 (wybrane hasła).
Janina Wiercińska, Sztuka i książka, Warszawa 1986.
Elżbieta Skierkowska, Wyspiański – artysta książki, Wrocław 1970.
Grzegorz Paweł Babiak, Metropolia i zaścianek. W kręgu „Chimery” Zenona Przesmyckiego, Warszawa 2002.
Ulrich Weisstein, Literatura i sztuki wizualne, przeł. Beata Janke-Cabańska, [w:] Antologia zagranicznej komparatystyki literackiej, red. Halina Janaszek-Ivanićkova, Warszawa 1997.
„Ut pictura poesis”. Tematy teoretycznoliterackie. Archiwum przekładów „Pamiętnika Literackiego”, red. Marek Skwara i Seweryna Wysłouch, Gdańsk 2006.
Socrealizm i krytyka marksistowska w literaturze i badaniach literackich w Polsce (teksty Melanii Kierczyńskiej i Stefana Żółkiewskiego, propagandowe wydania dzieł Stefana Żeromskiego i krajowych pozytywistów).
Maryla Hopfinger, Literatura a kontekst audiowizualny, [w:] Problemy wiedzy o kulturze. Prace dedykowane Stefanowi Żółkiewskiemu, red. Alina Brodzka, Maryla Hopfinger, Janusz Palewicz, Wrocław 1986.
Co dalej, literaturo? Jak zmienia się współcześnie pojęcie i sytuacja literatury?, red. Alina Brodzka-Wald, Hanna Gosk, Andrzej Werner, Warszawa, IBL 2008.
Małgorzata Bogaczyk-Vormayr, Wszystko jest Tekstem? Hipertekstualność jako nowe doświadczenie literatury, „Teksty Drugie” 2008, nr 1–2.
Intersemiotyczność. Literatura wobec innych sztuk, red. Stanisław Balbus, Andrzejn Hejmej i Janusz Niedźwiedź, Kraków 2004.
Seweryna Wysłouch, Poezja na ekranie: nowy gatunek filmowego dokumentu, [w:] tejże, Literatura i semiotyka, Warszawa 2001.
Prezentacja etiud filmowo-poetyckich ze zbiorów Biura Literackiego we Wrocławiu (www.biuroliterackie.pl).

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 3007-W1A2HE w USOSweb